Coeliakie en glutensensitiviteit

Glutensensitiviteit is een voorstadium van coeliakie

Mensen met coeliakie, wat inhoudt dat je overgevoelig bent voor granen, hadden vroeger vooral de symptomen winderigheid, diarree, buikpijn en groeistoornissen. Tegenwoordig zien steeds meer artsen in dat coeliakie ook de organen aantast met ontstekingen. Ook de hersenen zijn een orgaan. Vandaar dat relatief veel coeliakie mensen last hebben van depressie en schizofrenie. Ook de huid kan meer te verduren krijgen in de vorm van dermatitis en herpetformis.

Verder zijn er onder mensen met coeliakie meer schildklierafwijkingen, auto-immuunziekten, hepatitis, reumatoide artritis en diabetes mellitus. Deze ziekten zijn niet toevallig voor een coeliakiepatiënt; er is een wetenschappelijk verband tussen ontstekingen elders in het lichaam en coeliakie.

Officieel is oorzaak coeliakie onbekend

Slappe deegflappen die niet op brood lijken

Officieel zijn de oorzaken van coeliakie onbekend. Artsen suggereren dat het iets met de genen te maken heeft, maar dat lijkt een onhoudbare stelling omdat er geen bewijs voor is. De symptomen zijn dat er een reeks aan verschillende ernstige infecties in het lichaam plaatsvinden, vooral na het eten van bepaalde producten zoals brood uit de supermarkt, pizza's en nachtschadeproducten zoals tomaat, aubergine, aardappel, paprika, hete peper en gojibessen.. Coeliakie is dus voedingsgerelateerd. 

Coeliakie heeft te maken met een grotere gevoeligheid voor bacteriële infecties. Coeliakie is daarom ook microbioomgerelateerd. 

Deze twee relaties geven een duidelijke aanwijzing naar een mogelijke basisoorzaak van coeliakie, een verstoorde werking van het spijsverteringsstelsel door een niet goed werkend microbioom. 

Een hoofdoorzaak daarvan is het gebruik van antibiotica en andere medicijnen. Medicijnen zorgen namelijk voor een verandering van de darmflora, vandaar dat vele medicijnen bijwerkingen hebben die de spijsvertering betreffen zoals diarree, constipatie, en buikpijn. Dat staat in de bijsluiter. 

Levenslang glutenvrij

Het eten van een levenslang glutenvrij dieet is vooralsnog de enige oplossing in de mainstream geneeskunde. In de alternatieve geneeskunde zijn wel genezingen bekend, vooral door een combinatie van darmondersteunende voeding, en het herstellen van de darmflora, het microbioom in de ingewanden.

Antibiotica als grondoorzaak van coeliakie

Een salade is een goed probioticum

Door antibiotica kan het microbioom dermate van slag raken dat mensen er maandenlang of soms jarenlang last van hebben. Er worden namelijk door een antibioticakuur honderden soorten bacteriën geëlimineerd in de darmen.

Deze bacteriën zijn hard nodig om voedsel te verteren, stoffen aan te maken en het lichaam te beschermen tegen ziekten. Vele artsen adviseren mensen dan ook mensen met coeliakie het innemen van prebiotica, of probiotica. Nu is het goed om te weten dat natuurlijke producten zoals groente, fruit, noten, zaden en granen de beste prebiotica zijn. Het eten van deze producten op regelmatige basis zorgt ervoor dat het microbioom, de balans  in de darmflora weer kan worden hersteld.

Door het eten van bijvoorbeeld fruit, worden de bacteriën weer aangemaakt die we nodig hebben om dit product te verteren. Fruit is makkelijk verteerbaar maar granen iets moeilijker. A;s we met het eten van fruit en groenten de bacteriebalans hebben hersteld, moeten we in principe ook weer tegen het eten van granen kunnen, behalve als we te veel nutriëntloze fabrieksvoeding eten zoals margarine en transvetolie. Dan kan het herstel op zich laten wachten.

De coeliakie-ijsberg

Overigens geldt deze kennis niet enkel voor mensen die de diagnose coeliakie hebben gekregen. Officieel zijn er 0.7 % van de mensen wereld gediagnosticeerd met coeliakie. Er zijn echter veel meer mensen met coeliakie dan officieel zijn gediagnosticeerd; sommige experts spreken over acht maal zoveel mensen! 

Klaus Dietrich Runow spreekt daarom over de coeliakie-ijsberg, om aan te geven dat er onderdiagnose is als het om coeliakie gaat. We zien slechts het topje van de ijsberg, maar 90 procent van mensen met coeliakie zien we niet.

12 jaar voordat de diagnose wordt gesteld

Uit Canadees onderzoek blijkt dat het gemiddeld bijna 12 jaar duurt voordat iemand met de ziekte coeliakie wordt gediagnosticeerd. Daarvoor heeft men allerlei medicijnen gekregen tegen psychische stoornissen die door hun bijwerkingen al veel schade hebben kunnen veroorzaken.

Medicijnen hebben immers bijwerkingen; ze veroorzaken andere ziekten. Voordat men de diagnose coeliakie krijgt blijken artsen eerst te zeggen dat de mensen bloedarmoede, stress of prikkelbaredarmsyndroom hebben.

Ben jij glutensensitief?

Wit meel is geraffineerde tarwe

Niet iedereen wordt gediagnosticeerd met coeliakie, maar veel mensen zijn wel glutensensitief. Dat betekent dat er geen ernstige infecties ontstaan, maar wel allerlei medische problemen door het eten van gluten. Kenmerken van glutensensitiviteit zijn:
Buikpijn
Opgeblazen gevoel,
Diarree,
Constipatie,
Verwardheid,
Vermoeidheid,
Eczeem,
Huiduitslag,
Hoofdpijn,
Gewrichtspijn,
Spierpijn,
Verlamd gevoel in armen en benen,
Depressie
Anemie.

Tarwe is goed, supermarktbrood is slecht voor de gezondheid

De ruime definitie van coeliakie

Deskundige nemen de definitie van coeliakie vaak nog steeds te nauw; alsof het alleen om mensen met darmproblemen gaat. In feite leidt een groot deel van de mensen met autisme, schizofrenie, artritis, diabetes, bloedarmoede, stress en prikkelbaredarmsyndroom aan een glutenallergie of coeliakie. Niet bij iedereen leidt een glutenallergie tot darmproblemen; vandaar dat een enge definitie van coeliakie handhaven veel verwarring en verkeerde diagnoses oplevert.

Coeliakie is in feite een overkoepelende term voor alle ziekten die te maken hebben met een glutenallergie, glutensensitiviteit of glutenintolerantie. Door dit over het hoofd te zien worden veel ziekten onnodig met medicijnen behandeld, terwijl de daadwerkelijke aanleiding die in voeding ligt, zoals supermarktbrood, margarine, nachtschadegroenten en koemelk, niet weggenomen wordt.

Darmslijmvlies is cruciaal

Bij mensen met glutenallergie of glutensensitiviteit werkt het darmslijmvlies niet meer optimaal. Dit darmslijmvlies zorgt voor de opname van voedingsstoffen, en het zorgt dat non-nutriënten niet worden opgenomen.

Als dit darmslijmvlies niet meer goed werkt, wat heel goed antibioticagebruik als oorzaak kan hebben, dan raken mensen gevoelig voor gluten en ander probleemvoedsel. Dus als de darmen worden gerepareerd, dan verdwijnt ook de coeliakie of glutensensitiviteit.

Glutenallergie leidt tot vitamine D-tekort

Margarine is een ontstekingsveroorzakend product

Het verhaal stopt hier niet. Een glutenallergie kan als deze onbehandeld blijft leiden tot een vitamine D-tekort. Veel mensen voelen zich ineens een stuk positiever en evenwichtiger als ze vitamine D slikken. Depressieve mensen wordt regelmatig een vitamine D-supplement voorgeschreven.

Ook veel mensen uit deze groep mensen leidt in feite aan een glutenallergie. Verder kan een vitamine D-tekort op zijn beurt leiden tot een verminderde werking van het immuunsysteem.

Hierdoor ben je meer vatbaar voor allerlei ziekten, ook ernstige ziekten als kanker kunnen ontstaan als het immuunsysteem niet optimaal functioneert. Daarnaast kan een coeliakie leiden tot miskramen en spontane abortussen.

Falende diagnostiek

De reguliere medische onkunde op coeliakiegebied kan tot vele persoonlijke drama's en medische ingrepen leiden. De maatschappij is jaarlijks miljarden euro's kwijt doordat de diagnostiek ten aanzien van glutenintolerantie faalt. Het wordt tijd dat de medische wereld zijn ogen opent voor de wijdverspreide glutenallergie onder de bevolking.

In feite is coeliakie een soort sluipende pandemie onder mensen. Er zou een onderzoek moeten komen wat bijvoorbeeld door de Wereldgezondheidsorganisatie wordt gehouden. Daar is dit instituut voor in het leven geroepen maar zelfs dit logge, bureaucratische instituut werkt niet mee aan bewustwording op dit gebied.

Depressie en glutensensitiviteit

Stel dat mensen er zich bewust van zouden zijn dat licht depressieve gevoelens met glutensensitiviteit te maken zouden hebben. Dan was het probleem makkelijker op te lossen geweest.

Mensen zouden minder snel antidepressiva worden voorgeschreven. De antidepressiva die mensen dikwijls onterecht slikken heeft vele ernstige bijwerkingen, waardoor men nog zieker wordt.

Verhoogde permeabiliteit of doorlaatbaarheid

Ligt het aan brood of transvetrijk beleg?

Ziekten komen zelden door een aanwijsbare oorzaak. Meestal ligt een veelvoud van oorzaken ten grondslag aan een ziekte. Glutenallergie wordt versterkt door de psychische factor stress. Het is bij wetenschappers bekend dat er door stress minder secretorische antistoffen worden aangemaakt in het darmslijmvlies.

Deze antistoffen vormen een belangrijk vangnet voor stoffen die niet het lichaam zouden moeten binnen dringen. Wanneer dit vangnet slecht functioneert kan dat in samenwerking met een glutenallergie leiden tot een verhoogde doorlaatbaarheid van de darmen. Hierdoor kunnen minder goede stoffen in normale, gezonde voeding zoals de nachtschadeproducten tomaten, aardappelen. aubergines, paprika, rode peper en goji-bessen in het lichaam binnen dringen en allergische reacties veroorzaken.

Met andere woorden; een glutenintolerantie is een steeds verergerend probleem; daarom is het zo belangrijk dat er onderzoek naar wordt gedaan.

Wat je sowieso kunt doen

Margarine is al ruim een eeuw op de markt.

In ieder geval is het raadzaam voor alle mensen om onmiddellijk te stoppen met het nuttigen van suiker, witmeelproducten en glucose-fructosestroop. Daarnaast kun je biologische oliën gebruiken in plaats van transvetrijke margarine.

Deze eenvoudige maatregelen kunnen coeilakieverschijnselen, in de ruime, nieuwe definitie van deze ziekte, inclusief psychische stoornissen, doen verdwijnen.

Bovendien zijn deze industriële producten voor iedereen slecht, ook voor mensen die geen coeliakie hebben. Ze verhogen het risico op allerlei welvaartsziekten zoals diabetes, obesitas, hart – en vaatziekten en kanker.

Coeliakie, vooral onder ouderen

Een bijzonder groot misverstand is dat coeliakie vooral onder jeugdige mensen rondwaart. In 2011 toonde een Fins onderzoek aan dat er tweemaal zoveel vijftigers zijn die aan coeliakie leiden als jongeren. De symptomen van coeliakie kan bij iedereen weer anders naar boven komen. Dat is de reden dat iemand jarenlang met een sluimerende coeliakie onder de leden rondloopt, met alle problemen van dien.

Zijn gluten de oorzaak?

Mensen met coeliakie zijn vaak gebaat bij een glutenvrij dieet. Dat mensen niet tegen gluten zouden kunnen, betekent niet dat glutenhoudend voedsel per definitie de oorzaak is. Laten we vaststellen dat pizza's en brood beleg kennen, dus dat het ook door dit beleg kan komen. De ware oorzaak is immers nog onbekend. Dus bij voorbaat uitsluiten dat het beleg van pizza en brood  niet de oorzaak zijn, is niet verstandig.

Tarwe en glutenallergie

Kaal knopkruid kan ontstekingen remmen

Een Nederlands arts, Karel Willem Dicke, legde voor het eerst een link tussen coeliakie en tarwe. Dat gebeurde door observaties voor en na de Tweede Wereldoorlog. Hij concludeerde dat als kinderen, door een tekort aan tarwe in de oorlog, minder tarwe eten, er dan minder coeliakie is. Deze redenering is een eigen leven gaan leiden.

Veel waarschijnlijker is dat een gebrek aan margarine ervoor zorgde dat mensen niet meer ziek werden. Margarine is door directeur van het Max Planck instituut Otto Warburg rond de Tweede Wereldoorlog aangewezen als hoofdoorzaak van kanker. Margarine wakkert ontstekingen in het lichaam aan.
Ook gingen mensen in oorlogstijd meer wilde groenten eten met medicinale eigenschappen zoals paardenbloem, zevenblad, knopkruid, duizendblad en ganzenvoet. Dat zorgde voor een verbetering van het immuunsysteem, waardoor ziekten werden voorkomen.

Tarwe is niet genetisch gemanipuleerd

Transvetten triggeren ontstekingen, wellicht ook coeliakie?

Mensen zijn vatbaar voor allerlei redeneringen die eng klinken en angsten oproepen. De redenering dat coeliakie komt door tarwe die genetisch is gemanipuleerd is vrij onzinnig, want rond de Tweede Wereldoorlog bestond die techniek nog niet.

Tarwe is veranderd door kruisingen, en zo zijn vrijwel alle commercieel geteelde groenten ontstaan. Met kruisingen is op zich niets mis. Wat totaal is veranderd is de samenstelling van het brood.

Er zitten veel meer stoffen in brood dan water, zout en meel. Verder is het beleg totaal veranderd. Dus daar zouden wel eens de ware oorzaken van glutensensitiviteit en coeliakie kunnen liggen.

Bak zelf een brood

Op internet heerst het idee dat de oorspronkelijk tarwe is verdwenen. Dat beeld klopt niet. Wel is het oorspronkelijke brood in Nederland verdwenen, in Duitsland is vrijwel al het brood biologisch, dus daar is het brood nog een stuk gezonder. In Nederland en Angelsaksische landen mogen er veel meet synthetische toevoegingen aan brood worden gedaan zoals gejodeerd zout, broodverbetermiddel, kleurstoffen in de vorm van verbrande suiker en middelen om het brooddeeg beter te rijzen. Hierdoor verandert het brood van een stevige boterham naar een industriële slappe deegflap. Door de extra acrylamide in de broodkorst vanwege de verbrande suikers wordt supermarktbrood nog ongezonder.

Probeer als glutensensitief persoon of coeliakiepatiënt eens een biologisch brood zelf te bakken van biologisch tarwemeel, of een mix van tarwemeel en roggemeel. De kans is erg groot dat je dat wel verdraagt. Je weet dan dat het aan het supermarktbrood ligt.

Bronnen

• Boek: Andreas Moritz: het body & mind mysterie
• Boek: Klaus Dietrich Runow: De darm denkt mee
• Foto´s, Wikimedia commons het publieke domein.
• Algemene info: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35973180/
• Kenmerken glutensensitiviteit: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22138844/
• Arts Dicke: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30860740/