De intrigerende geneeskracht van Cayratia trifolia of vossendruif

Botanische Latijnse naam: Cayratia trifolia

Betreed de verborgen wereld van de Cayratia trifolia, ook bekend als vossendruif, een plant die een schat aan oude medicinale wijsheid in zich draagt. Reis mee naar de weelderige oerwouden van Azië, India, Australië en Nieuw Guinea, waar deze klimplant gedijt en laat je verrassen door de onthullende genezende krachten die deze mysterieuze plant herbergt. Ontdek de eeuwenoude tradities die deze plant in verschillende culturen omringen en duik in zijn rijke chemische samenstelling vol potentieel.

De bladeren van de Cayratia trifolia onthullen een spectrum aan stoffen, variërend van stilbenen tot flavonoïden en tannines, die bijdragen aan de unieke medicinale mogelijkheden van deze plant. Onderzoek de traditionele toepassingen, waarbij wortels en zwarte peper diabetes bestrijden en wortelpasta's bescherming bieden tegen slangenbeten.

Verken het veelzijdige arsenaal aan geneeskrachtige eigenschappen, van antivirale tot diuretische werking, in verschillende delen van de plant.

Naamgeving Cayratia trifolia

Foto: Dinesh Valke

De vossendruif komt uit de familie van de druiven, de Vitaceae. Cay-rat komt uit het Annamees, en betekent in die taal klimplant. Trifolia betekent 'driebladig', en dat slaat op de groeiwijze van het blad.

In het Engels wordt deze plant fox grape genoemd. Als Nederlandse vertaling kunnen we daarvoor vossendruif gebruiken.

In het Hindi noemt men de plant amlabel of Ramchana. In het Sanskriet heet de plant Amlavetash. Het is een medicinale klimplant die graag groeit in de oerwouden van Azië, India, Australië en Nieuw Guinea. In Indonesië wordt deze plant kepialu genoemd. In het Filipijns heet het kalit-kalit.

Fytoconstituenten in Cayratia trifolia

Constituenten in de hele plant Cayratia trifolia zijn oliën, steroïden, terpenoïden, flavonoïden en tanninen. De bladeren bevatten vooral stilbenen, piceïden, cyanidinen, het stilbenoïde resveratrol, viniferine en ampelopsine.

De stelen, bladeren en wortels van deze medicinale plant beschikken over hydrocyanidezuur en delfinidine.

Andere fytocomponenten in voornamelijk het blad van Cayratia trifolia zijn kaempferol, myricetine, quercetine, triterpenen en epifridelanol.

Foto: Dinesh Valke

Traditioneel gebruik van Cayratia trifolia

De wortels worden traditioneel vermengd met zwarte peper om diabetes tegen te gaan.
Verder is een puree van de wortels vaak gebruikt bij slangenbeten.
De hele plant wordt tot een extract bereid tegen miltproblemen, als vochtafdrijvend en zuiverend middel, tegen tumors en tegen zenuwpijnen of neuralgia.
De schors van de plant heeft een antivirale, antibacteriële, antiprotozoale, bloedsuikerspiegelregulerende, antikanker en diuretische werking.

Om er één uit te lichten, een antiprozoale werking is een werking tegen pathogene eencellige organismen in de vorm van kleine wormpjes.

Cayratia trifolia werkt tegen kanker

Uit onderzoek blijkt dat de Cayratia trifolia de celdood van kankercellen die leiden tot slokdamkanker initieert. Dat blijkt uit onderzoek op knaagdieren.

Helaas is deze plant nog niet uitgebreid onderzocht op medicinale kwaliteiten maar de antikankerwerking zou kunnen worden afgeleid van de antioxidantstoffen die in deze plant zitten zoals delfinidine en anthocyanen.

Deze stoffen hebben bewezen antikankerwerking in andere onderzoeken.

Wel is er in 2021 een onderzoek verschenen dat is verricht door Indiase en Chinese wetenschappers. Uit dit onderzoek blijkt dat een extract werkt tegen baarmoederkanker.

De onderzoekers zagen eveneens dat het een sterke werking heeft van antioxidanten, die de oorzaak van vele ziekten bestrijden en dat het een prima antibacteriële werking heeft. De onderzoekers melden:

secondary metabolites possess strong antioxidant, cytotoxicity, antimicrobial, antidiuretic, antidiabetic, anti-inflammatory activities and also used to treat other disease and disorders, hence, play a major role in the management of human disease

Vertaald:

Secundaire metabolieten bezitten sterke antioxiderende, cytotoxiciteit, antimicrobiële, antidiuretische, antidiabetische, ontstekingsremmende activiteiten en worden ook gebruikt om andere ziekten en aandoeningen te behandelen, vandaar dat ze een belangrijke rol spelen bij het beheer van menselijke ziekten

Secundaire metabolieten, een nieuwe categorie

Het is een nieuwe trend in de wetenschap om allerlei stoffen te scharen in de categorie secundaire metabolieten. Daar vallen onder andere flavonoïden, tanninen, fenolzuren, polyfenolen, saponinen, alkaloïden en steroïden onder. Deze stoffen zitten in grote getale in planten, geneesplanten en voeding, maar ze worden pas sinds de millenniumwisseling op hun daadwerkelijke wetenschappelijke waarde geschat. Het zijn behalve bijzondere voedingsstoffen ook fytocomponenten met medicinale eigenschappen.

Foto: Dinesh Valke

Traditioneel gebruik in India

Infusie van zaden samen met extract van knollen wordt traditioneel oraal gegeven aan diabetespatiënten om de suikerspiegel van het bloed te controleren.
Pasta van knolgewas wordt aangebracht op het aangetaste deel bij de behandeling van slangenbeet.
Hele plant wordt gebruikt als diureticum, in tumoren, neuralgie en splenotopathie.
De klimmers en een kompres van bladeren worden gebruikt om zweren tegen te gaan bij stieren die een kar voorttrekken, waarbij hun juk kan schuren en voor zweren zorgen.

Resveratrol tegen Alzheimer

Uit divers onderzoek blijkt dat plaque die wordt geassocieerd met de ontwikkeling van de ziekte Alzheimer afneemt als mensen producten nemen waar resveratrol in zit. In de hypothalamus ontstaat een aanslag, of plaque genaamd, welke een teken is van neurodegeneratie, aftakeling van de hersenen, die uiteindelijk zich kan ontwikkelen tot de ziekte van Alzheimer.

Wetenschappers noemen deze plaque betamaloïde en zien het als een versnelde veroudering van het brein waardoor het risico op Alzheimer significant vergroot wordt.

Stoffen zoals resveratrol, een stof die bijvoorbeeld ook in druiven zit, kan de ontwikkeling van Alzheimer tegengaan.

Vossendruiven, foto V C Balakrishnan

Cayratia trifolia tegen diabetes

Resveratrol heeft volgens wetenschappers allerlei effecten. Het zou ook diabetes tegen kunnen gaan. Interessant hierbij om te vermelden is dat Alzheimer door een groeiende groep wetenschappers wordt gezien als diabetes type 3.

Daarom is het niet vreemd dat een plantaardige stof die tegen Alzheimer werkt, ook tegen diabetes werkt, en andersom.

Het mechanisme wat hierbij een rol speelt is de opname van insuline.

Diabetes in een beginstadium heeft niet zozeer iets te maken met verminderde aanmaak van insuline door de alvleesklier, maar verminderde gevoeligheid van lichaamscellen en receptors van insuline.

Insulinereceptors zitten eveneens in de hersenen. Aanvullend hierop lijkt het onmiskenbaar dat geraffineerde industrieproducten, stoffen als suiker en industrievetten, een sterke bijdrage hebben aan de ontwikkeling van diabetes door de insulinereceptors minder gevoelig te maken voor insuline.

Nog te weinig onderzoek

Zoals al eerder gezegd is er weinig onderzoek gedaan naar de werking van Cayratia trifolia zelf, maar wel veel onderzoek naar de werking van resveratrol. Deze geneeskrachtige stof zit niet in erg veel planten maar wel in Cayratia trifolia.

Het zou daarom goed zijn om veel meer onderzoek te doen naar deze medicinale plant, die in de ayurveda, de Indiase traditionele geneeskunde, al sinds mensenheugenis een plek verworven heeft.

Bronnen artikel Cayratia trifolia

Algemene medische informatie: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3263053/
Medicinale eigenschappen: https://www.researchgate.net/publication/352497034_Cayratia_trifolia_L_Domin_A_qualitative_analysis_for_Secondary_metabolites_of_medicinal_properties
Tegen kanker: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34092965/
Tegen diabetes: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5382082/
Medische informatie: https://strato-editor.com/.cm4all/widgetres.php/com.cm4all.wdn.Separatingline/images/thumbnail.svg https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3263053/
Foto vossendruiven: V C Balakrishnan
Foto in fotoserie van duidelijk drieblad: Amitava Das
Overige foto's: Dinesh Valke