De geneeskracht van Fluweeltamarinde

Latijnse naam: Dialium guineense: 

Foto NoahElhardt

Deze behoort is lid van de familie der Fabaceae. In het Frans heet het Tamarind velours. In het Engels Velvet tamarind, wat beiden vertaald wordt als fluweeltamarinde. De Ghanese naam van de boom is Osenafo, de vruchtjes zelf heten yoohi.
In veel delen van Ghana wordt de vrucht consequent blackberry genoemd, hoewel het in de verste verte niet lijkt op zwarte bessen.

De zachte, fluweelachtige buitenschil is donkerbruin tot zwart, maar het vruchtvlees is geelachtig met een oranje-bruin vliesje.

Geografische verspreiding fluweeltamarinde

Traditioneel gebruik in Ghana

De vruchtjes worden overal in Ghana verkocht op markten en soms dragen vrouwen de vruchtjes in kleine verpakkingen op hun hoofd om ze aan te bieden op het strand. De bladeren van fluweeltamarinde kunnen worden gegeten.
De bast en de wortel worden in Ghana gebruikt bij stomatitis of mond- en lipontsteking en bij tandpijn. 

Daarnaast is het een middel bij aambeien. De bladeren van deze boon kunnen worden bereid tot traditioneel middel bij astma, neusverstopping, borstpijn, nierziekte, anemie en hartkloppingen.

Daarnaast dienen ze als middel om de bevalling te bespoedigen. 

Het fruit kan als medicijn bij diarree dienen. De scheuten worden bij koorts gebruikt. De bast wordt ingezet bij zere keel en maagpijn.

Opgekweekte fluweeltamarinde in Florida

Ziekenhuizen kweken resistente bacteriën

Pathogene organismen, ziektekiemen of bacteriën veranderen elke dag en passen zich aan farmaceutische antibiotica aan. Ook geven bacteriën elkaar informatie door over antibiotica. 

Dagelijks worden medici geconfronteerd met nieuw ontwikkelde bacteriën die steeds betere immuniteit ontwikkelen.

Als een bacterie resistent worden tegen een antibioticasoort, betekent dat de bacterie resistent is tegen een reeks aan antibioticasoorten.
Verder betekent resistentie dat de bacterie antibiotica als voeding gebruikt. 

Daardoor kunnen bacteriekolonies juist in omvang toenemen door antibiotica, wat bijvoorbeeld leidt tot dood door MRSA, ofwel de ziekenhuisbacterie.

Ziekenhuizen zijn helaas niet de de veilige haard om te genezen die we wensen; ze zijn de meest risicovolle plaatsen om bacteriën op te lopen. MRSA-bacterie heet ook wel ziekenhuisbacterie. 

Die naam kreeg hij omdat hij in gewone gebouwen, huizen en de buitenlucht niet voorkomt maar alleen overgedragen kan worden via het lichaam en de kleding van dokters en verpleegsters die de bacteriën het hele ziekenhuis door sleuren.

De reden dat de MRSA-bacterie in ziekenhuizen goed gedijt is omdat hij zich voedt aan de antibiotica waarmee ziekenhuisschoonmakers de vloeren dweilen.

Je kunt je afvragen waarom ziekenhuizen niet stoppen met dit volledig onverantwoord antibioticagebruik. 

Dat vragen biochemici als Geoffrey Cannon zich ook al sinds begin jaren 90 af.

Blijkbaar wordt het medicinale aura van antibiotica hoger geacht dan wetenschappelijke inzichten. Men lijkt meer waarde te hechten aan het in stand houden van het antibioticasprookje, dan aan de nieuw ontdekte wetenschappelijke waarheid.
Onderzoekers zien dat de bladeren van fluweeltamarinde een prima antibacteriële werking bezitten tegen enkele ziekmakende organismen. 

Dat rechtvaardigt het traditionele gebruik van de bladeren als wondkruid, want wonden worden vrij van bacteriën gehouden waardoor infecties meer plaatsvinden.

De onderzoekers zeggen vervolgens dat nog niet bekend is welke combinatie aan stoffen in het blad de antibacterie-activiteit heeft, maar ze melden alvast dat de plant in de nabije toekomst geëxploiteerd kan worden als plantaardig antibioticum.

Fluweeltamarindestruik in de tuin

Tanninen tegen diarree

De yoohi of yooyi-vruchten, of yoowy zoals ze in Ghana soms genoemd worden, worden ook om medicinale redenen genuttigd.

Het is een natuurlijk middel tegen diarree. De vruchten bevatten tanninen, die samentrekkend werken. 

Veel producten die een antidiarreewerking hebben bevatten tanninen, zoals zwarte thee. Daarnaast zit er vitamine C, proteïnen en mineralen in de kleine vruchtjes.

Fluweeltamarinde in de traditionele geneeskunde

Onderzoekers die de medisch-biologische activiteit opgesteld hebben beginnen met een uitgebreid overzicht van de traditioneel toegepaste behandelingen van fluweeltamarinde.
Verschillende delen van fluweeltamarinde hebben een toepassing als ethnomedicijn in de traditionele volksgeneeskunde.

De bast wordt vooral bij kanker, hoofdpijn, maagpijn en wordt eveneens bij andere lichaamspijnen gebruikt. 

De thee van de bast wordt gedronken om de mondhygiëne te verbeteren. De mond kan ermee gespoeld worden.

De bladeren worden gebruikt als remedie bij koorts, bevallingspijnen en oedeem of vochtophoping.
Op het fruit wordt in Zuidoost Nigeria gekauwd om de moedermelkproductie te verbeteren. Het wordt ook gebruikt bij genitale infecties. 

De bladeren en schors worden ingezet als behandelmethode bij infecties, diarree, ernstige hoestaanvallen, bronchitis, wonden, maagpijn, malariakoorts, jicht, maagzweer en aambeien.
In Senegal wordt het blad uitgeknepen en het sap op een wond gedaan. De bladeren en het fruit worden gebruikt als kankerpreventiemiddel. Het extract van de bladeren en zaadomhulsel bevatten veel vitamine C, waardoor het een immuunbooster is. 

Wetenschappers zien vaker dat wild fruit meer voedingsstoffen zoals vitaminen, mineralen en secondaire metabolieten bevat, dan gekweekte fruitsoorten zoals bananen, peren en aardbeien.
De onderzoekers zagen dat andere onderzoeksgroepen allerlei medicinale werkingen van fluweeltamarinde hebben onderzocht en verzamelden deze gegevens. 

Daardoor weten we dat de plant over de volgende medicinale activiteit beschikt:

• Zweerremmend,
• Antibacterieel,
  
• Antioxidant,
  
• Pijnstillend,
  
• Antidiarree,
  
• Leverversterkend,
  
• Antimalaria,
  
• Mondbeschermend,
  
• Molluscicidaal, ofwel tegen weekdieren als slakken, en
  
• Anti-vibrio.
  

Deze laatste twee werkingen verdienen enige uitleg. Molluscicidaal betekent slakkendodend. 

Sommige, vooral tropische infectieziekten worden veroorzaakt door minieme wormpjes die lid zijn van de slakkenfamilie. Schistosomiasis is een voorbeeld van een ziekte die kan worden bestreden met planten die molluscicidaal zijn.
Vibrio is de naam van een bacteriesoort die uit vele bacteriën bestaat, zoals de cholerabacterie, de Vibrio cholera en de diaboolbacterie, de Vibrio diabolicus.
De onderzoekers concluderen dat fuweeltamarinde een waardevolle medicinale plant is met diverse onaangeroerde mogelijkheden.

Blad en bloeisel fluweeltamarinde, foto Marco Schmidt[1]

Bitter in de mond maakt het hart gezond

In Nigeria is een twijgje van de fluweeltamarinde een veel gebruikt middel om het gebit en de mond mee schoon te maken. 

Er zijn door laboranten saponinen gevonden in het kauwstokje die hoogstwaarschijnlijk helpen om de tanden wit en schoon te houden, en ze werken tegen bacteriën die cariës en tandplak veroorzaken.

Gebit en hartziekten

Wetenschappers kennen al langer het verband tussen een gezond gebit en hartziekten. Mensen met een slecht gebit lopen een verhoogd risico op hartziekten.

Ook in deze plant kunnen we zien dat het zowel goed is voor het gebit als voor het hart. 

Traditioneel wordt fluweeltamarindezaad gebruikt tegen hartproblemen, en volgens wetenschappers zitten er excellente cardioprotectieve stoffen in het zaad.

Het werkt cholesterolverlagend, wat een sterke aanwijzing is dat ontstekingen in de vorm van aderverkalking worden verminderd door fluweeltamarindepitjes. Verder wordt het  gebruikt in de volksgeneeskunde tegen hoge bloeddruk.

Fluwelen antibiotica

Fluweeltamarinde heeft antibacteriële werking op sommige ziekmakende bacteriën die alleen in de darmen voorkomen. Het zaad kan volgens de onderzoekers als antibacterieel middel worden gebruikt.
Veel antibiotica en breedspectrumantibiotica zijn inmiddels niet meer werkzaam in de medische wereld doordat bacteriën er resistent tegen zijn geworden.

Fluweeltamarinde kent werkzame antibacteriële activiteit en het is goed om te weten dat bacteriën nog nooit resistent zijn geworden tegen plantaardige antibiotica, maar enkel tegen synthetische antibiotica..

Fluweeltamarinde vruchten op tafel, foto Rachad sanoussi

Gefermenteerde zaden

De zaden van fluweeltamarinde kunnen gegeten worden. Ze kunnen eveneens gefermenteerd worden en daarna gegeten. De zaden bevatten allerlei voedingsstoffen zoals vitaminen, mineralen en secondaire metabolieten die volgens de onderzoekers nodig zijn voor het normaal functioneren van een lichaam.
Behalve hun voedingswaarde hebben de zaden een medicinale waarde die beter zou moeten worden onderzocht, om een goed totaalbeeld te krijgen.

Fluweeltamarinde tegen diabetes

In een onderzoek dat werd gehouden in Gabon en gepubliceerd werd in 2019, hebben de bladeren van de fluweeltamarindeboom antidiabetische activiteit laten zien. De bladeren werken bloedsuikerspiegelregulerend. De Gabonezen schrijven de reden van hun onderzoek helder op.
“Conventional drugs used against diabetes are associated with several adverse effects. Diabetes is a costly disease for the individual, the family and the community.”

Vertaald:

“Conventionele medicijnen die tegen diabetes gebruikt worden, worden geassocieerd met bijwerkingen. Diabetes is een dure ziekte voor het individu, de familie en de gemeenschap”
De community, gemeenschap, kun je ook vertalen als ''de maatschappij''.

Bronnen, downloadbare studies, links, referenties fluweeltamarinde

• Boek Geoffrey Cannon, De nieuwe ziekteverwekkers
• Kaartje geografische verspreiding: Thomas Dijkman
• Alle foto's komen va Wikimedia commons
• Kopfoto: Dialium guineense fruit.jpg
  
• Foto Blad en bloeisel: Dialium guineense MS 10536.jpg
  
• Foto tamarinde op tafel: [[File:Tamarinier noir.jpg|Tamarinier_noir]]
• Informatie is verkegen via interviews tijdens reizen. Wetenschappelijke info komt van onderstaande downloadbare onderzoeken
• 1
• 2
• 3
• 4
• 5