De boeiende geneeskracht van bananenbloem

Botanische Latijnse naam: Musa paradisiaca flores

Ontdek een nieuwe groente, een tropische groente en een groente die misschien wel in de winkels komt te liggen naast de banaan. Deze groente wordt in sommige landen al veel gegeten, maar in andere landen zien ze het als afval. Dat terwijl de bananenbloem, de groente waar we het hier over hebben, vele gezonde en zelfs medicinale aspecten heeft.

Van vrijwel elke soort bananen die te koop zijn, kun je de bananenbloem opeten. Als mensen zien dat de tros groot genoeg is, snijden ze de paarse bananenbloem eraf, want als de vrucht weg is dan verschijnen er geen nieuwe bananen meer. Zo geeft de bananenboom zijn energie aan alle bananen die aan de boom hangen en worden er geen nieuwe meer gemaakt. De trossen worden zo groter.

In Maleisië en op Nieuw Guinea wordt de bananenbloem Bunga pisang genoemd. Bunga betekent bloem en pisang betekent banaan.

Botanische tekening van Descourtilz, J. Theodore en Descourtilz, M. E.; Pichard uit 1829

Bananenbloem op de markt

De bananenbloem wordt regelmatig gegeten in Zuidoost Azië. In West Papoea kun je op vrijwel elke markt een paar bananenbloemen kopen. Soms is het voorgesneden in een portie voor 4 personen, om te koken als groente. Het wordt beschouwd als groente, ook al is het de bloem van de bananenboom.

Voedingskracht van bananenbloem

Niet in alle landen wordt bananenbloem gegeten. In Zuid-Amerika laat mijn deze lekkernij gewoon liggen aan de kant van de weg of men beschouwd het als voedsel voor vee. Deze delicatesse is echter niet alleen gezond voor dieren. Het is eigenlijk een beetje vreemd om een van de allerlekkerste en meest gezonde groenten aan dieren te geven.

Pannenkoeken van bananenbloem

Feeërieke foto van de bananenbloem

Braziliaanse onderzoekers concluderen in een studie naar het gebruik van bananenbloemen als voedsel dat de bananenbloem over hoge voedingswaarde beschikt. Daarnaast zien ze dat de hoge voedingskracht behouden blijft als de bananenbloem tot meel gedroogd wordt.

Vervolgens merkt men op dat dit meel makkelijk gemengd kan worden met bestaand meel. Dat betekent dat het meel van een bananenbloem kan gebruikt worden om broden en pannenkoeken mee te bakken. Het kan gemengd worden met bestaand meel, en uit nutritief oogpunt is dat een aanbeveling. Er zitten veel verschillende vitaminen en mineralen in.

Bananenbloem, goed voor de botten

De Brazilianen zien dat er vooral veel kalium in de bananenbloem zit. Daarnaast bevat het veel calcium en fosfor. Als vierde zit er veel magnesium in.

Alleen al uit deze opsomming zou je de conclusie kunnen trekken dat de bananenbloem goed is voor de opbouw van de botstructuur. Uit onderzoek blijkt dat veel tekorten van calcium, magnesium en fosfor te maken hebben met een verminderd metabolisme van deze stoffen.

Bloemen eten is heel gewoon

Bloemen eten is heel gewoon. We houden ook van bloemkool. Deze bloem van de bananenpalm is een hele andere bloem dan bloemkool.

Het lijkt veel meer op een groot uitgevallen witlof, maar dan paarsachtig rood. Het heeft een reeks aan gezonde stoffen in zich die bij mensen voor veel voedingswaarde en geneeskracht kunnen zorgen.

De bananenbloem bij de Papoea's

Ondanks dat de bananenbloem in diverse streken in Indonesië dagelijks op de markt liggen, zijn er maar weinig onderzoeken gedaan naar dit voedsel. De bananenbloem wordt door Papoea's met een paar tegelijk verkocht.

Het wordt ook voorgesneden verkocht je kunt dan een zakje gesneden bananenbloem koken en dit kan dien als soepgroente of wokgroente. Papoea's beschouwen de bananenbloem als gewone groente, die net als pompoenen, papajabloemen, varens, cassaveblad, kolen en zoete aardappelen op de Papoease markt liggen.

De bananenbloem hangt en wijst naar beneden

Bananenbloemen weggooien? Waarom?

In lang niet alle tropische landen wordt de bananenbloem gegeten terwijl het in Zuidoost Aziatische landen als delicatesse wordt beschouwd. Verder is de bananenbloem nog geen groente die wordt geëxporteerd naar landen waar geen bananenbomen groeien.

Dat terwijl de banaan tot in elke supermarkt is doorgedrongen. Het wordt tijd dat iedereen meer kennis maakt met de bananenbloem.

Er worden enorme hoeveelheden bananen gekweekt en dus ook bananenbloemen weggegooid, dat is voedselverspilling. Past dat nog wel in onze tijd? In onze tijd wordt gesproken over de duurzame, circulaire economie waarbij elke afval een grondstof is voor een ander product.

Een duurzame economie kan juist ervoor zorgen dat de mensheid van meer verschillende producten wordt voorzien, zoals het gebruiken van de bananenbloem aantoont.

Bloem van de banaan tegen kanker

Onderzoek toont aan dat de bloem van de bananenboom goed is tegen darmkanker, baarmoederkanker. Het is in 2018 voor het eerst onderzocht op medicinale werkingen tegen kanker.

Het zorgt ervoor dat de celcyclus van een kankercel onderbroken wordt, waardoor de kankercel zich automatisch opheft, wat apoptose wordt genoemd.

Ook huidkanker en mondkanker kan ermee worden tegen gegaan, zo vermeldt een onderzoek naar de medicinale werkingen van banaan in het algemeen.

De bloem van de banaan tegen diabetes

Diabetes is een ziekte die mede wordt veroorzaakt door een tekort aan voedingsstoffen. Hoe kan dat? Er zijn allerlei flavonoïden nodig om suiker te verteren.

Deze flavonoïden zitten in gewone rietsuiker of de suikerbiet, maar in de fabriek wordt de stof geraffineerd tot een kristal van snelle koolhydraten. In dat geval missen we flavonoïden om de suiker door lichaamscellen op te laten nemen en is er sprake van verhoogd risico op insulineresistentie.

Stoffen in de bloem van de banaan kunnen ervoor zorgen dat de suiker wel goed wordt verteerd, zodat de bloedsuikerspiegel niet te hoog wordt. Ook het aantal vezels in de bananenbloem helpt hieraan mee.

De vezels binden snelle suiker aan zich, zodat de suikers meer geleidelijk worden afgegeven aan het bloed. Hierdoor zijn er minder pieken en dalen waarneembaar in de bloedsuikerspiegel.

Onderzoekers melden om deze redenen dat de bloem van de banaan een goed middel is tegen diabetes. Men spreekt over het antidiabetisch potentieel dat fytochemicaliën in bananenbloem vertonen.

De bijna ondefinieerbaar bordeauxrood of paarsachtige kleur van de bananenbloem

De bananenbloem is goed voor het hart

Volgens een onderzoek is er een belangrijke relatie tussen het eten van voedsel met veel antioxidanten en het verkleinen op het risico van chronische ziekten zoals obesitas, cardiovasculaire aandoeningen, diabetes en allerlei andere ziekten.

Er is minder oxidatieve stress in ons lichaam als we voedsel met een grote rijkdom aan voedingsstoffen eten, en deze oxidatieve stress is de grondoorzaak van vrijwel alle ziekten.

Ontstekingen op celniveau kunnen worden tegengegaan door antioxidantrijke voeding, en de bloem van de bananenplant behoort daar ook toe.

De bananenbloem tegen astma

Bananenbloem blijkt goed te zijn tegen ziekten van de luchtwegen. Het helpt bijvoorbeeld bij astma. Het immuunsysteem wordt verbeterd, waardoor ook allerlei biomarkers zoals het aantal macrofagen en ontstekingen op celniveau worden verbeterd.

Astma heeft net als veel andere ziekten te maken met een tekort aan voedingsstoffen. Ook kan een teveel aan suiker een astma-aanval triggeren, wat komt omdat suiker het lichaam rooft van voedingsstoffen.

Bananenbloem tegen verkoudheid

De bloem van de banaan zorgt ervoor dat er minder cytokinen in de luchtwegen zijn. Cytokinen zijn stoffen die voor wetenschappers als biomarkers dienen voor de staat van ontstekingen waarin het lichaam zich bevindt.

Als er minder cytokinen zijn, zijn er minder ontstekingen op celniveau, en is er minder risico op ziekte. Volgens onderzoekers kan de bananenbloem het aantal cytokinen in ons lichaam verlagen, waardoor we minder snel ziek worden.

Dat helpt ook tegen verkoudheid, zo zien onderzoekers. Dat is goed nieuws voor mensen in India, Sri Lanka, en Nieuw Guinea, waar de bananenbloem volop gegeten wordt.

Eigenlijk is de bananenbloem zo gezond dat het zonde is om weg te gooien, wat op dit moment veel gebeurd. Het zou kunnen worden geïntroduceerd als zijnde een nieuwe geneeskrachtige groente.

Bananenbloem tegen osteoporose

Vrouwen in de overgang hebben verhoogd risico op osteoporose. Dat heeft te maken met een veranderde oestrogeenhuishouding.

De stoffen in de bananenbloem kunnen deze huishouding reguleren waardoor er minder gevaar is op broze botten. De dichtheid van de botstructuur blijkt beter te zijn als er bananenbloem wordt ingenomen.

Bananenbloem tegen vette lever

Door een westers industrievoedingsdieet eten mensen te veel snelle koolhydraten en transvetten zoals margarine en goedkope bakolie uit de supermarkt, wat bijdraagt tot een hoger risico op een groot aantal ziekten, waaronder niet alcoholische leververvetting.

In de bloemen van Musa paradisiaca, zoals de bananenboom in het Latijn heet, zijn fenolzuren zoals galluszuur, catechol, protocatechuïnezuur, gentisinezuur, vanillinezuur, cafeïnezuur, syringinezuur, p-coumarinezuur, ferulazuur en epicatechine geïdentificeerd.

Deze verbindingen hebben remmende werking op enzymen zoals α-amylase en aldose-reductase, wat bijdraagt aan de verlaging van de glykemische niveaus en de preventie van complicaties ervan. Met andere woorden: deze fenolzuren dragen bij aan verminderd risico op diabetes en andere chronische ziekten.

Van vanillinezuur is aangetoond dat het een beschermend effect heeft tegen hyperinsulinemie, hyperglykemie en hyperlipidemie bij ratten die vetrijke diëten krijgen. Het werkingsmechanisme omvat het verminderen van leververvetting.

Bronnen bij artikel over de bloem van de bananenpalm

Botanische tekening: Descourtilz, J. Theodore.; Descourtilz, M. E.; Pichard, via Wikimedia commons
Overige foto's: Publiek domein
Tegen diabetes: https://academic.oup.com/jpp/article/70/12/1583/6121763?login=false
Tegen osteoporose: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34662767/
Tegen diabetes: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32084552/
Tegen darmkanker: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29243757/
Tegen verkoudheid en astma: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1756464621001894
Verlaagt cardiovasculair risico: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1756464617300737?via%3Dihub
Medicinale werkingen: https://bnrc.springeropen.com/articles/10.1186/s42269-021-00549-3#ref-CR23