De superkracht van stekelalternant of kakiedubbeltje

Botanische Latijnse naam: Alternanthera pungens

De Stekelalternant is een plantje met ongeveer dezelfde genen als zijn soortgenoot, een meer bekende geneesplant uit India, de Alternanthera sessili. Veel van hun medicinale werkingen komen overeen. Het is echter niet zo dat alle medicinale toepassingen voor nauw verwante planten zomaar onderling uitgewisseld kunnen worden. Anno 2023 maakt zoekmachine Google bijvoorbeeld deze fout, door beide planten dezelfde traditionele toepassingen te geven, iets waarvoor helemaal geen bewijs is. De Stekelalternant is iets onbekender, en minder onderzocht, maar toch zijn er genoeg onderzoeken gedaan om de traditionele toepassingen van deze plant te bevestigen.

Botanische tekening uit 1826 van Carl Friedrich Philipp von Martius

Naamgeving

Dit kruid behoort tot de Amaranthaceae. De Engelse naam voor dit laaggroeiende plantje is 'khaki weed'. Nsoesoe is de naam die in Ghana wordt gebruikt.

De naam Alternanthera betekent 'alternatief'. Pungens betekent in het Latijn ''scherp'', en slaat op de stekels. In het Nederlands is er geen naam maar in het Zweeds heet de plant Stickalternant.

We kunnen het dus in het Nederlands stekelalternant noemen. Een naam uit zuidelijk Afrika is 'Kakiedubbeltje'.

Dat is de naam uit het Afrikaans, de zustertaal van het Nederlands, wat in Zuid-Afrika, Namibië en een klein beetje in Zimbabwe wordt gesproken.

Traditioneel gebruik

De hele plant wordt bereid tot medicijn tegen dysenterie en het werkt purgerend. De bladeren hebben een aantal verschillende medicinale toepassingen.
Ze worden gebruikt ter bevordering van de moedermelkproductie. Het blad kan worden verwerkt tot middel bij diarree en dysenterie, net als de hele plant.

De bladeren zijn een middel bij framboesia, een tropische infectieziekte die wordt gekenmerkt door een soort framboosvormige bulten op de ellenboog.

Het wordt gebruikt bij neuralgie, een ziekte die te maken heeft met zenuwontsteking.

Versnipperde verspreiding van de Alternanthera pungens

Tegen diabetes

De stekelalternant, of zo je wilt het kakiedubbeltje, is een antidiabetesplant. Uit verschillende onderzoeken is bewezen dat het de bloedsuikerspiegelniveaus in de mens reguleert.

Er is ook een onderzoek gedaan op dieren, waarbij de dieren volgens een medische standaardmethode diabetes is gegeven. Ook uit dit onderzoek blijkt dat alle diabetessymptomen verminderen als deze plant als behandelmiddel wordt gegeven.

Versnipperde verspreiding

De mate waarin deze plant is verspreid over de wereld is een klein raadsel. In eerste instantie dachten botanici dat het uit tropische gebieden in Zuid-Amerika komt, maar het groeit al zo lang in Zuid-Afrika en Australië dat het niet tot de door de mens geïmporteerde soorten kan worden gerekend. In Afrika is het dus een inheemse plant.

De verspreiding in andere gebieden in de wereld komt wel degelijk door verspreiding door de mens. Via treinen, auto's, luchtvaart en scheepvaart worden hee wat zaden ongepland verspreid.

Hoe verspreiden planten zich?

Het kan zijn dat het verspreidingsgebied in de afgelopen tijd langzaam uitbreidt en inmiddels groter is maar dat dat nog niet is genoteerd.

Er zijn allerlei mogelijke verspreidingsoorzaken. Mossen verspreiden zich hoog in de stratosfeer; deze hebben hele lichte sporen in plaats van zaden.

Het kan zijn dat sommige zaadsoorten zich ook via luchtstromingen verspreiden. Een andere mogelijkheid is dat de plant zich via vogels heeft verspreid.

Ook landdieren die trekken zoals wildebeesten, olifanten en zebra's kunnen zaden verspreiden.

Foto van Vinayaraj, via Wikimedia commons

Goed voor immuunsysteem bij HIV

Onderzoekers uit Ivoorkust laten in een studie uit 2009 zien dat een thee van Stekelalternant goed kan zijn voor HIV-patiënten. Het remt het aantal ontstekingen en verhoogt de weerstand van het lichaam.

Daarnaast is het niet giftig en eerder beschermend voor de lever en de nieren.

Men gaf de deelnemers aan het onderzoek 12 maanden lang om de dag een kruidenthee van de Stekelalternant.

Het aantal amtioxidanten in dit geneeskruid blijkt voor verbeterde biomarkers te zorgen die de ontstekingsniveaus in het lichaam in kaart brengen.

De oxidatieve stress in het lichaam vermindert, waardoor allerlei opportunistische ziekten die gerelateerd worden aan HIV minder snel de kop op kunnen steken.

Foto van Harry Rose uit South West Rocks, Australia, via Wikimedia Commons

Foto van Yercaud-elango via Wikimedia Commons

Bronnen artikel stekelalternant

Foto stekelalternant in de hand: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Alternanthera_pungens_01.jpg
Foto bladeren close up:: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Alternanthera_pungens_flowers2_(11680354335).jpg
Laatste foto: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Alternanthera_pungens-foothill-2-yercaud-salem-India.JPG
Link: Diabetes:
Downloadbare bronnen:
1
2
3