De gezonde voordelen van snuifkalebas

Deze geneeskrachtige struik met stekels is deel van de familie genaamd Flacourtiaceae. In het Engels heeft de plant de volgende namen: snuff-box tree, fried egg tree en fried-egg flower. In het Afrikaans, wat in zuidelijk Afrika wordt gesproken, heet het Snuifkalbassie. In het Nederlands wordt dat vertaald naar snuifkalebas. In Ghana wordt het Astrotoa genoemd.

Geografische verspreiding snuifkalebas

Algemene informatie snuifkalebas

De snuifkalebas is ene boom die ongeveer 13 meter hoog wordt, wat klein is vergeleken bij andere bomen in zijn habitat Afrika.
Hij heet snuifkalebas omdat er vroeger een doosje van de kalebas werd gemaakt waarin men snuiftabak bewaarde.

De Engelse naam fried egg tree komt van het feit dat de bloemen een geel hart hebben met witte bloembladeren, waardoor ze door iemand die met geknepen oen kijkt kunnen worden verward met een gebakken ei.

Traditionele werkingen Oncoba spinosa

In Ghana is deze plant bekend om enkele toepassingen in de Ghanese volksgeneeskunde. De bladeren en de wortel worden gebruikt bij hoest en wonden.

Het zaad is een middel bij koorts en lepra. De wortel wordt ingezet bij diarree en blaasproblemen.
In Nigeria wordt deze geneeskrachtige, stekelige struik aangewend bij diabetes en kanker en in andere Afrikaanse landen wordt zijn geneeskracht ingezet bij blaasproblemen, onvruchtbaarheid, epilepsie en dysenterie.

Diaserie snuifkalebas

Wetenschappers prevaleren planten boven farmacie

Onderzoekers uit Kameroen introduceren hun studie met te stellen dat synthetische medicijnen aan interesse verliezen, met name omdat de pathogenen waartegen ze bedoeld zijn resistent zijn geworden.

Men gaat om deze reden op zoek naar medicijnen uit het rijk der medicinale planten.
De plant snuifkalebas is traditioneel bekend om zijn geneeskrachtige potentieel, met name ten westen van Nigeria voor de behandeling van diabetes en kanker.

In veel Afrikaanse landen worden de bladeren en wortels gebruikt voor urethrale afscheidingen, onvruchtbaarheid, epilepsie, dysenterie en blaasaandoeningen.
De α-glucosidase remmende, radicale opruimings- en cytotoxiciteitsactiviteiten van de waterextracten en chloroformextracten van de bladeren van O. spinosa werden eerder vermeld door wetenschappers.

Het methanolextract van de vruchten van deze plant verzameld in Jemen toonden anti-microbiële, antikanker- en antioxiderende activiteiten.
De onderzoekers uit Kameroen zien dat er allerlei flavonoïden in deze boom zitten, en die hebben zowel een antioxidantwerking als een antimicrobiële werking.

Deze stoffen heeft men getest op veiligheid en men heeft geen toxiciteit gevonden.

Men noemt de stoffen nieuwe fytomedicijnen die tegen lage kosten kunnen worden ingezet door de bevolking.

Sommige mensen denken bij het zien van deze bloem aan een gebakken ei. Foto: Roland van Leeuwen

Antioxidant en antibacterieel

Een plantextract op basis van de Oncoba spinosa laat een goede antibacteriële activiteit zien. Daar zijn allerlei flavonoïden met antioxidantwerking verantwoordelijk voor zoals kaempferol, apigenine, quercetine en enkele derivaten hiervan.

De plant is niet giftig voor mensen, zo blijkt uit een onderzoek op menselijke rode bloedcellen.
De onderzoekers beginnen met te stellen dat de ontwikkeling van nieuwe synthetische medicijnen vertraging oploopt door het resistentieprobleem.

Van dit probleem hebben plantmedicijnen geen last. Fytomedicijnen, zoals de onderzoekers het noemen, want 'fyto' is de Latijnse benaming voor 'plant', hebben lage kosten en zijn makkelijk beschikbaar, waardoor ze een prima inzetbaar middel zijn voor veel mensen.
Verder merken de onderzoekers in hun inleiding op dat de achtergronden van ziekten steeds beter worden begrepen, doordat we weten dat allerlei microben waaronder virussen, bacteriën en parasieten, de oorzaak zijn, maar dat dat nog niet heeft geleid tot een lager sterftecijfer voor ziekten als HIV, tuberculose en malaria.

Dat gegeven vergroot de uitgebreid beargumenteerde en rationeel onderbouwde scepsis en wantrouwen ten aanzien van synthetisch medicijngebruik.

Foto: Roland van Leeuwen

Veiligheid snuifkalebas

Nigeriaanse onderzoekers zagen in 2016 voor het eerst dat er flacourtine in Oncoba spinosa zit. Deze stof komt vaker voor in medicinale planten.

Maar dat was niet het belangrijkste wat de onderzoekers wilde weten. Men deed een standaard medicinale test om te kijken of mensen de snuifkalebas goed kunnen verdragen.

De plant blijkt niet giftig te zijn dus het is een veilig middel om medicinaal in te zetten.

Bronnen artikel Oncoba spinosa

Kaartje geografische verspreiding: Thomas Dijkman
Foto's: Wikimedia commons
Bladeren: Roland van Leeuwen
Twee bloemen: Roland van Leeuwen
Hele boom: David J. Stang
Twee snuifkalebassen voor gevel: Mairie Fromont
Close up 1 bloem: Roland van Leeuwen
Close up 1 kalebas: Roland van Leeuwen
Informatie: interviews in Afrika
Wetenschappelijke informatie: Uit onderstaande downloadbare onderzoeken:
1
2
3