Resveratrol en Isovextine: Krachtige Verbindingen in Gnetum gnemon

Kom je wel eens in een Indonesisch eethuis en koop je dan emping? Gnetum gnemon is waar emping van gemaakt wordt. Deze plant onthult zich als een eetbare groenteboom die niet alleen voeding biedt, maar ook krachtige stoffen zoals resveratrol en isovextine bevat, die een positieve invloed kunnen hebben op ons welzijn.

Deze veelzijdige plant heeft vele rollen vervuld in verschillende delen van de wereld. Van het vervaardigen van touwen voor tassen tot een welkome aanvulling op het voedselarsenaal van gemeenschappen, Gnetum gnemon toont zijn veelzijdigheid op vele niveaus. En terwijl de bladeren rijk zijn aan vitamine C en antioxidanten, verbergen de zaden van deze boom de krachtige stof resveratrol, die niet alleen insulinegevoeligheid kan verbeteren, maar ook kan helpen bij het bestrijden van oxidatieve stress.

Duik met ons in dit verhaal van diversiteit, voeding en welzijn, en ontdek hoe Gnetum gnemon de potentie heeft om ons te verrijken op meerdere vlakken.

Bloesem Gnetum gnemon, Foto: Kembangraps

Naamgeving Gnetum gnemon

Gnetum gnemon komt van oorsprong voor in Zuidoost Azië, en diverse eilanden in de Pacifische Oceaan. In elk land heeft de boom een andere naam. In het Burmees wordt de plant hyinbyin, tanyin-ywe genoemd. De Engelse naam is kampong tree. Kampong betekent dorp in het Maleis, en in Indonesië staat de Gnetum gnemon inderdaad in vrijwel elk dorp.

Soms is er een heg rondom een huis gebouwd van deze groenteboom. De Spaanse naam is Joint Fir.

De Filipijnse namen zijn banago, bago, lamparan en nabo. In Indonesië wordt de boom melingo, melinjo of belinjau genoemd. In het Thailand kent men de volgende namen: peesae, phak miang, phak kariang, liang. Vietnamese namen zijn gam cay en bet.

In Papoea New Guinea wordt ''Tu Lip'' tegen deze plant gezegd. Dat heeft niks met tulip te maken, maar wel met de vorm van het blad die aan ''two lips'' doet denken. De naam ''to lip'' is een verbastering van het Engelse begrip in het Pidgin, een lokale taal gebaseerd op het Engels.

In West Papoea wordt genemo tegen deze boom gezegd. De Papoea's aldaar gebruiken dus de Latijnse naam als basis voor hun naam. Soms wordt ook de Indonesische naam melinjo gebruikt.

Overig gebruik Gnetum gnemon

Groeiwijze vruchten Gnetum gnemon, Foto: Ong Jyh Seng

Op Nieuw Guinea, het op één na grootste eiland ter wereld, wordt de Gnetum gnemon traditioneel gebruikt om stukken touw van de maken die worden gebruikt om tassen, in West Papoea Nokeng geheten te vervaardigen.

Deze tassen worden tot op de dag van vandaag gemaakt van de bast van de Gnetum gnemon. De touwen worden ook voor andere doeleinden gebruikt zoals huizenbouw, gereedschappen maken en visnetten. Maar de nokeng-tassen zijn het eest beroemd. De dunne touwen van bast zijn meer slijtvast dan vergelijkbare touwen uit de huidige touwindustrie.

Melinjo, de eetbare groenteboom

Besjes Gnetum gnemon, Foto: CheongWeei Gan

Deze plant is een eetbare groente. Het wordt een boom die niet meer dan 7 meter wordt. In West Papoea zie je dat mensen deze boom in hun groentetuin hebben staan, en hem klein houden zodat ze makkelijk bij de bladeren kunnen. De bladeren worden als groente gekookt. Ze worden ook wel vermengd met bladeren van andere eetbare bomen en planten zoals papayablad, cassaveblad en gatok.

In het blad van de Gnetum gnemon zit een enorm grote hoeveelheid natuurlijk calcium, ijzer, provitamine A, vitamine C en proteïnen.

Emping melinjo komt van de Gnetum gnemon

Japans gerecht gemaakt van Gnetum gnemon, Foto: Daderot

Sommige Nederlanders en veel Indo's zullen deze plant kennen als melinjo. De melinjo geeft grote vruchten waarvan de pit gebruikt wordt om emping melinjo te maken. Dat is een soort kroepoek.

De pitten van de melinjovruchten kunnen vrij groot worden en zijn aldus eetbaar. Bij vele Indonesische toko's en soms ook bij Chinese supermarkten, kun je emping kopen. In tegenstelling tot andere kroepoek waar garnalen doorheen zit, is de emping melinjo of gewoon emping, geschikt voor vegetariërs.

Vitamine C-rijk blad van Gnetum gnemon

Grote struik:

De bladeren van de Gnetum gnemon bevatten vooral veel vitamine C. Dat maakt deze groente een goede bestrijder van oxidatieve stress, zo vermeldt een onderzoek. Bovendien zitten er nog allerlei andere vitaminen, mineralen, flavonoïden, tanninen en bitterstoffen in het blad zodat de werking van vitamine C versterkt wordt.

Oxidatieve stress is een gemeenschappelijke oorzaak van een groot aantal ziekten zoals diabetes, obesitas, kanker, aderverkalking, beroerte, ADHD, artritis, artrose en Alzheimer. Het eten van groente met veel voedingswaarde verkleint het krijgen van deze ziekten aanzienlijk.

Isovextine in Gnetum gnemon

Japans onderzoek toon aan dat er veel isovextine in de bladeren zit. De Japanners schrijven dat de plant Gnetum gnemon een goede bron is voor onttrekken van isovextine op industriële basis.

Isovextine is een stof die wordt gebruikt om middels medicatie mensen rustig te maken, angsten te doen verminderen en om symptomen van diabetes te verhelpen.

Isovextine helpt de uitscheiding van insuline door de alvleesklier te bevorderen. Wat vooral belangrijk is, is dat het eten van de bladeren van de Gnetum gnemon belangrijk is om deze ziekten tegen te gaan.

Rode vruchten, Foto:gbohne

Melinjovruchten als bestrijder van oxidatieve stress

In melinjo zitten veel gezonde stoffen zoals stilbenoïden. Dat is de stof die onder de naam resveratrol ook in druiven zit en daarom ook in wijn, en waarmee sommige onderzoekers beweren dat wijn geneeskracht biedt, echter de alcohol in wijn is zo slecht dat elke vorm van geneeskracht juist hard nodig is om de degeneratieve eigenschappen van alcohol op te heffen.

De stilbenoïden die in Gnetum gnemon zitten worden ook wel melinjo-resveratrol genoemd. Het zijn stoffen zoals transresveratrol, gnetine C, gnetine L, gnemonoside A, gnemonoside C, en gnemonoside D. Er wordt in Indonesië melinjo-sap gemaakt en daarmee worden de schillen weggegooid als afvalproduct, maar juist in de schillen zit de melinjo-resveratrol in grotere hoeveelheden.

Onderzoekers toonden aan dat de schillen gebruikt kunnen worden om oxidatieve stress tegen te gaan. Daarnaast is er van stilbenoïden zoals resveratrol aangetoond dat het antikankereigenschappen heeft.

Het gebruik van schillen en andere afvaldelen wordt steeds meer populair in de wereld, omdat dit 'afval' in feite zoveel antioxidanten kan bevatten dat het de basis kan vormen voor een nutraceutical of medicinaal voedselsupplement.

Diaserie Gnetum gnemon

Resveratrol in de zaden van Gnetum gnemon

Resveratrol zit niet alleen in de bladeren maar ook in de zaden van Gnetum gnemon.

Dat betekent dat als je emping eet, je deze stof binnenkrijgt. Het is een zeer gezonde stof. Onderzoek toont aan dat resveratrol uit melinozaden ervoor zorgt dat insulineresistentie afneemt.

De insuline wordt beter opgenomen in de cellen. Daardoor is de kans op obesitas kleiner. Daarnaast heeft resveratrol antioxidanteigenschappen en werkt het antibacterieel.

Waarom zijn antioxidanten belangrijk?

Bladeren Gnetum gnemon, Foto: SeeingMole

Antioxidantenzijn belangrijk omdat ons huidige industrievoeding juist veel vrije radicalen oplevert in ons lichaam.

Ook luchtvervuiling, cosmetica, synthetische luchtjes uit toiletverfrissers, parfums en deodorant, goedgekeurde E-nummers in voedsel en synthetische medicijnen zorgen voor toxinen ons lichaam die voor een overvloed aan vrije radicalen zorgen.

Op voedselgebied zijn vooral witte suiker, glucose-fructosestroop, witte bloem, witte pasta, witte rijst, wit brood, margarine en bakoliën de grootste boosdoeners.

Vrijwel alle producten uit de supermarkt bevatten twee of meer van deze ziekmakende ingrediënten in hun producten. Gezonde producten als de zaden van emping melinjo kunnen het verouderingsproces en oxidatieve stress tegengaan, waardoor we langer gezond blijven.

Nu moet wel gezegd worden dat tegenwoordig de krupuk emping vaak in ongezonde oliën vervaardigd door industrieën wordt gebakken, in plaats van in de traditioneel gebruikte, supergezonde kokosolie.

Bronnen artikel Gnetum gnemon

Kopfoto: Midori
Tweede foto: Kembangraps
Derde foto: Ong Jyh Seng
Vierde foto: CheongWeei Gan
Vijfde foto: Daderot
Zevende foto: gbohne
Laatste foto: SeeingMole
Overige foto's: Wikimedia commons, publiek domein
Algemene informatie: https://www.scielo.br/j/cta/a/bPxktXx53w7PCdnH6ZKGtVs
Algemene informatie: https://pubs.aip.org/aip/acp/article-abstract/2606/1/020004/2870576/The-comparation-of-melinjau-Gnetum-gnemon-L-seed?redirectedFrom=fulltext
Medicinale werkingen: https://www.researchgate.net/publication/281759358_Gnetum_gnemon_linn_A_comprehensive_review_on_its_biological_pharmacological_and_pharmacognostical_potentials