De geneeskrachten van Euphorbia pulcherrima of poinsettia

Botanische Latijnse naamEuphorbia pulcherrima

Felrode bloemen van de kerstster of poinsettia

In Indonesië heet het Bunga kambodja. De Engelse naam van deze plant is Poinsettia of Christmas star. In Nepal heet de plant Lalupate. In Nederland wordt de plant vaak poinsettia genoemd. Ook kerstster is een naam waaronder hij tegenwoordig wordt verkocht, vooral in december. In Midden-Amerika wordt de plant al langer verkocht als sierplant tijdens de kerstperiode, omdat hij rode bladeren heeft aan de bovenkant is het een decoratieve plant. Er gaan 100 miljoenen euro's per jaar om in het kweken van poinsettia's.

De poinsettia kan in het wild een struik worden van 5 meter hoog. Van oorsprong groeit hij zowel aan de Pacifische kant van de Oceaan in Mexico en Guatemala, als in Nepal.

Kerstboom gemaakt van kerstster

Extra disclaimer

In dit artikel staan allerlei medicinale werkingen beschreven, maar poinsettia is geen eetbare plant. Dat betekent dat je niet moet experimenteren met deze plant.

Historie van het gebruik van poinsettia's

In Mexico, voor de Spaanse invasie, werd poinsettia gekweekt door de Azteken in een gebied in de buurt van Taxco in de staat Guerrero; ze noemden het "cuetlaxochitl", wat in het Nahuatl "verwelkende bloem" betekent.

De stralende bloemen werden aanbeden als een symbool van zuiverheid door inboorlingen en koningen, en werden gebruikt om paarse kleurstoffen en make-up te maken, terwijl latex werd gebruikt voor medicinale doeleinden.

Vanwege de typische bloem die poinsettia's tijdens de kerstperiode tentoonstelden, gebruikten Franciscaanse priesters ze in de 17e eeuw op het feest van de Heilige Kribbe, een herdenkingsprocessie van de geboorte van Christus.

Dit is de eerste vermelding van poinsettia's die worden gebruikt voor de kerstperiode.

Traditioneel gebruik poinsettia

Kerstster in de tropische tuin

De bovengrondse delen van Euphorbia pulcherrima worden gebruikt in de volksgeneeskunde om verschillende aandoeningen te behandelen, zoals huidziekten, constipatie en het is een middel voor het verhogen van de melksecretie bij moeders die borstvoeding geven.

Verder vertonen sommige andere Euphorbia-soorten nuttige activiteiten zoals centrale pijnstillende eigenschappen, ontstekingsremmend, koortswerend, sterk kalmerend effect en antidepressivum .

Bovendien hebben talrijke farmacologische studies aangetoond dat familie euphorbiaceae kan worden gebruikt om het centrale zenuwstelsel te genezen, als pijnstillend, antipyretisch, ontstekingsremmend, anti-covulsief, hypnotisch en neuroleptisch .

Euphorbia pulcherrima is niet toxisch

Kerstster in huis

Euphorbia pulcherrima is getest op toxiciteit. Het blijkt dat het geen schade op lever en nieren geeft. Sterker nog: het blijkt dat deze plant lever- en nierbeschermende werking heeft.

Dat betekent dat dit plantmedicijn veel betere kenmerken heeft dan vele, zo niet alle huidige farmacologische, synthetische medicijnen, die altijd schadelijk zijn voor lever en nieren en soms nog meer organen.

Wetenschappelijke bevestiging van folkloristisch gebruik

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat Euphorbia pulcherrima een zeer goed profiel heeft van medicinale bestanddelen.

Men heeft allerlei andere onderzoeken bestudeerd en dat vergeleken met de kennis die er is over de traditionele werkingen van deze medicinale sierplant.

Kerstster of poinsettia in het wild

Flavonoïden in planten

Flavonoïden zijn een groep secundaire metabolieten die behoren tot de fenylpropanoïde klasse, gesynthetiseerd en geglycosyleerd in het cytosol en vervolgens getransporteerd naar de vacuolen.

Ze bevinden zich in bijna alle plantenweefsels en vervullen verschillende biologische functies, zoals signalering tijdens nodulatie, bescherming tegen ziekteverwekkers, absorberen van UV-B-stralen die planten beschermen tegen mogelijke schade; bovendien hebben ze antioxiderende capaciteit en spelen ze een belangrijke rol in het reactiemechanisme op biotische en abiotische stress;

Bovendien beïnvloeden ze het auxinetransport en nemen ze deel aan de vruchtbaarheid van stuifmeel. De bekendste functie is echter om kleur te geven aan de bloemen om bestuivers en zaad- en fruitverspreiders aan te trekken.

Flavonoïden zijn de belangrijkste groep pigmenten en bieden het breedste scala aan zichtbare kleuren aan planten

Er zijn ongeveer 7.000 verschillende soorten flavonoïden, voornamelijk bepaald door de oxidatiegraad van de C-ring. Slechts enkele van hen kunnen echter licht absorberen in het zichtbare spectrumgebied (400 - 800 nm) en kunnen als pigmenten worden beschouwd.

Binnen de flavonoïden zijn categorie anthocyanen het meest overheersend, terwijl chalconen, auronen, flavonen en flavonolen een beperktere rol spelen.

Anthocyanen in poinsettia

Bloemen van de kerstster zijn in feite bladeren

In de sierteelt gebruikt men allerlei technieken om de bladeren roder te maken, zodat ze nog gewilder zijn tijdens de kerstperiode. Bij poinsettia wordt de rode kleur geleverd door de schutbladeren, bladeren waarvan de okselknoppen zijn gedifferentieerd om de bloeiwijze te vormen, als reactie op de periode van lichttoename.

Poinsettia-planten blootgesteld aan korte dagen (11 uur licht en 13 uur duisternis), gedurende een periode van acht weken, ontwikkelen het cyathium en de schutbladen voltooien hun rode pigmentatie.

Deze kleur is te wijten aan de geleidelijke accumulatie van anthocyanen en de afname van de chlorofylproductie tijdens de bloei.

Lichtsignalen die door fotoreceptoren worden opgevangen, kunnen verschillende fysiologische processen activeren om metabole reacties te induceren, zoals biosynthese en accumulatie van anthocyanen in plantenweefsels.

Botanische tekening kerstster

Bewezen werkingen poinsettia

Wetenschappers zien dat de ontstekingsremmende werking van poinsettia zo goed functioneert dat het behulpzaam kan zijn bij meerdere aandoeningen.

De huidige studies suggereren dat E. pulcherrima potentiële secundaire metabolieten die verantwoordelijk kunnen zijn voor het gebruik in de volksgeneeskunde voor de behandeling van:

Artritis,
Kanker,
Epilepsie,
Diabetes,
Eczeem,
Ontstekingsremmend,
Antimicrobieel en
Antioxidant.

Antibacteriéle werking Euphorbia pulcherrima

Kerstster is er in verschillende kleuren

Euphorbia pulcherrima heeft volgens wetenschappers opmerkelijke antibacteriële werking tegen de volgende bacteriën: Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Salmonella typhi en Pseudomonas aeruginosa. De werking van het bladextract werd vergeleken met ciprofloxacine, een standaard antibioticum.

De onderzoekers stellen dat terpenoïden, flavonoïden, alkaloïden, saponinen en steroïden voor deze werking verantwoordelijk zijn. Verder opperen de onderzoekers dat het na dit onderzoek belangrijk is om te achterhalen welke componenten exact verantwoordelijk zijn voor de antibacteriële werking.

Het doel van deze suggestie is vaak het isoleren, synthetiseren en patenteren van een werkzame plantenstof ten einden een pil te kunnen draaien. Echter, het is maar de vraag of isolering van werkzame stoffen leidt tot een verbeterd product. Hoe zit dat?

Het blijkt uit allerlei onderzoeken dat stoffen elkaar helpen in werking. Dit wordt synergische werking genoemd.

Als we maar één stof gebruiken, een idee wat vooral in de 20e eeuw opgang deed, dan hebben we veel meer van die stof nodig om het werkzaam te maken.

Het in volume toenemen van een enkele stof geeft vervolgens vele bijwerkingen. Dat terwijl een hele geneesplant slechts zeer zelden bijwerkingen heeft.

We zouden dus de kennis die is opgedaan uit dit onderzoek kunnen gebruiken om voortaan een overgroei deze bacteriën te bestrijden met een bladextract van Euphorbia pulcherrima.

Diaserie Kerstster of poinsettia

Poinsettia tegen epilepsie

Uit onderzoek blijkt dat de Euphorbia pulcherrima tegen epilepsie werkt.

Het kan epileptische aanvallen voorkomen. Wetenschappers denken dat dit wellicht komt door de werking die Euphorbia pulcherrima op de GABA-receptors. De informatie die neuronen naar elkaar toesturen komt verbeterd tot stand, na inname van Euphorbia pulcherrima.

Dat leidt ertoe dat epilepsie minder vaak voorkomt. Verder heeft deze medicinale sierplant een beschermend effect op het centrale zenuwstelsel.

Bronnen artikel over poinsettia of kerstster

Foto's: Wikimedia commons, Publiek domein
Flavonoïden: https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/07853890.2022.2033826
Algemene informatie: https://www.sciencedirect.com/topics/immunology-and-microbiology/euphorbia-pulcherrima
Antocyaninen: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37255565/
Anthocyaninen: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10225641/
Medicinale werkingen: Rauf_and_Muhammad-libre.pdf
Antimicrobieel: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3847420/
Tegen kanker: ABSTRACTBOOKDDCD2019.pdf

De geneeskrachten van Euphorbia pulcherrima of poinsettia