Voeding bepaalt ons humeur, gemoed en mentale gezondheid

Van echt voedsel word je blij, van fabrieksvulling word je mentaal ziek.

Wie veel keukenzout eet krijgt een slecht humeur. Er is een duidelijke link tussen mentale problemen als angst en depressie en voeding. Teveel zout, suiker, wit meel, blikvoeding en bier leidt tot verminderde gevoelens van rust, harmonie, blijheid en gelukkige gevoelens. Deze geraffineerde voeding zonder voedingswaarde beslaat het overgrote deel van wat mensen binnen krijgen. Met simpele voedingsmethoden kunnen we onszelf scherper maken, depressiviteit voorkomen en psychische stoornissen afwenden.
De juiste voedingskeus bepaalt ons gemoed.

Zout is slecht voor het humeur

Canadese onderzoekers deden een onderzoek onder 1262 volwassenen in de leeftijd 67 tot 84. Bij de start van het onderzoek was iedereen zelfstandig wonend en beschikte over prima cognitieve functies.

Cognitief betekent ´met betrekking tot de hersenen´. De groep werd drie jaar lang gevolgd. De onderzoekers kwamen tot de conclusie dat verhoogde inname van gejodeerd keukenzout in combinatie met weinig lichaamsbeweging leidt tot een achteruitgang in mentale vaardigheden, en een groter risico op negatief gemoed

Mogelijke negatieve werkingen van zout

Men weet niet op welke manier zout een verslechterende invloed heeft.

1. Het eerstens zou kunnen zijn dat natriumchloride of keukenzout de doorlaatbaarheid van de hersenbloed-barrière vergroot waardoor allerlei gifstoffen makkelijker in de hersenen doordringen.
   
2. Ten tweede kan keukenzout de hypothalamus aantasten die een belangrijke rol speelt bij stress en stemmingen.
   
3. Een derde mogelijkheid is dat natriumchloride van nature is gebonden aan andere mineralen. Zodra het geraffineerde keukenzout het lichaam binnen komt gaat het op zoek naar andere mineralen en ontneemt zo mineralen uit het lichaam.
   
4. Een vierde mogelijkheid is dat een teveel aan zout het lichaam doet ´mineraliseren´ of verstarren waardoor allerlei denkprocessen verlangzamen.
   
5. Een vijfde mogelijkheid is dat het synthetisch jodium in keukenzout voor de genoemde problemen zorgt.
   
6. Een zesde mogelijkheid is dat het antiklontermiddel in tafelzout of keukenzout voor problemen zorgt, aangezien dit meestal een aluminiumverbinding is. Aluminium wordt soms in overvloed in de hersenen aangetroffen bij mensen met hersenziekten. 
7. Een zevende mogelijkheid is dat voorgaande processen elkaar versterken en de gezondheid samen negatief beïnvloeden

Teveel keukenzout is niet goed

In ieder geval wijst het onderzoek uit dat teveel keukenzout eten niet goed is. Er werd geen onderscheid gemaakt tussen keukenzout en Himalyazout of waarachtig Keltisch zeezout. Veel zeezout wat verkocht wordt blijkt in feite geraffineerd landzout te zijn.

Echt zeezout bevat naast natriumchloride andere mineralen en sporenelementen. Het feit dat lichaamsbeweging een rol speelt is gelegen in het feit dat lichaamsbeweging tot vergroting van chemische activiteit in het lichaam leidt zodat het gegeten keukenzout sneller kan worden afgevoerd. Daarnaast kan lichaamsbeweging leiden tot zweten, wat ook weer zouten uit het lichaam drijft.

Traditioneel eten is beter dan westers eten

Niet alleen zout is een boosdoener. In een onderzoek dat werd gehouden onder mensen met een psychische aandoening bleek dat mensen die traditioneel eten (groente, fruit, noten, granen, vlees en vis) minder kans op depressie en angststoornis hadden als mensen die westers eten (gebakken en gefrituurd voedsel, industrieel voedsel, geraffineerde granen, overig geraffineerd voedsel, suikerwaar, blikvoer en bier.

Weston Price schrijft in zijn boek ´Voeding en Fysieke Degeneratie´ precies hetzelfde. Hij zag al in de jaren '30 van de 20e eeuw een verband tussen depressiviteit, verminderd mentaal vermogen en ongezonde voeding. Weston Price genas kinderen van tandproblemen met goede voeding en werd daarbij door leraren gevraagd hoe het kwam dat de leerlingen die hij behandelde ineens veel beter gingen presteren op school.

Van gezonde voeding word je blij en gelukkig

Snackfood vergroot kans op depressie

In Melbourne is een onderzoek gehouden onder tieners. Een gezond eetpatroon met twee of vier meer stuks fruit dan normaal gesproken door de overheid wordt aanbevolen, leidt tot een aanzienlijke lagere kans op depressie. Alle bewerkte voedsel en vooral patat, gefrituurde snacks, chocola, zoetigheid en ijs geven een behoorlijk grotere kans op depressie.

Snackfood is prima om eens in de 2 maanden te eten maar wanneer het wordt opgenomen in het dagelijks menu, kunnen de gevolgen funest zijn. Een voordeel van gezond eten is dat de mentale vermogens toenemen; men wordt scherper.

Hersenen kunnen met voedsel ondersteund worden.

Food and mood

In Engelstalige landen wordt er veel gerept over ´food and mood´ oftewel: voeding en stemming. Het is duidelijk dat voeding je stemming kan bepalen. In de slagzin ´je bent wat je eet´ zit veel waarheid. Westerse voeding wordt gekenmerkt door een tekort aan voedingswaarde. De grove, basale vaardigheden kunnen prima uitgevoerd worden door een voedingswaardetekort maar de subtiele, geestelijke waarden, daar ontbreekt het aan bij mensen die zich overgeven aan een eetpatroon van suiker, transvetten en witmeelproducten.

Pas op met weinig slapen

Alcohol en stress leidt tot minder slaap. Daardoor is de neiging groter om koffie en producten met suiker te nuttigen. Minder slapen maakt stoppen met suiker moeilijker. Een uur nadat je suiker hebt gegeten of gedronken voel je een neerslachtigheid opzetten die automatisch de trek naar zoete eetwaar oproept. Zo kom je in een vicieuze cirkel terecht.

Op een gegeven moment ben je verslaafd aan suiker en is de kans groot dat je in een depressie verzeild raakt als je geen suiker eet. Probeer daarom alleen te snacken met fruit. Het vult goed, geeft je voedingsstoffen en zorgt ervoor dat je minder snel eetbuien of depressieve buien krijgt.

Voedingspsychologie of nutritionele psychologie

Vanaf ongeveer 2010 komen er steeds meer onderzoeken naar de relatie tussen voeding en mentale klachten. Het wordt ook wel de nutritiepsychologie genoemd. Het woord zegt het al: het is de psychologie die een relatie met voeding onderzocht. De kerngedachte is dat we als mens voedingsstoffen nodig hebben om blij en gelukkig te kunnen functioneren.

Een gebrek aan voedingsstoffen is een factor in mentale problemen doordat er een tekort aan voedingsstoffen is. In eerste instantie vermoedt men een tekort aan omega 3 en tryptofaan.

Er zijn meerdere gangen en medische mechanismen op voedingsgebied naar psychische ziekten kunnen leiden, zoals ontstekingen op celniveau, oxidatieve stress, epigenetica, mitochondriale disfuncties, het microbioom in de maag en darmen, tryptofaan-kynurenine metabolisme, obesitas, Hypothalamus-hypofyse-bijnier-as, neurogenetica, en BNDF.

Wat is BNDF?

BNDF is een relatief nieuw begrip en de afkorting staat voor brain-derived neurotrophic factor, ofwel een zenuwcelstimulerende factor. BNDF is een van de meest actieve neurotrofinen in onze hersenen.

Een verandering in de BNDF spiegel wordt bijvoorbeeld verkregen door hardlopen of andersoortige inspanning. Dat zorgt voor positieve gevoelens en gemoed. Maar een tekort aan BNDF wordt in de wetenschap geassocieerd met een reeks aan ziekten zoals depressie, schizofrenie, dwangmatig handelen, Alzheimer, Huntington, dementie, anorexia nervosa, boulimia, rettsyndroom en epilepsie.

De zon biedt ook geneeskracht.

Groenten verminderen angst en depressie

Een Nederlands onderzoek uit 2020 concludeert dat niet geraffineerde graansoorten en groenten de gemoedstoestand verbetert, en dus angst en depressie vermindert. Bij alcohol zag men een omgekeerde relatie. Mensen die alcohol drinken vertonen een groter risico op depressie.
De Nederlandse onderzoekers melden verder dat het Mediterrane dieet helpt tegen depressie. In het Mediterrane dieet wordt relatief veel groenten gegeten en relatief veel olijfolie gebruikt, wat een meer gezonde manier om te bakken is dan bijvoorbeeld margarine. Kokosolie is nog gezonder.

Relatie depressie en ongezond voedsel

Er zijn zeer veel onderzoeken die wijzen op een relatie tussen voeding en mentale gezondheid. Ook Noorse onderzoekers zien dat een dieet met veel voedsel van hoge kwaliteit het risico op mentale problemen doet dalen. Een omgekeerde relatie ziet men ook.

Mensen die relatief veel slechte voeding, lees fabrieksvulling uit de supermarkt, eten, lopen een relatief groot risico op het ontwikkelen van een mentale stoornis. 

Dit was een onderzoek onder ruim 5000 mensen maar het nadeel is dat het gebeurde via het invullen van een vragenlijst waarbij men zelf aangeeft hoeveel en wat men eet. De onderzoekers bepalen dan of het gezond voedsel is. 

Ervaring van wetenschappers laat zien dat mensen bij zulke vragenlijsten geneigd zijn om hun voedselconsumptie positiever te laten lijken dan dat het is. Dat zou betekenen dat de relatie tussen depressie en voedsel nog sterker zou kunnen zijn dan de onderzoekers vermoeden.

Vis en transvetten bevorderen mentale gezondheid niet

Onderzoekers uit Finland gingen ervan uit dat omega 3 uit vis en margarine de mentale gezondheid verbetert, en controleerde deze stelling. Het blijkt echter dat dit voor deze beide producten niet het geval is. Helaas onderzocht men niet de omega 3 uit noten zoals walnoten, pecannoten, macadamia en paranoten, of zaden zoals hennepzaad, lijnzaad. of meloenzaad Uit lossen onderzoeken naar deze voeding blijkt dat de plantaardige, niet geraffineerde vorm van omega 3 wel helpt tegen mentale problemen.
Verder zagen de onderzoekers, die het eetgedrag van 29.000 mensen bestudeerden, dat mensen met mentale problemen relatief veel suikerhoudende vulling tot zich nemen. Dat wijst dus op een relatie tussen suiker en depressie. Men zag ook dat mensen met depressie relatief veel omega 6 vetten innemen, wat ook in margarine zit. 

De onderzoekers gaven mensen ook een supplement met synthetische stoffen en geraffineerde omega 3 en 6 producten. Ze moesten concluderen dat dit supplement van synthetische lysine, serine, tryptofaan, vitamine D en foliumzuur geen positief effect had op het voorkomen van mentale problemen.

Waarom helpt margarine niet?

De onderzoekers geven niet aan waarom margarine en vis de mentale gezondheid niet bevorderen, maar de kans is groot dat dat komt door bio-aminen in vis, en doordat margarine een geraffineerde vetsoort is waar transvet in voorkomt. 

Het lichaam heeft allerlei voedingsstoffen nodig om vetten te kunnen verwerken, en als er pure omega 6 wordt ingenomen, dan is dat tegennatuurlijk voor het lichaam.

Het mist de benodigde voedingsstoffen die bij de vetten horen, waaronder veel stoffen bevinden die ontstekingen remmen. Aangezien depressie en andere mentale problemen met oxidatieve stress te maken hebben, vergroot dit het risico erop.

Kruiden en voeding die het gemoed verbeteren

Gezonde groenten en fruitsoorten in het algemeen geven het lichaam veel voedingsstoffen waar de hersenen en de rest van het lichaam blij van worden. Allerlei fabrieksvoedsel kan ons juist in een minder mooie stemming brengen, denk daarbij vooral aan zoete bakwaren als koekjes en cakes, chips en aanverwanten snacks en snoepgoed. In al deze supermarktproducten zitten naast suikers en verkeerde vetten ook E-nummers waar de hersenen niet blij van worden.
Er zijn van oudsher kruiden die de hersenen extra versterken in werking. Kruiden als Panax ginseng, Centella asiatica, Rhodolia rosea, sintjanskruid, en Ginkgo biloba kunnen meewerken aan een positief gemoed doordat ze zeer veel voedingsstoffen bevatten die de hersenen nodig hebben.

Daarnaast is het eten van verse zaden en noten zoals sesamzaad, pompoenpitten, zonnebloempitten, pistachenoten, hazelnoten, cashewnoten, walnoten, pecannoten, macadamianoten en paranoten  aan te raden.

Bronnen artikel humeur en mentale gezondheid

1. Boek: Weston Price, Voeding en fysieke degeneratie
2. Tijdschrift Medisch Dossier februari 2012
3. http://www.mayoclinic.com/health/food-and-mood/my00716
4. groenten tegen angst en depressie: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30945032/
5. BNDF:https://de.wikipedia.org/wiki/Wachstumsfaktor_BDNF
6. Nutritiepsychologie: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33144709/
7. Relatie depressie en ongezond voedsel: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21715296/
8. Fins onderzoek: https://nutritionj.biomedcentral.com/articles/10.1186/1475-2891-3-14
9. Foto: Wikimedia commons, publiek domein