De gezonde voordelen van Raphia hookeri

Of: De geneeskracht van palmwijn

Deze boom is deel van de Arecaceae-familie. In Ghana heet het Adobe of men gebruikt de Latijnse naam raphia, uitgesproken als 'raffia'. De boom groeit graag in vochtige gebieden zoals moerassen en randen van meren. In Ghana zie je hem in de drassige moeraslanden van Zuid-Ghana.

In de Ghanese traditionele geneeskunde is het sap van de boom en de bladeren een middel bij keelontsteking. Daarnaast is dit plantaardig medicijn een van de vele traditionele middelen om de moedermelkproductie te stimuleren.

De wortel wordt voorgeschreven bij oorontsteking. Het fruit heeft eveneens medicinale aanwendingen.

Geografische verspreiding van raffiapalm

Raffiapalm voor traditionele huizenbouw

De palm die in Ghana vaak gewoon raffia wordt genoemd is vooral bekend omdat zijn palmbladeren dikke nerven bevatten waarvan zeer rechte stokken kunnen worden gemaakt die men in Zuid Ghana gebruikt als wanden voor houten huizen.

De grote bladeren dienen als dakbedekking. Van de bladeren kunnen allerlei gebruiksvoorwerpen worden geproduceerd zoals geweven manden.

Een raffiapalm is een bron van palmwijn, en in tegenstelling tot de oliepalm hoeft de raffiapalm hiervoor niet te worden omgehakt en doodgemaakt.

De palmwijn die wordt gemaakt wordt vaak verder gegist zodat er een sterke alcoholische drank van kan worden gemaakt, zo vertelde een gids in Nzezolezu tijdens een boottocht langs een meer waar veel Raphia hookeri palmen staan.

Video Raphia hookeri

Na 4 minuten in de video vertelt de gids dat de boot zelf van raffiapalm is gemaakt, en dat de palmen aan de oevers raffiapalmen zijn.

Raffiapalmfruit

Volgens een onderzoek zitten er veel fytochemicaliën in de raffiapalm wat het medicinaal gebruik ervan ondersteunt. Een extract van deze palm laat zien dat er vooral veel terpenoïden, coumarinen en cardiacglycosiden in zitten.

Men onderzocht drie verschillende extracten, de schil, de pulp en het zaad.

De fytochemicaliën die men aantrof zaten vooral in de schil en iets mindere mate in het fruitpulp.

Er zijn vooral veel flavonoïden in de schil gesignaleerd die een prima antioxidantwerking hebben, en kanker kunnen tegengaan en voorkomen.

Maar of dat met de stoffen in de schil ook het geval is zou verder moeten worden onderzocht.

De geneeskracht van palmwijn

Palmwijn wordt niet gemaakt van de vruchten van een palm, maar het wordt verkregen door in een stam van een palm een gat in te maken, waardoor het witte of kleurloze boomsap eruit stroomt.

Dit wordt opgevangen. In sommige gevallen is dit witte boomsap alcoholisch, maar in de meeste gevallen wordt het in de loop van enkele dagen meer alcoholisch als het op de juiste wijze wordt opgeslagen.

Niet van elke palm kan een palmwijn worden gemaakt maar van raffiapalm wel.

Onderzoekers uit Nigeria en Zuid-Afrika zien dat zowel gefermenteerde als ongefermenteerde wijn allerlei medicinale werkingen heeft. Het gaat oxidatieve stress tegen, werkt tegen diabetes, en herstelt de pancreas.

Uit het onderzoek blijkt dat er enzymen worden gestimuleerd die oxidatieve stress in de pancreas tegengaan. Daardoor wordt er meer insuline aangemaakt, en wordt suiker beter verteerd, zodat de bloedsuikerspiegel met minder pieken en dalen wordt belast. Dit is een werking op enzymniveau tegen diabetes.

Ook andere enzymreacties werden in gang gezet door palmwijn van de Raphia hookeri.

Deze enzymreacties verminderen het niveau van laaggradige ontstekingen, die kunnen leiden tot oxidatieve stress, wat de gemeenschappelijke oorzaak van een groot aantal ziekten is. .

Diaserie Raphia hookeri

Blad van raffiapalm

Diabetes mellitus type 2 is een chronische stofwisselingsziekte en de meest voorkomende vorm van diabetes. Het wordt gekenmerkt door insulineresistentie, disfunctie van de alvleesklier en hyperglycemia.

De ziekte is degeneratief en leidt tot sterk verhoogd risico op enige metabole complicaties zoals, ketoacidose, hypertensie, atherosclerose, hart- en vaatziekten, pancreatitis en ga zo maar door.

Onderzoekers tonen aan dat een waterextract van het blad, zeg maar een thee, helpt tegen diabetes. Eerdere rapporten hebben onthuld dat de ontwikkeling en progressie van diabetes type 2 is geassocieerd met glucolipotoxiciteit en oxidatieve stress. Glucolipotoxiciteit, waarbij verhoogde niveaus betrokken zijn van plasmaglucose en vetzuren, is verantwoordelijk voor de aantasting van de betacelfunctie van de alvleesklier.

De betacellen spelen een belangrijke rol rol in de afscheiding van insuline die de omzetting van glucose mogelijk maakt.

Deze studie onthulde dat waterextract van de bladeren van de Raffiapalm antioxidant eigenschappen vertoont en koolhydraathydrolyserende enzymen remmen.

Deze enzymen worden gelinkt aan oxidatieve stress. De medicinale activiteiten kunnen worden gekoppeld aan de fenolische bestanddelen.

De biologische effecten van dit extract kan van belang zijn bij het verlagen van de bloedsuikerspiegel en verzwakking van door vrije radicalen geïnduceerde oxidatieve stress in pancreascellen die essentieel zijn in het behandeling van diabetes mellitus type 2.

Extract raffiapalm herstelt hersenbeschadiging sneller

Onderzoekers van een universiteit uit Nigeria hebben aangetoond met een onderzoek op dieren dat een extract van raffiapalm een hersenbeschadiging of hersentrauma tegengaat.

Ratten met een hersenbeschadiging die dit extract kregen, herstelden sneller van een hersenprobleem, dat de onderzoekers aan de ratte hadden gegeven.

De onderzoekers brachten allerlei parameters in kaart die het niveau van ontstekingen in de hersenen aangeven,

Diverse manieren om raffiapalmen te gebruiken

In de Nigerdelta in Nigeria groeit de raffiapalm volop maar wordt hij nauwelijks gebruikt zoals in Ghana.

In Nigeria drinken ze alleen palmwijn van deze palm en ze eten insectenlarven die in de stam zitten.

Het licht alcoholische sap of de palmwijn kan verder worden gebruikt om er een gewone palmwijn van te maken, of het kan als basis dienen voor het brouwen van een sterke alcoholische drank.

Een onderzoek stelt zich als doel ondernemers in Nigeria te interesseren voor de overvloedige mogelijkheden van de raffiapalm zoals het maken van manden die elders in Nigeria kunnen worden verkocht.

Mandjes worden volgens de onderzoekers nog steeds met de hand gemaakt omdat er nog nooit een machine is uitgevonden die manden machinaal kan weven.

De mensen die manden kunnen weven leiden zelf leerlingen op.

Raphia hookeri tegen malaria

Malaria is een ziekte waarvan de negatieve impact zich uitstrekt over verschillende landen van de wereld. Het is een groot gezondheidsprobleem in Afrika, omdat verschillende delen van haar bevolking zwaar worden getroffen.

Terwijl in 2017 wereldwijd naar schatting 219 miljoen gevallen van malaria werden geregistreerd, waren vijf landen goed voor ongeveer 50% van alle malariagevallen, waarbij Nigeria 25% van de totale waarde bijdroeg. 61% (266.000) van de 435.000 sterfgevallen door malaria die in hetzelfde jaar werden geregistreerd, waren kinderen jonger dan vijf jaar.

Deze vermijdbare sterfgevallen staan misschien niet los van het stijgende armoedeniveau en analfabetisme in de getroffen landen.

Malaria is niet echt moeilijk te genezen, want de malariaparasiet gaat door van vele bittere stoffen, die in grote getale voorkomen in voedsel en geneesplanten.

Toch sterven er te veel mensen aan, vooral jonge kinderen. Een probleem hierbij is dat artsen vaak niet kunnen zien of een patiënt sterft aan de behandeling of aan de ziekte zelf.

Secundaire metabolieten in blad

Nigeriaans onderzoek naar de bladeren van R. hookeri toont aan dat het enkele essentiële bioactieve secundaire metabolieten bevat.

Primaire metabolieten zijn stoffen als vitaminen en mineralen, en secundaire metabolieten zijn allerlei flavonoïden, tanninen, alkaloïden, saponinen, bitterstoffen en andere groepen stoffen die allemaal in voedsel en geneesplant huizen.

De medicinaal werkende metabolieten kunnen worden gekoppeld aan antimalaria en antioxidant activiteiten die worden vertoond door bladeren.

Hoewel de parasiet niet volledig was opgeruimd, vertoonde het bladextract een indrukwekkende parasitaire onderdrukking die verder onderzoek waard is.

De uitgesproken remmende activiteiten tegen Plasmodium-soorten suggereren dat verschillende delen van de R. hookeri-plant van toepassing zouden kunnen zijn bij de behandeling van malaria en vrije radicalen en reactieve zuurstofsoorten zouden kunnen opruimen die bijdragen aan verschillende menselijke kwalen.

Palmwijn van de raffiapalm beschermt de hersenen

Diabetici, mensen met diabetes type 2, hebben een verhoogd risico op breingerelateerde, degeneratieve ziekten als Parkinson, MS en de ziekte van Alzheimer. Wat Alzheimer betreft zijn er onderzoekers die dat hersendiabetes noemen, of diabetes type 3.

Onderzoek uit Nigeria laat zien dat palmwijn stoffen bevat die beschermend zijn voor het brein. Een behandeling met palmwijn toot aan dat er meer enzymen door het lichaam worden aangemaakt die antioxidantwerking hebben.

Daardoor zijn er minderontstekingsprocessen, is er minder oxidatieve stress. Oxidatieve stress speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling van diabetes e hersendegeneratieve ziekten.

De enzymen die meer werden aangemaakt zijn SuperOxideDismutase en Catalase, twee lichaamseigen antioxidant enzymen die tot de allersterkste antioxidanten worden gerekend. De lever maakt deze enzymen aan.

Men bracht ook andere parameters in kaart. Zo ziet men dat palmwijn verarmd acetylcholinesterase en malondialdehyde tot gevolg heeft.

Acetylcholinesterase is een enzym dat de afbraak van neuronenverbindingen bevordert en malondialdehyde is een biomarker voor oxidatieve stress.

Afrikaans kostuum van raffia, schelpen en glazen kralen

Terug naar duurzame maatschappij

Raffiavezels zijn een ecovriendelijk product dat past in een omschakeling naar een duurzame maatschappij. Toch is het weven van manden nog altijd tanende omdat er steeds minder mensen worden opgeleid.

Het zou goed zijn om mensen dit te leren zodat ze een zelfstandig beroep kunnen uitvoeren waardoor ze voldoende geld verdienen en niet afhankelijk zijn van bijstand van de overheid.

Niet alleen de Raffiapalm in de Nigerdelta is een mogelijke nieuwe inkomstenbron, de Nigerdelta biedt een overvloed aan nieuwe inkomstenbronnen.

Van de raffiapalm kunnen niet alleen siermanden en gebruiksmanden worden gemaakt.

Dienbladen, zeven, visgerei, kooien en allerlei draagtassen voor groente en fruit kunnen worden gefabriceerd van de meterslange bladeren.

Lokale boeren die bijvoorbeeld cassave hebben geoogst gebruiken raffiamanden om de oogst naar de markt te vervoeren.

Er kunnen ook kledingstukken worden geweven van de bladeren. Deze kleding wordt vooral bij rituele vieringen gedragen.

In het onderzoek wordt zijdelings genoemd dat de raffiapalm ook medicinale toepassingen heeft. Al met al is de raffiapalm in overvloed aanwezig in de Nigerdelta en wordt van deze overvloed nog te weinig gebruik gemaakt.

Daarnaast kan deze regio een economische impuls goed gebruiken door zich meer te richten op het ontwikkelen van een handwerkindustrie.

Bronnen bij artikel raffiapalm

Palmwijn geneeskracht: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31353563/
Hersenbeschadiging: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31449279/
Palmwijn beschermt hersenen: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31201727/
Kaartje geografische verspreiding: Thomas Dijkman
Foto's: Deel Wikimedia commons
Foto raffia kleedje: Hiart
Kinzembe or Zamba kya Mfumu: Daderot
Overige foto's: http://www.westafricanplants.senckenberg.de
Informatie is deels afkomstig uit interviews
Wetenschappelijke informatie komt uit onderstaande downloadbare bronnen:
1
2
3