Microplastic zit in ieders lichaam

Er wordt terecht veel schande gesproken van de aanwezigheid van plastic in de oceanen. Helaas gebeurt daar nog weinig tegen, aangezien er nog altijd landen als Indonesië zijn waar in grote delen van het land geen vuilnisophaaldienst is, dus wordt veel afval in de rivier dumpt, wat uiteindelijk naar zee spoelt. Veel gevaarlijker is nog het microplastic, omdat we dat niet kunnen zien. Microplastic van 3mm kunnen we nog net zien, maar als het kleiner wordt wordt het erg lastig.

Er is ook aerosol microplastic. Dat betekent dat plastic deeltjes gewoon in de lucht zweven. Deze minuscule stukjes plastic komen via de regen op de aarde terecht, en kunnen via opname van regenwater door planten in de voedselketen terecht komen.

Microplastic in mens en dier

Wetenschappers hebben niet alleen microplastic in de zee aangetroffen maar ook in lichamen van muizen, vissen en mensen. Volgens een onderzoek uit 2022 is er recent microplastic aangetroffen in de stoelgang, het bloed en placenta van mensen. Microplastic kan voor ontstekingen en ziekten zorgen, vooral als er te veel in het lichaam zit.

Microplastic in onze lever

Duitse onderzoekers zien in 2022 dat er ook microplastic in de lever van mensen zit. Men vond 6 soorten plastic met een grootte van 4 tot 30 µm. Deze 6 verschillende polymeren werden in grote hoeveelheid aangetroffen bij mensen met lever cirrose, maar mensen zonder levercirrose bleken minder plastic deeltjes in hun lever te hebben.

Dat betekent niet gelijk dat plastic zorgt voor een levercirrose, de medische term voor vergrote lever. Daarvoor is volgens de onderzoekers meer studie nodig.

In welk voedsel zit plastic?

Onderzoekers uit Nederland van de universiteit van Wageningen, zien dat er onder andere microplastic in vis, garnalen, water, suiker, zout, bier en honing zit. Ze schrijven erbij dat andere voedselsoorten nog niet zijn onderzocht op microplastic.

Door microplastic kunnen er volgens de onderzoekers grote veranderingen teweeg worden gebracht in het vetmetabolisme, het microbioom en op het gebied van oxidatieve stress.

Wat zijn de bronnen van plastic?

Volgens de onderzoekers van de Landbouwuniversiteit Wageningen is de bron van plastics in het milieu onze kleding, verpakkingsmateriaal, slijtage van banden en cosmetica.

Wat dat laatste betreft zijn er bijvoorbeeld diverse soorten scrubs met plastic erin.

Dat is legaal, terwijl het de oorzaak van een enorm gezondheidsprobleem is.

Water reageert met plastic wand

Wat de onderzoekers niet vermelden is dat uit ander wetenschappelijk onderzoek blijkt dat water reageert met de wand van de plastic fles.

Dus in elke waterfles zitten plastic moleculen. In sommige flessen zit iets meer, want elke waterfles is gemaakt van andere polymeren. Daarnaast hebben blikken en kartonnen verpakkingen vaak een plastic wand.

Zuren in voeding reageren met dit plastic, waardoor ook deze plastic deeltjes in onze voeding terecht komt. Zo kan het dus zijn dat als iemand vaak kartonnen pakken sap drinkt, men veel meer plastic binnen krijgt dan iemand die zijn eigen drank maakt van verse vruchten, of iemand die drank in glazen flessen koopt.

Geheime recepten voor plastic

Een extra complicatie voor de onderzoekers is dat elke plastic fabrikant een geheim recept heeft, Daardoor is het extra moeilijk om de deeltjes polyethyleen of polystyreen te ontdekken. Voor elke soort plastic is weer een andere detectiemethode nodig.

Richtlijnen voor plastic in ons voedsel

Het onderzoek van de landbouwuniversiteit van Wageningen is mede bedoeld om richtlijnen te bepalen met wat de maximale hoeveelheid plastic is die in voedsel mag zitten.

Men is blijkbaar al voorbij het idee gegaan dat er absoluut geen plastic in voedsel mag zitten. De onderzoekers houden rekening met de aggregatie van microplastic in het menselijk lichaam.

Plastic blijkt lastig verwerkt te kunnen worden, dus het kan lastig het lichaam verlaten.

Men berekent daarom de bio-accumulatie van plastic deeltjes. Dat is een term voor de totale hoeveelheid plastic deeltjes in het menselijk lichaam.

Plastic vervuiling tijdens voedselbereiding

Omdat de waterbedrijven niet alle plastic moleculen uit het water kunnen filteren, zit in elk water wat gebruikt wordt tijdens de voedselbereiding plastic.

Dat draagt bij aan de plastic vervuiling in ons voedsel. Dit maakt het probleem zelf ook zeer complex.

Als het om de gezondheid van mensen gaat, en een mindere belasting van de gezondheidszorg, zou eigenlijk iedereen een filter moeten gebruiken om het kraanwater te filteren, voordat we er thee van zetten, voedsel mee bereiden, fruit mee wassen, sla mee wassen en dergelijke.

Plastic in eten komt door verpakking

Verder zou men dat ook in voedselverwerkende bedrijven moeten doen. Dat, en allerlei andere maatregelen zoals het afschaffen va plastichoudende cosmetica, zou een enorm omschakeling in de maatschappij betekenen, met economische gevolgen.

Een verbod op plastic verpakkingen in kartonnen verpakkingen bijvoorbeeld, kan zeer ingrijpend zijn voor de voedselindustrie en verpakkingsindustrie, maar eigenlijk moeten we weer terug naar de jaren 80 en alles in glazen flessen verkopen.

Plastic in meststoffen

De onderzoekers van de landbouwuniversiteit Wageningen zien verder dat er zelfs plastic moleculen in meststoffen zitten die in de landbouw werden gebruikt.

Plastic moleculen kunnen zo in het voedsel komen. Dit is volgens hen in 2022 nog een onderbelicht aspect van de plastic vervuiling en de gevolgen voor de gezondheid.

Plastic bindt zich aan zeewier

Een ander minder bekend feit is dat plastic moleculen zich binden aan de buitenkant van de plant zeewier, iets dat in grote getale gegeten wordt. Dus ook zeewier bevat plastic als we het opeten. Eigenlijk geldt dat voor iedere voedingssoort. Uit een gecombineerd onderzoek van 26 andere wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat een mens jaarlijks tussen de 39.000 en 52.000 moleculen plastic binnen krijgt.

Dat is waarschijnlijk een onderrapportage, want er is alleen het feit meegenomen dat er plastic moleculen in zout, suiker, water en honing zit. Vlees en groente zijn niet meegenomen in dit onderzoek, omdat er simpelweg nog geen onderzoek is gedaan hoeveel plastic die producten bevatten.

Kraanwater bevat minder plastic dan fleswater

4000 plastic moleculen die we per jaar binnen krijgen, krijgen we door vervuild kraanwater binnen. Maar dat is iets gezonder dan water uit plastic flessen, want op jaarbasis zou je met dezelfde hoeveelheid water 90.000 plastic deeltjes uit plastikflessenwater binnen krijgen.

Overigens is dat extra slecht nieuws voor landen als Indonesië, Ghana en allerlei andere minder rijke landen waar geen waterleidingnet is. Daar is men aangewezen op water uit plastic flessen.

Plastic in kippen

Er is slechts één onderzoek gedaan naar plastic in dieren. Dat betrof kippen die hun voedsel moesten zoeken in een sterk vervuilde omgeving.

Het blijkt dat deze kippen ook microplastic in hun lichaam hebben. Onderzoekers waren tot voor kort vooral gefocust op zeedieren zoals oesters, garnalen, vissen en mosselen en die blijken allemaal plastic te bevatten.

Duizenden plastic moleculen in een fles

Wat waterflessen betreft weet men dat er standaard 2649 tot 2857 plastic deeltjes per liter PET fles worden aangetroffen.. Oudere, hergebruikte PET flessen laten meer plastic moleculen af aan het water dan nieuwe. 95% van de plastic deeltjes zijn 5 µm, In glazen flessen zitten aanzienlijk minder plastic deeltjes, maar ze zijn er niet van gevrijwaard.

Plastic van industriële machines

Microplastic komt niet alleen doordat de plastic wanden moleculen afgeven aan het water, maar er zit sowieso plastic in ons drinkwater, waar het ook vandaan komt. De redenen dat er plastic in glazen flessen zit komt door het loslaten van plastic moleculen door de plastic dop, de schoonmaakmachines in de fabriek die plastic onderdelen bevatten, de afwasmiddelen waar standaard microplastic aan worden toegevoegd, en het bottelen van de flessen waarbij machines worden gebruikt met plastic onderdelen.

Er worden ook plastic deeltjes in de lucht gevonden. Deze slaan uiteindelijk neer op oppervlakten op aarde. Er is onderzoek gedaan naar het voorkomen van carbonmoleculen in sneeuwlagen op aarde, om een schatting te kunnen maken van het aantal aerosol plastic deeltjes.

Zo zijn er samples van sneeuwlagen op Groenland en in Europa onderzocht. Het blijkt dat een sneeuwlaag in Bavaria, Duitsland de meeste carbondeeltjes bevat.

Plastic in bloed van donoren

Zelfs in het bloed van mensen die bloeddonor zijn worden plastic moleculen aangetroffen.

Er worden ook plastic moleculen gevonden in darmtumors van mensen, en in misvormde formaties van bloedvaten. Dat duidt op de mogelijkheid dat plastic moleculen ernstige ziekten kunnen veroorzaken, maar voor die conclusie is nog te weinig onderzoek gedaan,

Men weet al wel dat deeltjes die groter zijn dan 800 µm niet door de darmwand heen komen. Het probleem zit hem dus vooral in de microscopische kleine plastic deeltjes.

Normen stellen aan blootstelling plastic

De Nederlandse onderzoekers zien dat er op dit moment, in 2022, te weinig overzicht is naar de blootstelling van mensen aan plastic moleculen. 4Men dient in wetenschapsland een duidelijk beeld te krijgen van wat een voor de mens gevaarlijk aantal plastic moleculen is.

Op deze manier zal er een nieuwe industrienorm Men wil ook in kaart brengen of een menselijke lichaamscel daadwerkelijk plastic moleculen opneemt. Uiteindelijk blijkt dat er nog veel meer onderzoek nodig is.

Het voorzorgsprincipe toepassen

Als het om gevaar voor de mens en de volksgezondheid gaat, zouden we als maatschappij kunnen kiezen voor het voorzorgsprincipe.

Als het om plastic gaat betekent dat: teruggaan naar de glazen fles, in plaats van kartonnen geplastificeerde verpakkingen, en verbod op plastic fles en doppen.

Ook machines in fabrieken moeten dan alleen metalen onderdelen kennen, zodat ze geen microplastic doorlaten.

Verder zouden blikken met plastic wanden verboden moeten worden, ondanks dat deze zijn ingevoerd omdat een blikken wand ok gezondheidsnadelen biedt.

Als maatschappij zouden we relatief snel en doeltreffend kunnen kiezen om plastics uit tandpasta, scrubmiddelen en schuurmiddelen te halen, want die industriële microplastic komt direct in onze natuur terecht.

Ook zouden we het kunnen verbieden om groente en fruit in plastic te verpakken.

Met kruiden gevaren van plastic verkleinen

Met kruiden kunnen we in ieder geval de leverwerking stimuleren. Als je redeneert dat je wel eens te veel plastic in je lijf kan hebben, kun je regelmatig mariadistel gebruiken zodat de leverwerking beter wordt, en het de strijd met ontstekingen op celniveau dat microplastic veroorzaakt, kan aangaan.

Zo verklein je oxidatieve stress door plastic. Ook alle bittere stoffen zijn goed. Verder is vezelrijke groente en fruit heel gezond, want die zorgen er waarschijnlijk voor dat microplastic minder snel het lichaam binnengaat.

Wat het lichaam signaleert als gifstof wordt niet opgenomen door de darmwand, en vezels kunnen zich binden aan gifstoffen.

Bronnen bij artikel over microplastic

Foto's: Dall E Artificiële Intelligentie foto's
Plastic in ieder mensenlichaam: https://www.wur.nl/nl/Onderzoek-Resultaten/Onderzoeksinstituten/Environmental-Research/show-wenr/Onderzoek-berekent-mens-consumeert-per-week-minder-dan-een-korreltje-zout-aan-microplastics.htm
Accumulatie plastic in mensen: https://pubs.acs.org/doi/10.1021/acs.est.0c07384
Wetenschappelijke informatie uit Downloadbare onderzoeken:
1
2
3