De geneeskracht van langsat

Latijnse benaming: Lansium domesticum correa

Langsat is een lekkere vrucht. Hij heeft een okergele kleur en is zo groot als een lychee. Langsat groeit aan bomen die tussen de 15 en 30 meter hoog kunnen worden. De vrucht groeit in trossen. Van oorsprong komt langsat uit Thailand en Maleisië en waarschijnlijk ook delen van Indonesië. Het is de nationale vrucht van Zuid-Sumatra,

Langsat wordt gekweekt in India, Sri Lanka, Filipijnen, Nieuw Guinea en heel Zuidoost-Azië. 

Het is een lekkere frisse vrucht met een pit die je makkelijk per ongeluk kunt doorbijten maar de meesten doen dat liever niet. De pit is zo bitter dat je de bittere smaak twee uur later nog proeft.

Algemene informatie langsat

Als je op vakantie bent in Zuidoost Azië is het een goed idee om voor een habbekrats een tros langsatvruchten te kopen. 

In Nederland zie je de vrucht niet vaak en als je hem ziet is het peperduur. 

Lokaal is het een zeer goedkope vrucht. Het vruchtvlees smaakt zoetig met een zure tint en is als geheel een frisse verrassing op een tropisch hete dag. 

De bomen geven jaarlijks vele kilo´s fruit. Dat verschilt van jaar tot jaar. Het ene jaar kan er 50 kilo fruit van een boom afkomen en het volgende jaar 1500 kilo. 

Er wordt gezegd dat het vanaf het ontkiemen van het zaad 25 jaar duurt voordat de boom goede vruchten geeft.

Naamgeving langsat

Om verwarring te voorkomen worden er Latijnse namen in de taxonomie en botanie gebruikt. 

De Latijnse naam van langsat is Lansium domesticum correa. Correa is de naam van een Portugees onderzoeker die de plant begin 19e eeuw voor het eerst beschreef. 

Naast langsat zijn er een aantal andere vruchten die regelmatig verward worden met langsat. Er zijn drie soorten vruchten die zeer op elkaar lijken:

• Langsat
• Donkong of longkong
• Doekoe

Doekoe is een variatie van langsat en longkong is een hele andere boom, geen familie. De vruchten lijken qua schil, vruchtvlees en smaak op elkaar, behalve dat de longkong iets ronder is.

De meeste landen gebruiken het woord 'langsat' voor deze vrucht, ook het Engels, Birmees, Maleis, Duits en Koreaans. In Thailand wordt deze vrucht long-kong genoemd. In Indonesië heet een andere vrucht lengkeng, maar die is wel familie van de langsat, zoals de long-kong in Indonesië en West Papoea wordt genoemd.
Duku wordt ook tegen deze vrucht gezegd, maar dat is eigenlijk een foute naam, dat is weer een andere vrucht die hierop lijkt maar die geen familie is. 

Kokosan, Duku-Langsat of gewoon langsat zegt men in Maleisië.

• Lansones: Tagalog
• Langsat,: Duku, Longkong: Thailand
• Bon-bon: Vietnam
• Lan sa: China
• Lan sa guo: Taiwan
• Langsat, langsep: Nederland
• Langsep: Engeland
• Langsep, Langsium: Frankrijk
• Echter Lansatbaum, Langsat, Lansabaum, Lansibaum: Duitstalige landen
• Lansio, Lanzone: Italiaans
• Ransa: Japan
• Lang sat: Korea
• Arbol-do-lanza: Portugal
• Arbol de lanza, Lanzon: Spanja

Groeilokatie langsat

Langsat groeit over het algemeen alleen in Zuidoost Azië maar is ook succesvol geïntroduceerd in Hawaï en Suriname. 

De Nederlanders hielden ervan in hun koloniale tijd vruchtenbomen te kweken. 

In Nieuw Guinea staan langsatbomen uit de Nederlandse tijd, die voor de lokale families nog altijd jaarlijks vruchten en handel leveren. 

Waarschijnlijk hebben Javaanse contractarbeiders langsat zelf meegenomen naar Suriname. Contractarbeiders waren geen slaven maar mensen die vrijwillig voor een bepaalde tijd voor een plantage=eigenaar gingen werken. 

De vrucht wordt het meest zo rauw opgegeten maar je zou er een siroop van kunnen maken. 

Langsat wordt het meest geproduceerd in Maleisië, Thailand, de Filipijnen en Indonesië. 

De productie vindt het meest plaats voor eigen consumptie maar soms gaat er een kleine partij naar Hong Kong, Singapore of zelfs Nederland, waar al snel 50 keer zoveel wordt betaald voor een trosje vruchten dan in het land van herkomst.

Medicinale werkingen langsat

Volgens een wetenschappelijk onderzoek heeft de vrucht een reeks aan bewezen medicinale werkingen. Deze zijn:

• Anti-malaria
• Tegen larven
• Tegen kanker
• Vruchtbaarheidsremmend voor de vrouw  als anticonceptiemddel)
• Antibacterieel
• Pijnstillend
• Ontstekingsremmend
• Tegen veroudering
• Antioxidant
• Stimuleert glucosidase, enzym suikeromzetting
  

Traditioneel Gebruik in de Filipijnen

In de Filipijnen wordt de vrucht langsat op meerdere manieren traditioneel ingezet. 

Het is een middel bij oogontsteking, zweren, diarree, dysenterie, koorts, spasmen, winderigheid, wormen, insectenbeten, schorpioensteken en malaria. 

Bovendien wordt het gebruikt als muggenspray, huidbevochtiger en bleekmiddel voor de gezichtshuid.

Geneeskracht langsatschil

Het schilletje van de langsat wordt in de Filipijnen gebruikt om op te branden. 

Het werkt als muggenverdrijver. Het kan tevens als bron dienen om wierook van te maken. 

Daarnaast worden de schillen gebruikt als medicijn bij diarree. Er zit oleoresine in de schil, een niet-giftige stof die diarree stopt en darmspasmen doet ophouden. 

Op Java is het een gewoonte om de schil als wierook te verbranden in huizen van zieke mensen. 

Hiervoor is geen wetenschappelijke onderbouwing en het lijkt logisch dat de brandlucht een ziek mens weinig goeds zal doen.

Geneeskracht langsatpitjes

Langsat heeft bittere pitjes. Ze mogen misschien niet lekker zijn maar als je geen malaria wilt dan is deze langsatpit het ideale medicijn. 

Een pit per week maakt je bloed bitter genoeg om geen malaria te krijgen. Deze kennis werd al minstens eeuwenlang door etnische volken in Zuidoost Azië gebruikt en is middels wetenschappelijk onderzoek uit 2003 gestaafd als een adequaat middel om de malariaparasiet mee te doden. 

Er kan een thee van de gedroogde en verkruimelde pitten worden gemaakt maar je kunt ook een langsatpit zo door kauwen.
De vrucht kent een seizoen; hij is niet het hele jaar door plukbaar. Daarom is het voor het doel als malariaprofylaxe goed om de pitten te drogen, tenminste als je in de tropen woont. 

De pitjes worden ook gebruikt om koorts mee te behandelen en wormen mee te verdrijven. Overigens worden in heel de wereld bittere plantdelen gebruikt om ingewandswormen mee te elimineren.

Geneeskracht schors

Het schors van de langsatboom wordt gebruikt om een thee van te zetten die helpt bij malaria. 

Ook van deze bast is, net als van de langsatpitjes vast komen te staan dat het geneeskrachtige werking heeft tegen de malariaparasiet
Plasmodium falciparum, de parasiet die de ziekte malaria tropica veroorzaakt, de meest dodelijke vorm van malaria. Daarnaast is de schors een geneesmiddel bij dysenterie. 

Het poeder van de bast wordt gebruikt als kompres om schorpioenbeten mee te behandelen.

Cosmetisch gebruik langsat

Wetenschappelijk onderzoek uit 2007 toont aan dat het vruchtvlees van langsat kan worden gedroogd waarna het als werkzaam ingrediënt kan dienen in een goede hydraterende crème. 

Als er eenmaal een poedervorm is verkregen kan het worden opgelost in het kleur- en geurloze Propyleenglycol. 

Als hiermee de huid wordt ingesmeerd, blijft de huid langer vochtig. 

In cosmetische termen: het is een goede moisturizer. Daarnaast geeft het de huid een iets lichtere tint. In veel Aziatische landen willen mensen hun huidskleur lichter maken.

Bronnen artikel langsat

• http://nl.wikipedia.org/wiki/Langsat
• http://de.wikipedia.org/wiki/Lansibaum
• http://en.wikipedia.org/wiki/Lansium_domesticum
• http://nl.wikipedia.org/wiki/Plasmodium_falciparum
• Pitjes en schors goed bij malaria: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12576213
• Cosmetisch gebruik: PDF: Review of Lansium domesticum Corrêa and its use in cosmetics
• Traditioneel gebruik: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9002712/
• Foto´s: Wikimedia commons, publiek domein