Voedsel en spiritualiteit
Richt je op de bron van Licht

 

 

Het zoete medicijn stevia

Calorieloze blaadjes zijn 600 keer zo zoet als suiker

Latijnse Naamgeving: Stevia rebaudiana

Stevia rebaudiana

Inmiddels kennen veel mensen stevia als natuurlijk zoetmiddel. Behalve een zoetmaker is het een plant met geneeskrachtige werking bij diabetes, hoge bloeddruk, zwakke spijsvertering en veel meer aandoeningen. De plant werd van oorsprong gebruikt door de Guerani en Mata Grosso-Indianen van Zuid Amerika. Steviaplanten kunnen in Europa buiten gekweekt worden in de zomer en binnen in de winter.

Vroeger was stevia verboden in Nederland, waar de suikerindustrie een prominente plaats inneemt in de economie.


Naamgeving stevia

De taxonomie en botanie gebruiken onder andere Latijnse namen om misverstanden te voorkomen en om botanici te eren. 

In het Latijn heet het plantje Stevia rebaudiana. Stevia is een naam die werd gegeven om de Spaanse botanicus Pedro Jaime Steve te eren. 

Rebaudiana is als toevoeging aan de Latijnse naam gegeven omdat de onderzoeker Dr Rebaudi de effecten van stevia heeft bestudeerd. 

In het Nederlands heeft de plant enkele alternatieve namen zoals Honingkruid, Zoet gras, Zoet honingkruid en Stepa.


Geschiedenis stevia

Stevia rebaudiana Steviaplantjes doen het goed binnenshuis

De Spaanse veroveraars kwamen in de 16e eeuw als eerste Europeanen in contact met stevia, een gezond en plantaardig zoetmiddel. De eerste honderden jaren is het nauwelijks bestudeerd. Wie de geschiedenis van suiker kent weet dat er een belangrijke, lucratieve suikerhandel en een eenvoudig kweekbare concurrent voor dit witte goud introduceren was niet interessant.

Begin 20e eeuw begonnen wetenschappers zoals M.S. Bertoni zich te interesseren voor de plant. In 1931 slaagde men erin om steviosidekristallen uit de plant te abstraheren. 

Er was nog wel te weinig technische kennis om het als suikervervanger in de Tweede Wereldoorlog te gebruiken.

Begin jaren 70 van de vorige eeuw waren er in Japan strenge wetten voor chemische zoetmiddelen en het natuurlijke stevia kende geen bijwerkingen; daarom werd het geïntroduceerd op de Japanse markt. 

Onderzoeker T. Sumida is daar in grote mate bij betrokken geweest. Sinds 1990 is stevia op de Japanse en Koreaanse markt de meest gebruikte zoetstof.


Kunstmatige zoetstof was eerder toegestaan

Ondanks dat synthetische zoetmiddelen zoals aspartaam honderden negatieve bijwerkingen hebben en stevia niet één bijwerking, werd het niet toegelaten op de Amerikaanse markt. 

Het moge duidelijk zijn dat de suiker- en chemische zoetstoflobby achter deze wetgeving zat; ze waren bang dat hun winsten zouden opdrogen.

Ook in Europa, waar men doorgaans de Amerikaanse voedselwarenautoriteit slaafs volgt, was stevia jarenlang verboden totdat na continue aandringen van onafhankelijke onderzoekers, internetjournalisten en consumenten het werd vrij gegeven. 

In 1998 toonde de Belgische professor Jan Geuns duidelijk aan dat de plant veilig is en hij wist ook een steviasoort te kruisen die nog zoeter is dan de oorspronkelijke planten.


Werkzame stoffen stevia

Stevia rebaudiana Vers steviablad

Van stevia worden de blaadjes gebruikt. Hierin zitten diterpeenglycosiden waaronder de volgende vormen steviol: stevioside A (110-300 maal zoeter dan suiker), rebaudoside A(150-320 maal zoeter dan suiker), rebaudoside C, D, E en dulcoside A, B.

Verder zitten er flavonoïden in, en beschikt het over de mineralen ijzer, fosfor, calcium, kalium, natrium, magnesium, zink, chroom, seleen, mangaan en silicium in de steviabladeren. Het bevat de vitaminen thiamine of vitamine B1, B2, B3, vitamine C en betacaroteen, een precursor van vitamine A.

Voorts bevat het eiwitten of proteïnen, de fenolzuren koffiezuur en chlorogeenzuur, de fytosterolen betasitosterol, campesterol, daucosterol en stigmasterol, xanthofyl, chlorofyl en veel moeilijk verteerbare koolhydraten.


Stevia als medicijn

De diterpeenglycosiden zorgen voor de zoete smaak. Bij inname van stevia wordt in tegenstelling tot suiker de bloedsuikerspiegel niet verhoogt. 

Het veroorzaakt geen cariës, tandpijn of gaatjes in de tanden. Stevia kan gebruikt worden in de keuken om thee en koffie mee te zoeten en koekjes en cakes te bakken. 

De zoetheid blijft lange tijd werkzaam. Bovendien is het een calorievrij zoetmiddel. Om deze eigenschappen kan het worden ingezet bij:

Talrijke ziektebeelden die te maken hebben met suikergebruik zoals:



Toepassing als suikervervanger

Een theelepel steviapoeder is wat zoetkracht betreft net zo sterk als een hele kop met suiker. De meest gebruikte toepassingen zijn als gezonde suikervervanger: Doe eens wat steviapoeder in een koffiefilter zodat je geen suiker bij de koffie meer hoeft te doen.

  1. Calorievrij zoetmiddel bij overgewicht,
  2. Zoetmiddel dat bloedsuikerspiegel niet verhoogt, wat gunstig is bij obesitas en suikerziekte of diabetes mellitus,
  3. Natuurlijk, veilig vervangingsmiddel voor synthetische zoetmakers zoals aspartaam, acesulfaam en saccharine.


Stevia bestrijdt bacteriën op de tanden

Suiker is slecht voor je tanden maar uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de natuurlijke zoetmaker stevia juist goed is tegen tandbacteriën die cariës kunnen veroorzaken. 

Het heeft zowel een antobacteriële activiteit als antischimmelwerking. 

Hierdoor wordt niet alleen de kans op gaatjes kleiner maar ook bacteriën die verkoudheid veroorzaken worden bestreden. Om deze medicinale redenen werkt stevia goed bij:


  • Cariës,
  • Verkoudheid,
  • Grippale infecties.


Overige medicinale werkingen stevia

Het is een middel dat de spijsvertering verbetert en helpt om sneller het gevoel van verzadiging ´vol zitten´ te bereiken waardoor het kan worden ingezet bij dyspepsie en als ondersteuning van een vermageringsdieet.
Stevia werkt bloeddrukverlagend als iemand hoge bloeddruk heeft en laat de bloeddrukwaarden ongemoeid bij normale bloeddruk. 

Bovendien verhoogt het de uitscheiding van natrium via de urine waardoor er sprake is van bloedvatverwijding. Hierdoor is het een adjuvans bij hoge bloeddruk en wordt het gebruikt tegen hartkloppingen.
Het werkt ontzurend; urinezuur wordt sneller uitgescheiden. Daardoor is de kans op jicht kleiner en wordt deze ziekte verholpen.
Stevia heeft de bijzondere eigenschap om de drang naar tabak en alcohol te verkleinen. 

Hoe dit komt is nog niet geheel verklaard, maar het kan volgens de redactie van lichtplant te maken hebben met de herstellende werking op neuronen en het zenuwgestel.


Stevia ondersteunt de lever

Suiker verwoest de lever en stevia is ondersteunend voor de lever. In een standaard procedure om de werking van een product te meten tegen leververgroting kwam stevia goed uit de bus. 

De onderzoekers noemen de antioxidantwerking, de ontstekingsremmende werking en het voorkomen van littekens ofwel de antifibrotische werking de oorzaak van een goede werking op de lever.

Onderzoekers zagen ook dat stevia de cytokinen kan reguleren zodat leverontstekingen verminderen. 

Het werkt stimulerend voor het immuunsysteem of de levensenergie. In het algemeen kan men zeggen dat stevia een beschadigde lever sneller herstelt.


Stevia is goed voor neuronen en zenuwstelsel

Stevia werkt mild herstellend op het brein en het zenuwstelsel. Het blijkt dat proefdieren die te veel suiker aten en daardoor een beschadigd zenuwstelsel kregen met verminderde cognitieve vermogens, herstelden als ze steviabladeren kregen toegediend. 

De oxidatieve stress in de hippocampus, amygdala en de zenuwstrengen in het ruggenmerg verminderden door stevia toe te dienen.


Uitwendige toepassing van stevia op de huid

Stevia rebaudiana Mooi jong steviaplantje

Stevia maakt de huid strakker. Het vermindert rimpels en reinigt en ontvet de huid. Het is een antibacterieel en antischimmelmiddel voor de huid. Daarnaast is het ontstekingswerend bevordert het genezing van wonden en vermindert het littekenvorming. Om deze medicinale redenen wordt het ingezet bij:


  • Slappe huid, rimpels,
  • Acné, overdreven vette huid,
  • Eczeem, dermatitis of huidontsteking, jeuk,
  • Snijwonden, voor snelle en littekenvrije genezing.

Voor deze toepassing moet je de huid wassen met een aftreksel van stevia of een stevia compres gebruiken. Om de huid strakker te maken kun je een gelaatsmasker met een lauwe thee van stevia toepassen.


Stevia voor mondreiniging

De ontsmettende werkingen van stevia zijn werkzaam op de slijmvliezen in de mond en het tandvlees. Het versterkt de slijmvliezen. Bovendien reinigt het de tanden als je poetst met steviabladpoeder op de tandenborstel. Dit is eveneens een manier om de tanden witter te maken.

Wanneer we onze tanden met steviapoeder poetsen dan hoeven we geen dure, chemische kuren te doen om tanden te bleken. Deze medicinale werkzaamheden maken dat stevia wordt ingezet bij de volgende indicaties die met de 
mond te maken hebben:


  1. Mondspoelmiddel:
  2. Tandvleesontsteking,
  3. Mondslijmvliesontsteking,
  4. In tandpasta of mondwater:
  5. Preventie van cariës
  6. Steviapoeder op de tandenborstel:
  7. Verkleurde tanden.
Stevia rebaudiana Stevia in een botanische tuin in Dresden


Raadpleeg een fytotherapeut

Wie stevia als geneeskrachtig middel wilt gebruiken wordt aangeraden een consult te nemen bij een fytotherapeut. Stevia-extracten en medicijnen in de vorm van moedertincturen, poeders, nebulisaat, vloeibaar extract, zalf, creme en capsules dienen alleen op voorschrift van bevoegden gebruikt te worden. Een fytotherapeut kan je daarover meer vertellen net als over de eventuele bijwerkingen en interacties met andere medicijnen of kruiden.

Daarnaast bestaan er heilzame combinaties met kruiden. Alle in dit artikel genoemde medicinale werkingen van dit geneeskruid zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en komen uit het Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst, een standaardwerk op het gebied van genezende planten. Het boek wordt gebruikt in de fytotherapie.

Bronnen bij artikel over stevia


  1. Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst
  2. Stevia is ooed voor de lever: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30251285/
  3. Stevia reguleert cytokinen: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5933008/
  4. Foto's: Wikimedia commons


 

 

 

 
Voeding artikelen        Meditaties        Lichtfilosofie        Lichtplanten        Site Info