De geneeskracht van mariadistel

Latijnse naam: Silybum marianum

Mariadistel is een plant met een zeer mooi blad, wit en lichtgroen gekleurd. Je zou het in je eigen tuin kunnen kweken als sierplant. Maar om de zaden dan ook medicinaal te gebruiken en te verpoederen is best veel werk. Dan kun je ook poeder van mariadistelzaad kopen. Maar als je een liefhebber bent van echte groenten, kun je de bladeren ook eten.

Sinds de Oudheid worden de bladeren van mariadistel gekweekt als groente, zij het dat dan de stekels eraf worden gehaald.

Algemene informatie mariadistel

De zaden kunnen worden geroosterd en als koffiesurrogaat gebruikt.

De wortel werd ook door de Romeinen en antieke Grieken gebruikt als medicijn bij witte vloed, en ter bevordering van de werking van de gal.

Tegenwoordig wordt voornamelijk mariadistelzaad gebruikt om zijn medicinale kwaliteiten.

Hiervan wordt een extract gemaakt dat veel silymarine bevat. Silymarine bestaat niet uit één stof; het is een complex van stoffen, die allemaal leverondersteunende werking hebben.

Nederlandse namen voor deze plant zijn mariadistel, onzelievevrouwendistel, bonte distel, en melkdistel

Traditionele toepassingen mariadistel

De wortel, bladeren, zaden, stelen en bloemen van mariadistel kunnen worden gegeten.

De stelen worden gegeten net zoals asperges, de wortels zijn als schorseneren te gebruiken, en de bloemhoofden net zoals artisjokken.

Plinius de Oudere beschreef de plant als galdrijvend. De lever werkt met stoffen uit de gal, dus daarom is het ook leverondersteunend.

Pas in de 17e eeuw werd de plant aangemerkt als middel bij leverziekten. Lonicera en Valentini beschreven de plant als goed bij leverontsteking en chronische en acute hepatitis.

Uit onderzoek blijkt dat dieren die mariadistel hebben gegeten immuun zijn voor de zeer giftige paddenstoel groene knolameniet.

Dat heeft te maken met het feit dat mariadistel de lever dermate goed ondersteunt, dat het gif van deze paddenstoel onschadelijk kan worden gemaakt, in plaats dat dieren er dood aan gaan.

Medicinale eigenschappen mariadistel

De belangrijkste werking van mariadistel is de leverversterkende werking. Silybum marianum is één van de meest onderzochte medicinale planten en uit onderzoeken komt naar voren dat een beschadigde lever geheel of gedeeltelijk kan worden hersteld door gebruik van mariadistelzaad.

Daarnaast worden andere organen zoals de nieren en alvleesklier beschermd door deze geneesplant.

Hierdoor is het een ontgiftend medicijn en een middel dat de bloedsuikerspiegel reguleert.

Inhoudsstoffen mariadistel

De belangrijkste groep van werkzame stoffen is silymarine. Deze stoffengroep is een isomerenmengsel met als belangrijkste stoffen: silybine, silybinine, isosilybinine, silydianine, silychristine, silymanine, silandrine, isasilchristine, silyhermine, nesilyhermine A en B, 2, 3dehydrosilybine en sylibinome.

Andere belangrijke medicinale stoffen zijn flavonoïden en sterolen.

Medicinale werkingen Silybum marianum

In een farmacologisch overzicht, een wetenschappelijk onderbouwde studie naar alle medicinale werkingen, van mariadistel staat dat deze plant de volgende bewezen activiteiten kent:

Anti-diabetes, silymarine helpt de bloedsuikerspiegel te controleren,
Hepatoprotectief, het beschermt de lever tegen giftige medicijnen als paracetamol en de groene knolameniet, een dodelijke paddenstoel, Ook beschermt het tegen alcoholschade en hepatitis, oftewel geelzucht.
Anti-hoog cholesterol, mariadistel zorgt dat bloedvetten beter verteerd worden, het verlaagd zowel HDL als LDL cholesterol,
Anti-hypertensie, silymarine kan hoge bloeddruk normaliseren,
Ontstekingsremmend: Biomarkers die wijzen op ontstekingsmechanismen laten een verbeterd beeld zien na gebruik van silymarine uit mariadistel,
Antioxidant, Silybinine is in staat om de lever te stimuleren antioxidanten aan te maken waardoor vrije radicalen gevangen worden en het gewicht van de lever tot normale waarden terugkomt,
Neuroprotectief, mariadistelextract kan vooral de neuronen van de hippocampus verbeteren beschermen tegen oxidatieve stress,
Tegen kanker, Silybinine kan de groei van prostaat, borst-, en baarmoedertumor tegengaan. En daarnaast de dood van een kankercel veroorzaken,
Tegen virussen, Silymarine kan verschillende virussen belemmeren in groei, ook kan het hepatitis B-virus minder goed ontwikkelen waardoor het risico op deze ziekte lager is,
Immuunsysteemregulerend, silymarine ondersteunt de aanmaak van allerlei stoffen die te maken hebben met ons immuunsysteem zoals immunoglobinen, T-lymfocyten en interleukinen.
Hartbeschermend, in combinatie met toediening van vitamine E kan silymarine hartritmestoornissen tegengaan, of het hartmedicijn amiodarone verbeteren in werking.
Antibacterieel, antischimmel, silymarine en silybinine kunnen sommige bacteriële overgroei tegengaan, en sommige overgroei van schimmels tegengaan, waardoor ontstekingsziekten en welvaartsziekten, die vrijwel altijd gepaard gaan met bacteriële overgroei, beter tegen kunnen worden gegaan.

Mariadistel in de fytotherapie

In de fytotherapie, de door wetenschap ondersteunde kruidengeneeskunde, wordt mariadistel als medicijn ingezet. Een fytotherapeut is op de hoogte van interacties met medicijnen en als u medicatie gebruikt is het raadzaam een fytotherapeut in de arm te nemen. Voor mensen die geen medicatie gebruiken is mariadistel een veilig middel. Als fytotherapeutisch medicijn kan het worden ingezet bij de volgende aandoeningen:

Leverschade door alcohol, medicijngebruik, drugs, giftige paddenstoelen, kleur-, geur- en smaakstoffen (vooral synthetische E-nummers), zware metalen, stoffen in rook en de lucht door milieuverontreiniging, verfstoffen, lijmstoffen en oplosmiddelen.
Acute en chronische leverziekten zoals: virale hepatitis, geelzucht, chronische alcoholische hepatitis, leverinsufficiëntie, levercirrose, levercirrose bij diabetici(vooral veroorzaakt door overmaat aan glucose, suiker en transvetten), leververvetting en levercongestie.
Galproblemen zoals galblaasontsteking, galkolieken.
Voedselvergiftiging door bio-aminen(van nature in vis, vlees en melkproducten voorkomende gifstoffen), vergiftiging door overvloed aan bacteriën in voedsel, bijvoorbeeld in de tropen, voedselvergiftiging door onhygiënische manier van voedselbereiding.

Algemeen gebruiksvoorschrift mariadistel:

Mariadistel is zeer veilig als u de dosis en het gebruiksvoorschrift in acht neemt.
wanneer u medicijnen gebruikt, moet u eerst advies inwinnen van een fytotherapeut voordat het middel wordt ingenomen.
Mariadistel is een supplement met sterke medicinale werking, houdt uw lichaam goed in de gaten en verlaag de doses als u bijwerkingen ervaart.
Door de ontgiftende werking kan het zo zijn dat een medicijn minder gaat werken, dat is de reden dat u uw arts dient te raadplegen als u een medicijn voorgeschreven krijgt.

Dosis mariadistel:

Zaadpoeder: maximaal driemaal per dag 1 gram.
Gestandaardiseerd extract met 80% silymarine: maximaal driemaal per dag 200mg.

Duur kuur met mariadistel:

Bij langdurig gebruik volgens de aangegeven dosis en gebruiksvoorschriften, wordt mariadistel goed verdragen.

Contra-indicaties mariadistel:

Zonder doktersvoorschrift niet innemen bij zwangerschap.
Niet geven aan kinderen onder de 6.
Niet innemen bij allergie tegen mariadistel.
Door bloedsuikerspiegelregulerende werking kan het zijn dat medicatie van diabetici moet worden aangepast. Dat kunt u zelf of uw arts in de gaten houden.

Bijwerkingen mariadistel:

Zoals vaak bij leverontgiftende plantmedicijnen, kan mariadistel in het begin voor hoofdpijn zorgen. Dat komt doordat ontgifting met zich meebrengt dat gifstoffen uit de lever worden afgeleverd via het bloed, maar sommige gifstoffen bereiken daardoor de hersenen. Dit effect is tijdelijk, en kan gedeeltelijk worden tegengegaan door consumptie van vezelrijk voedsel met veel voedingswaarde, zoals groenten en volle granen (zilvervliesrijst, volkoren producten). Een andere manier om dit effect tegen te gaan is om de dosis geleidelijk op te voeren.
In de eerste dagen kan een laxerend effect optreden dat 2 a 3 dagen aanhoudt.
Zeldzame bijwerkingen zijn netelroos en gewrichtspijn.
Een te hoge dosis kan leiden tot diarree.
Neem het middel alleen medicinaal in als het preparaat gestandaardiseerde hoeveelheden silymarine bevat.

Interacties mariadistel:

De schade van medicijnen op de lever kan worden verminderd.
De opname van aspirine kan worden verbeterd doordat de lever beter gaat werken door silymarine.
Theoretisch zijn interacties mogelijk met tetoconazole, itraconazole, erythromycine en triazolam. Silymarine of mariadistel alleen gebruiken onder doktersvoorschrift, als u één van deze vier medicijnen gebruikt.
Cisplatine en ciclosporine zijn anti-tumormedicijnen die de nierwerking aantasten. In combinatie met silymarine worden de nieren minder aangetast terwijl het antikankereffect hetzelfde blijft.
Silymarine vergroot de antitumor-activiteit van cisplatine en doxorubicine.
Silymarine vergroot de leverbeschermende werking van alfa-liponzuur, selenium en glutathion.

Combinaties mariadistel:

In combinatie met Cynara scolymus en Chelidonium maius voor betere leverwerking.
In combinatie met Cynara scolymus, Taraxacum officinale en pepermuntolie voor lever e galwegen,
In combinatie met Achillea millefolium, Frangula alnus, en Melissa officinalis tegen aambeien en spataderen.
In combinatie met Allium sativum tegen verhoogd cholesterol en verminderde functie lever.
In combinatie met Cynara scolymus en Zingiber officinale tegen verminderde leverwerking door overmatig alcoholgebruik.

Bronnen of wetenschappelijke literatuur mariadistel:

Fytotherapeutisch medicijn: Groot Handboek Geneeskrachtige Planten, Geert Verhelst
Internetlinks naar wetenschappelijke onderzoeken:
Farmacologische activiteit: https://eijppr.com/storage/models/article/LlqNgOycUnhy0NArmhsHMO5v7emaImYz0hpkXvQDJyHR8bMdrqPuwd5Zn4N8/phytochemistry-and-pharmacological-activities-of-silybum-marianum-a-review.pdf
leverversterkend: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3212785/
Leverversterkend: https://aasldpubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/cld.522
Tegen leververgroting: https://link.springer.com/article/10.2165/00003495-200161140-00003
Medicinale werking silymarine: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3586829/
Antibacterieel, antischimmel: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4377387/
Alcoholische leverziekte: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15942440
Nierondersteunend: https://www.researchgate.net/publication/280852097_Effect_of_Egyptian_Plant_Silybum_marianum_on_the_Kidney_during_the_Treatment_of_Liver_Fibrosis_in_Female_Albino_Rats_Induced_by_alcohol_in_comparison_to_the_Medical_Silymarin_from_China