Medicinale werkingen van bramen

Latijnse naam: Rubus fruticosus

De braam is een van de 700 rubussoorten die lid zijn van de familie Rosaceae. Bramen worden zo gegeten, maar je kan er ook jam, thee, siroop en taarten van maken. De jonge scheuten en jonge bladeren van de braamstruik kunnen eveneens worden gegeten.

Je kunt enkele jonge braambladeren zonder stekels door een salade doen, maar ze kunnen ook gedroogd worden en toegevoegd aan een theemix.

Bramen zijn een zeer lekkere vrucht met diverse medicinale werkingen

Traditionele toepassingen bramen

Wetenschappers willen graag de traditionele geneeswijzen weten teneinde nieuwe medicijnen te kunnen ontwikkelen.

Traditioneel worden de bladeren van bramen gebruikt als mondwasmiddel of gorgelmiddel bij tandvleesontstekingen, spruw, mondzweren, zere keel, ademhalingsproblemen, als samentrekkend middel bij bijvoorbeeld diarree en dysenterie, maar ook om bloedingen in de mond te stoppen, bij anemie, blaasontsteking en aambeien.

Wetenschappelijk bewezen werkingen braambladeren

Braambladeren zitten in vele theemixen die verkocht worden. Het is van origine een bekend theeblad uit Europa, hoewel het gebruik ervan enigszins is weggeduwd door Aziatische theeplanten,

Braamblad heeft volgens het onderzoek dat ook repte over de traditionele werkingen van het fruit de volgende medicinale werkingen.

Het werkt bloedsuikerspiegelverlagend en kan dus bij diabetes helpen,
het heeft een antibacteriële werking,
het heeft pijnstillende eigenschappen,
Braamblad is ontstekingsremmend,
Het bevordert de aanmaak van bloedvaten

Braamblad tegen pathogene bacteriën

De antibacteriële werking is van toepassing op de volgende bacteriestammen: Salmonella typhi, Escherichia coli, Staphylococcu saureus, Micrococcus luteus, Proteus mirabilis, Bacillus subtilis, Citrobacteri sp., en Pseudomonas aeruginosa.

Om van de antidiabeteswerking gebruik te maken kun je een thee zetten van de bladeren.

Deze thee helpt de bloedsuikerspiegel te reguleren. Er zit met name veel zink en chromium in.

De wortel van de bramenstruik is een component in een afkooksel om dysenterie te behandelen, en het kan gebruikt worden bij diarree.

Een thee van alleen de wortels is een volksmedicijn in Groot Brittannië tegen pijnen tijdens de bevalling. Er wordt op de bladeren van de bramenstruik gekauwd tegen tandpijn.

Botanische tekening van groeiwijze van bramen

Wetenschappelijk bewezen werkingen bramen

Het bramensap is een traditioneel middel tegen darmontsteking. De bramen zijn een rijke bron van antioxidanten en gaan daarmee vrije radicalen tegen, die oxidatieve stress veroorzaken. Deze oxidatieve stress is de grondoorzaak van allerlei ziekten, waaronder kanker.

Uit onderzoek blijkt dat de bramen speciaal inzetbaar zijn bij slokdarmkanker, baarmoederkanker en borstkanker.

Zeef bramen

Als je met bramen gaat werken in de keuken, dan is de zeef je grote vriend.

Met een zeef kun je de bramen fijn duwen met een lepel of vork, zodat alleen het sap opgevangen en gebruikt wordt voor een jam, siroop of taart. De zaden van de bramen zijn niet lekker om te eten.

Inhoudsstoffen bramen

Onderzoekers zij altijd nieuwsgierig naar welke stoffen exact in een medicinale en voedingsplant zitten. In 100 gram bramen zit 35% van de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH) voor vitamine C.

Het bevat 16% van de ADH aan vitamine K. Ook bevat het 18% van de ADH aan koper.

Verder zit er 14% van de ADH in voor vezels. Het bevat 8% van de ADH aan vitamine E, en 7% van de ADH aan vitamine A.

Dat betekent dat als je bramen toevoegt aan je menu, het ontzettend moeilijk is om niet genoeg voedingsstoffen binnen te krijgen. Alle andere vitaminen en mineralen zitten er ook in maar dan in kleinere percentages, maar ook dat is niet onbelangrijk.

Samen met de secundaire metabolieten hebben al deze voedingsstoffen een synergische werking.

Daardoor versterken ze elkaar in werking en kunnen ze samen allerlei antioxidanten sterker uitschakelen dan wanneer ze als enkele stof zouden worden ingenomen.

In bramen zitten fenolen Zoals ellageenzuur, galluszuur, koffiezuur en P-coumaarzuren.

De bramen bevatten flavonoïden zoals quercetine, hyperoside, kaempferol, myricitine, catechinen, epicatechinen, epicatechinegallaten, procyanidine B1, en quercetine-3-D-glucoside.

Deze stoffen zitten zowel in de bramen als in braamblad, alleen in iets andere verhoudingen.

Bramen groeien in overvloed in het wild

Anthocyaninen geven kleur

Anthocyaninen zijn de kleurmakers van de braam. Ze zorgen in vrijwel alle fruitsoorten voor de rode kleuren, en zijn tegelijkertijd hele gezonde stoffen, antioxidanten.

Omdat ze veel voorkomen in rood fruit zijn ze erg veel onderzocht en we weten daardoor dat ze kankerremmende, ontstekingsremmende, anti-obesitas, tegen diabetes en hartbeschermende werkingen hebben.

Er zitten tientallen verschillende anthocyaninen in bramen. In totaal is de hoeveelheid anthocyaninen, als het om gewicht gaat, hoger dan het vitamine C-gehalte, en het is bijna even hoog als alle mineralen bij elkaar. In sommige cultivars is het gewicht aan anthocyaninen duidelijk hoger dan het totaal gewicht aan alle mineralen.

Bramen tegen ontstekingen

Volgens de wetenschappers is er overtuigend bewijs dat het veelvuldig eten van fruit ervoor zorgt dat er veel ontstekingsremmende stoffen in je lichaam komen.

Cytokinen spelen een rol bij ontstekingen, en als veel bramen worden gegeten dan raken cytokinen uitgespeeld.

De ontstekingsremmende stoffen in bramen kunnen ervoor zorgen dat er een enzym wordt aangemaakt,

Dit enzym heeft de moeilijke of lange naam Mitogeen Activerende Proteïne Kinase, vandaar dat het MAPK wordt genoemd.

Door de aanmaak hiervan hebben ontstekingsveroorzakende factors zoals de NfkappaB geen kans meer.

Daarom kunnen bramen worden ingezet om het immuunsysteem op de rails te krijgen.

Het kan worden ingezet bij immuunziekten, metabole ziekten en ontstekingsziekten.

Het is onderzocht op zijn werking bij maagontstekingen en het blijkt daar goed tegen te werken.

Bramenstruik tegen diabetes

Bramen en braambladeren blijken in onderzoeken op proefdieren erg goed in staat om de bloedsuikerspiegel te nivelleren.

Onderzoekers definiëren diabetes als volgt:

“Diabetes mellitus (DM) is an endocrine and metabolic disorder characterized by dyslipidemia, hyperglycemia and protein metabolism that result from malfunction in regulating either insulin secretion or insulin action”

Vertaald:

“Diabetes mellitus is een endocriene en metabole stoornis die gekarakteriseerd wordt verhoogd bloedvettenniveau, verhoogde bloedsuikerspiegel en (afwijkend) eiwitmetabolisme dat komt door dysfunctioneren van of de insuline afgifte, of de insuline opname.”

Mensen die lijden aan diabetes hebben een verhoogd risico op hartziekten en aderverkalking.

Door het niet goed werken van synthetische medicijnen gaan wetenschappers op zoek naar natuurlijke middelen tegen diabetes.

Een thee van de vruchten en de bladeren van de braamstruik blijkt het bloedsuikerniveau beter te reguleren dan synthetische medicijnen.

Dat komt met name omdat synthetische medicatie de bloedsuikerspiegel een klein beetje kan aanpassen, terwijl allerlei geneesplanten het bloedsuikerniveau tot gezonde niveaus terugbrengt.

Er zijn echter nog geen klinische onderzoeken gedaan. Dat betekent dat het braamextract alleen op proefdieren is getest maar nog niet op mensen.

Toch lijkt de bramenstruik veelbelovende medicatie te kunnen geven aan diabeten.

Beter 1 braam in de hand dan 10 aan de struik

Bramen tegen neuropathische pijnen

Een ander, Iraans onderzoek heeft ook geconstateerd dat bramen tegen diabetes werken, en men ging nog iets verder.

Men zag namelijk ook dat diabetici relatief vaak last hebben van neuropathische pijnen.

Wanneer aan ratten diabetes werd gegeven, dan kunnen ze veel meer pijn verdragen, en men denkt dat dat komt omdat de ontstekingen die met pijnen gepaard gaan minder worden.

De oorzaken van de neuropathische pijn wordt weggenomen, en men vermoed dat de vele ontstekingsremmende flavonoïden, fenolen, vitaminen en mineralen daarvoor verantwoordelijk zijn. Neuronen verbeteren in kwaliteit na behandeling met bramen.

Deze bevindingen maken dat de onderzoekers denken dat het zinvol is dat er meer onderzoek naar de anti diabetes en anti pijn werking van bramen bij mensen wordt uitgevoerd.

Bramensap tegen virussen

Bramen kunnen erg goed virussen bestrijden, zo blijkt uit laboratoriumonderzoek.

Dit onderzoek zou moeten worden voortgezet. Het blijkt wel mensen met influenzavirus goed te kunnen helpen maar het kan best zijn dat nog meer pathogene virussen de mond kunnen worden gesnoerd met bramensap.

Angstwerende werking

Het fruit, de wortel, de bladeren en de twijgen van bramen blijken angstwerende werking te hebben.

Het centraal zenuwstelsel gaat beter werken als er stoffen uit bramen worden toegediend.

De onderzoekers zagen dat de spieren niet gingen verslappen, dus er is uitsluitend sprake op de werking op het Centrale Zenuwstelsel.

Ontwormende werking van bramen

Bramen hebben een ontwormende werking op twee soorten pathogenen namelijk de Raillientina spiralis en Ascaridia galli. Albendazol is een medicijn tegen deze wormen maar bramen werkten beter.

De onderzoekers die dit onderzoek deden zagen verder dat bramen veilig waren, en dat ze een ontspannende werking hebben op de gladde spieren, wat de antidiarreewerking verklaart in de traditionele volksgeneeskunde.

Bloemen aan de bramenstruik

Recepttips bramen

Als je bramen plukt, pluk dan nooit lager dan heuphoogte. Onder de heuphoogte likken vossen aan de bramen, en dan komen wormen uit de bek van een vos in de bramen. Maar boven heuphoogte kun je gerust alle bramen plukken waar je bij kan, en kan je er zelfs zo een paar opeten, want er kan alleen maar regen op zijn gevallen.
Zet een bramenstruik in je tuin en zorg dat het een groot boomachtige struik wordt in plaats van een heg die in het wilde weg groeit. Knip hem consequent aan de onderkant af, tot 3 a 4 meter hoogte, en laat de zijtakken gaan. Wanneer de bramen eraan hangen, worden de takken zo zwaar dat ze neerbuigen, waardoor je ze makkelijk kunt plukken. Na het plukken van bramen aan een tak, knip je deze tak af, want het jaar erop komen er alleen nieuwe bramen aan takken die in het voorjaar ontstaan.
Bramen kun je koken en mengen met geraspte kokos, terwijl je het kookt. Hierdoor krijg je een soort saus of jam die een week lang goed blijft in de koelkast. Door de geraspte kokos smaakt het lichtzoet. Als je flink rijpe bramen gebruikt smaakt het nog zoeter. Je kunt het op biologisch brood doen als broodbeleg. Het is ook lekker als je het toevoegt aan de havermoutpap of muesli.
Maak zelf een theemix van gedroogde brandnetel, gedroogde braamblad, gedroogde weegbree en gedroogde appel. Deze theemix bevat zeer veel antioxidanten. Je kunt het ook in een waterfles doen en opdrinken in plaats van water. Want waarom zou je iets drinken zonder enkele smaak, voedingswaarde of medicinale werking? Je kan beter een kruidenthee drinken dan water. En sommige kruidentheesoorten zijn ook lekker op kamertemperatuur. Als je de thee iets zoeter wilt maken, doe er dan ananasschillen door, of dadels. Zo verkrijg je een heerlijk zoet water met veel geneeskracht.
Pluk regelmatig verse bladeren waar nog geen stekel aan zitten en gebruik die voor een salade, of droog ze voor een theemix.
Maak een bramensiroop. Het sap van bramen kun je vermengen met honing en in een beugelfles bewaren. Zeef de bramen met een grote zeef boven een pan. Vang sap van bramen op in een pan en meng het met honing. Deze beugelflessen zijn te koop bij verschillende flessenwinkels en ze zijn ideaal om zelfgemaakte siroop in te bewaren. De doorzichtige flessen geven de keuken een leuk decoratief element.
Doe eens wat bramen door een groene bijsalade van kropsla, komkommer en radijsjes.
Meng bramen in blender en zorg dat alle zaadjes mee vermalen zijn, voordat je een jam, puree, siroop, gelei of sap ermee gaat maken.
Maak eens een wilde plukvruchtenjam van lijsterbessen, bramen, aalbessen en rozenbottels. Deze planten groeien allemaal in het wild in Nederland.
Als je een vriezer hebt kun je bramen heel laten en invriezen om te gebruiken als ijsblokjes als je in de zomer een ijsthee maakt.