Medicinale werkingen van zwarte bessen

Latijnse naam: Ribes nigrum

Zwarte bessen zijn zeer gezonden vruchten, menen wetenschappers

Zwarte bessen groeien goed in koude klimaten zoals Noord-Europa en Noord-Azië. Daarom doen ze het ook goed in het altijd frisse Nederland, maar ook in Scandinavië en het relatief koude land Nieuw-Zeeland. Zwarte bessen worden gebruikt in allerlei producten en zitten ook in ongezonde dranken, zoals cassis en zwartebessennectar.

Zwarte bessen worden in de medische wereld steeds meer erkend als medicijn. 

Het Europees Medicijn Agentschap stelde een lijst op met bijna 50 wetenschappelijke bronnen waaruit blijkt dat zwarte bessen medicijnen zijn.

Zwarte bessen tegen diabetes

Uit onderzoek op proefdieren blijkt 500 mg per kg lichaamsgewicht net zo goed werkt voor het controleren van de bloedsuikerspiegel, als een standaard geneesmiddel. 

Voor een persoon van 100 kg zou dit betekenen dat hij 50 gram zwarte bessen per dag zou moeten eten. 

Ook uit onderzoek op mensen blijkt dat de bloedsuikerspiegel wordt verlaagd.

Overigens is dat niet aan te raden om te doen zonder kennis van zaken of dokterstoezicht, aangezien een teveel aan vruchtensuiker kan leiden tot een gevaarlijke situatie bij diabetespatiënten. 

Wat wel gezegd kan worden is dat hiermee een sterke indicatie is gegeven dat zwarte bessen voorkomend kunnen werken bij diabetes.

Zwarte bes vermindert ontstekingen

Volgens onderzoeken zijn zwarte bessen in staat om de cytokinenproductie te verminderen, 

Deze productie staat in verband met ontstekingsprocessen en zwarte bessen kunnen op deze manier ontstekingen verminderen. 

Daarnaast zijn ze in staat om overgroei van enkele notoire pathogene bacteriën zoals Salmonella enterica tegen te gaan.

Functioneel voor topsporters

Dezelfde onderzoekers die de vermindering van cytokinen waarnemen door zwarte bessen, melden dat het een goed fruit is voor sporters.

Zwarte bessen bevatten veel meer vitamine C dan frambozen of blauwe bessen. 

De zwarte bes heeft een uitmuntende antioxidantwaarde, die functioneel kan worden toegepast. 

Oxidatieve stress draagt bij tot vermoeidheid en spierpijn bij mensen die intensief sporten of zware lichamelijke arbeid verrichten.

Zwarte bessen bevatten zoveel antioxidanten dat ze het lichaam van een sporter sneller laten herstellen. 

Elk lichaamsweefsel dat wordt aangetast door grote spierinspanningen kan worden geholpen door zwarte bessen te consumeren. 

Sporten op extreem niveau, zoals topsport, leidt tot spierschade. In een onderzoek op fietsers blijkt dat de spierschade door zwartebessenconsumptie kan worden verminderd.

Zwarte bessen bladeren zijn antivirale medicijnen

Zwarte besblad is antiviraal

Vele virussen zijn resistent tegen een groot aantal farmaceutische virusmedicijnen. 

Deze medicijnen vertonen veel bijwerkingen. Een sap van zwarte bessen heeft antiviruswerkingen tegen het gewone verkoudheidsvirus, een virus dat in sommige omstandigheden dodelijk kan zijn. 

De onderzoekers maakten een extract van de bladeren van zwarte bessen, omdat deze nog meer antivirale stoffen hebben.

Ze zien dat dit extract het influenzavirus stopt in zijn ziekmakende invloed. 

Het virus vertoont geen tendens om resistent te worden tegen het bladextract. 

Daarnaast heeft het blad antibacteriële effecten. Een virale infectie gaat altijd gepaard met een antibacteriële infectie en in veel gevallen schrijven artsen antibacteriële middelen voor bij een virale infectie. In dit geval is dat niet nodig.

Wetenschappelijke onderzoekers schrijven dat het bladextract van zwartebessenstruik een prima middel is tegen het influenzavirus. 

Het extract moet nog getest worden door andere onderzoekers maar het is een veelbelovend middel en een mogelijk nieuw antivirusmedicijn, zo concludeert men.

Onderzoekers uit Japan zien dat zwartebesextracten goed werken tegen vier verschillende virussen, pandemische griep van 2009-2010 (IFV-AH1pdm), Hong Kong griepvirus (IFV-AH3), oseltamivir fosfaateresistente Russische griepvirus (IFV-AH1tamr) en influenza virus type B.

Zwarte bessen zijn goed voor de ogen

Een studie laat zien dat zwarte bessen goed zijn voor de ogen. Cyanidine is goed voor de ogen. 

In zwarte bessen zitten veel cyanidinen en deze stof helpen het netvlies. Ook bijziendheid kan verminderen met zwarte bessen.

Voor mensen die last hebben van snelle achteruitgang van de ogen zou het goed zijn om veel zwarte bessen te eten maar ook andere vruchten zoals rode bessen, frambozen, bramen, aardbeien, kruisbessen, kaki's en moerbeien zijn een aanrader.

Zwarte bessenstruiken doen het goed in een Nederlandse of Belgische tuin.

Polysacchariden voor ons immuunsysteem

Polysacchariden in zwarte bessen stimuleren op bijzondere wijze het immuunsysteem, zo meldt een onderzoeksteam. 

Dentrische cellen zijn een onderdeel van het immuunsysteem en zij zijn boodschappers die wanneer er een lichaamsvreemd pathogeen het lichaam binnenkomt, op zoek gaan naar bijbehorend antilichaam, om dit te brengen naar een T-cel die het vervoert naar het pathogeen op de plek des onheils.

De polysacchariden uit zwarte bes kunnen dit proces verbeteren waardoor er minder kans is op allergische reactie op voedsel dat het lichaam binnenkomt. 

Deze polysaccharide is tegelijk een factor die kankercellen doodt.

Zwarte bessen tegen krampen

Darmkrampen kunnen pijn doen en ongemakkelijk zijn. Onderzoekers zien dat een sap van zwarte bessen goed werkt tegen darmkrampen. 

Uit andere onderzoeken blijkt al dat het ontkrampend werkt voor de baarmoeder en de longen. 

Quercetine wordt als stof genoemd die spieren kan ontspannen. De ontkrampende werking op de darmen helpt eveneens bij diarree.

Zwarte bessen herinrichten macrofagenbalans

Sommige macrofagen zijn juist ontstekingsveroorzakend, zo zien wetenschappers. 

Deze ontstekingen hebben weliswaar een reden, want ze kunnen cruciale organen beschermen, aangezien de ontstekingen ervoor zorgt dat bepaalde stoffen in het lichaam komen, maar wetenschappers zien ook dat deze macrofagen sterk verminderen als er zwarte bessen worden toegediend.

Dat betekent dat er zeer veel nieuwe ontstekingsremmende stoffen in het lichaam komen, waardoor de macrofagenbalans anders ingericht wordt. 

Dit heeft vooral een positieve werking voor de leverfunctie. De lever is een cruciaal orgaan in ons immuunstelsel en daardoor verbetert de veerkracht en weerstand tegen ziekten in het algemeen.

Zwarte bes beschermt ons tegen vele ziekten

Anthocyaninen beschermen het membraan van rode bloedcellen. 

Anthocyaninen zijn de kleurstoffen met sterke antioxidantwaarde. Ze zorgen dat vele vruchten rood, paars en in het geval van zwarte bessen paars-zwart worden. Zowel de bladeren als het fruit hebben een werking als bloedtonicum, een bloedversterkend middel. 

Anthocyaninen beschermen ons tegen oxidatieve stress. De onderzoekers eindigen hun studieverslag met de zin:

“,the results of this research encourage the consumption of fruits and extracts from blackcurrant leaves to fight free radicals and thus increase our resistance to many diseases.”

Vertaald:

“De resultaten van dit onderzoek bemoedigen de consumptie van fruit en bladextracten van zwarte bes om vrije radicalen te bevechten en zo onze weerstand tegen veel ziekten te vergroten.”

Verhoog je weerstand tegen een groot aantal ziekten met zwarte bes

Recepttips zwarte bessen

1. Zwarte bessen zijn lekker als sap. Je kunt deze sap zelf maken in een blender met wat water, of in een slowjuicer.
2. Om de verse sap van tip 1 wat langer houdbaar te maken zou je het kort kunnen koken, laten afkoelen, een snufje Keltisch zeezout erdoor doen en het sap van een halve citroen op een liter zwartebessensap. Het zout en de citroensap zijn natuurlijke conserveermiddelen.
3. Zwarte bessen zijn ideaal om jam, gelei of compote van te maken.
4. Een taartvulling op basis van zwarte bessen kan zeer lekker zijn. Maak eens een veganistische kwarktaart door in plaats van kwark geweekte, ongezouten cashewnoten te gebroken. Maal deze fijn in een blender en meng ze met een derde zwarte bessenpuree. Voor de rest volg je gewoon het recept van een kwarktaartbodem maken.
5. Zwarte bessen zijn lekker als klein koffiegebakje door de puree en enkele gewone bessen in bladerdeeg te doen en even in de oven te stoppen.
6. In een slowjuicer kun je van zwarte bessen een mooi puur sap maken wat je gedurende de dag op kan drinken. De vezelpulp kun je invriezen om later mee te koken als je een zwartebessenjam maakt.
7. Het pure sap van van zwarte bessen uit een slowjuicer is ideaal voor het maken van een siroop. Meng het 1 op 1 met honing en stop het in een beugelfles om het lang te bewaren.
8. Puree van zwarte bessen uit een keukenmachine, of zelf met de hand geprakt, kun je verwarmen en als pannenkoekenbeleg gebruiken.
9. Zwartebessenstruiken kun je goed planten in Nederland. Ze doen het hier heel goed, dus maak er een heg van ter afscheiding van je erf. Op deze manier kun je jezelf een overvloed aan zwarte bessen geven. Als je heel veel zwarte bessen kunt verzamelen kun je genoeg zwartebessensap maken voor het hele jaar. Gebruik Keltisch Zeezout en citroensap om de sap goed houdbaar te maken. Sluit de bessensap op in beugelflessen die hier speciaal voor gemaakt worden.
10. Zwarte bessen kun je zo over een ijsgerecht of ander dessert doen als medicinale versiering.