De geneeskracht van rozenwortel

Latijnse naam: Rhodolia rosea

Rhodolia rosea is een plantje wat van oorsprong vooral in het Himalayagebergte groeide, maar wat zich heeft uitgebreid naar het gebied boven de Noordpoolcirkel. Het groeit graag in koudere gebieden, zo ook in de Alpen boven 2000 meter hoogte.

De jonge stengels en bladeren zijn eetbaar en worden in salades gebruikt.

Algemene informatie rozenwortel

Nederlandse namen voor deze plant zijn Rhodolia, Russische rhodolia, rozenwortel, en wonderwortel 

De wortel is echter het meest bekend van deze plant, om zijn medicinale kwaliteiten. Hij wordt vooral toegepast bij depressiviteit en als algemeen versterkend middel voor lichaam en geest.

De wortel heeft een typische rozengeur en daaraan dankt de plant zijn naam. De bladeren van deze laag bij de grond groeiende plant zijn blauw-groenig, en hij heeft gele bloemetjes die samen een mooie bol vormen.

Traditionele toepassingen rozenwortel

In volksgeneeskunde van Rusland, Oost-Europa, Scandinavië en Azië is rhodolia een veel ingezet middel bij mentale en fysieke stress, depressiviteit, energiegebrek, ouderdomsverschijnselen en om veranderende weersomstandigheden beter te verdragen. Verder is het een middel dat het libido verhoogt.

Medicinale eigenschappen

In de fytotherapie wordt rozenwortel voorgeschreven bij de volgende aandoeningen en ziekten:

• Vermoeidheid, vermoeidheid na ziekte en infecties,
• Geestelijke vermoeidheid,
• Slaapbehoefte,
• Herstel na ziekte,
• Burn-out, stress, chronische stress, werkdruk, examenkoorts,
• Fysieke stressgevolgen zoals hoofdpijn, hoge bloeddruk, anorexia, hartkloppingen, onregelmatige hartslag,
• Zware fysieke inspanningen, grote sportprestaties, ondersteunt topsport prestaties,
• Herstel na grote inspanning,
• Nachtdiensten draaien,
• Weerstandproblemen door oxidatieve stress, zware metalen, chemotherapie,
• Ter preventie ouderdomsziekten,
• Hoogtevrees.

Rhodolia rosea verbetert cognitieve prestaties

Associatief denken, kortetermijngeheugen, rekenen en concentratievermogen zijn allemaal hersenfuncties of cognitieve functies.

Uit dubbelblind, klinisch, wetenschappelijk onderzoek blijkt dat al deze vermogens worden verbeterd na een kuur met een gestandaardiseerd extract van rozenwortel. 

Ook mentale vermoeidheid werd minder. Het onderzoek werd uitgevoerd onder 56 jonge artsen die nachtdienst hadden en het duurde drie perioden van twee weken.

De deelnemende artsen wisten niet of ze bij het doen van een test Rhodolia rosea extract hadden gekregen of niet; en de onderzoekers die de test afnamen wisten dat ook niet; dat is de definitie van een dubbelblind onderzoek.

Rozenwortel is niet de wortel van een roos, maar een vetplantje

Rozenwortelextract verbetert fysieke prestaties

Uit een onderzoek op sporters blijkt dat sporters sneller herstellen als ze een rozenwortelextract hebben ingenomen. 

De spieren ondervinden altijd schade en oxidatieve stress van grote inspanningen en allerlei parameters wijzen erop dat sporters die rozenwortelextract innemen, zich beter kunnen aanpassen aan fysieke belasting.

Rhodolia rosea beschermt het hart

Hart en bloedvaten kunnen worden beschadigd door oxidatieve stress. Rhodolia rosea blijkt deze vorm van stress tegen te kunnen gaan.

Dit is onder andere onderzocht door ratten een rozenwortelextract te geven en ze vervolgens aan koude temperaturen bloot te stellen. 

Het hart bleek meer stabiele contracties te geven dan bij ratten die geen extract hadden gekregen.

Rozenwortelextract heeft antikankercapaciteiten

Uit onderzoek blijkt dat Rhodolia rosea tumorgroei kan beïnvloeden en daardoor een middel tegen kanker kan zijn. 

Er zijn nog niet veel onderzoeken op dit gebied gedaan, maar de eerste onderzoeken wijzen uit dat het tegen leukemie, blaaskanker en darmkanker kan werken. 

Voorlopig is er alleen onderzoek gedaan op dieren en niet op mensen.

Inhoudsstoffen rozenwortel

Salidroside en rosavine zijn de belangrijkste medicinale stoffen in rozenwortel. Maar ook andere stoffen helpen deze stoffen of hebben medicinale kwaliteiten op zich.

Saldroside is een fenylglycoside, net als P-tyrosol. Rosavine is een fenylpropanoïde, net als rosine, rosiridine en rosarine. 

Verder bevat rozenwortel kaneelalcoholglycosiden, kaneelzuren, flavonoïden zoals rhodoline, rhodionine, rhodiasine, acetylrodalpine en tricine. 

Er zit galluszuur en en het bevat de fenolzuren koffiezuur, chlorogeenzuur en hydroxykaneelzuur. Gelijk veel medicinale planten beschikt rozenwortel ook over etherische olie.

Algemeen doseringsvoorschrift::

• Inname 30 minuten voor het ontbijt en 30 minuten voor de lunch, liefst niet ''s avonds.
• Adaptogenen zoals Rhodolia rosea kunnen voor een betere werking na enkele maanden worden onderbroken in gebruik gedurende een periode van drie weken.
• Rhodolia rosea begint pas goed zijn werk te doen na een week regelmatige inname.
• Rhodolia rosea extracten kunnen voor fysiek zware belasting extra worden ingenomen.

Rozenwortel is ook een leuke borderplant in je tuin

Dosis rozenwortel

De dosis hangt af van de hoeveelheid rosavine in het extract. Bij 3% rosavine wordt een dosis van 500mg als goede dagdosis ervaren. 

Daarnaast is de fysieke belasting die moet worden gepleegd ook belangrijk voor de dosis. 

Wanneer een zware fysieke belasting moet worden gedaan kan de dosis maximaal 1500 gram zijn bij 3% rosavine, maar het liefst tijdelijk.

Duur rozenwortelkuur:

In principe kan dit extract jarenlang worden ingenomen bij een dosis van 500-1000 mg per dag maar bij adaptogenen is het raadzaam om eens per drie maanden drie weken te stoppen, zodat het middel beter zijn werk kan doen.

Contra-indicaties rozenwortel:

Zwangere en zogende vrouwen dienen dit middel niet te gebruiken wegens een tekort aan studies naar de veiligheid voor baby's en ongeboren kinderen.

Bijwerkingen rozenwortel:

• Bij aangegeven dosis zijn geen bijwerkingen te verwachten.
• Heel zelden is er sprake van huiduitslag; verminder dan de dosis.
• Wanneer meer dan 1500mg wordt ingenomen kan prikkelbaarheid en slapeloosheid een bijwerking worden.
• Rhodoliagebruikers melden soms in de eerste week heldere dromen, maar geen angstdromen of nachtmerries.
• Rhodolia rosea moet niet worden gebruikt bij bipolaire stoornis of manische depressiviteit.

Interacties rozenwortel:

• Rhodolia bevordert de aanmaak van serotonine, en moet daarom niet worden ingenomen als mensen medicatie krijgen tegen depressiviteit.
• Niet innemen in combinatie met chemotherapie cyclofosfamide, omdat het de werking hiervan kan vergroten.
• Niet innemen in combinatie met chemotherapie doxorubicine omdat het effect van dit antitumorale medicijn kan worden vergroot door rozenwortelextract.
• Bij voorschrift van betablokkers alleen innemen onder dokterstoezicht.

Combinaties rozenwortel:

• Voor rustgevende effecten kan Rhodolia rosea worden gecombineerd met Passiflora incarnata en Valeriana officinalis.
• Voor adaptogene effecten kan Rhodolia rosea worden ingenomen in combinatie met Panax ginseng, Eleutheroccocus senticassus, Withania somnifera, Astralagus membranaceus
• Voor leverondersteunende werking kan rozenwortelextract gecombineerd worden met Schisandra sinensis, Silybum marianum,
• Tegen vermoeidheid kan rozenwortelextract worden gecombineerd met Paullinia cupana of Cola nitida.

Bronnen en wetenschappelijke literatuur:

• Fytotherapeutisch medicijn: Groot Handboek Geneeskrachtige Planten, Geert Verhelst
• Internetlinks naar wetenschappelijke onderzoeken:
• Algemene medicinale kwaliteiten: http://www.altmedrev.com/archive/publications/6/3/293.pdf
• Verbetering cognitieve prestaties: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3748738/
• Antikankerwerking: https://mentalhealthdaily.com/2015/07/20/rhodiola-rosea-benefits-scientific-research/
• Ondersteunt fysieke belasting: https://www.researchgate.net/publication/42389947_Effects_of_chronic_Rhodiola_Rosea_supplementation_on_sport_performance_and_antioxidant_capacity_in_trained_male_Preliminary_results