De geneeskracht van kersen

Latijnse naam: Prunus avium

Zoete kersen zijn voor sommige mensen favoriete vruchten. Dat komt goed uit, want ze zijn ook nog eens erg gezond, in veel opzichten zijn kersen medicijnen. In fruitland kennen we vaak niet een soort maar honderden, soms duizenden cultivars.

Wat betreft kersen zijn er zeer veel verschillende cultivars, en is nog niet goed onderzocht welke cultivar de meeste antioxidanten bevatten. Daar kan namelijk een groot verschil in zitten.

Toch kunnen we zeggen dat kersen over het algemeen erg gezond zijn.

Kersen als supplement?

Gedroogde kersenpoeder kan een goede toevoeging zijn aan een smoothie, fruitsoep, taart, ijsgerecht, thee of ander inventief recept. 

Echter, supplementen met capsules waarin kersenpoeder zit zijn minder goed. Een supplement op basis van kersen is echter niet aan te raden aangezien het er sterk op lijkt dat een supplement niet zo goed werkt als het eten van verse kersen.

Dat kan komen omdat de spijsvertering in de mond begint, en producten in capsules pas in de maag, of vaak in de darmen opengaan, waardoor er niet genoeg enzymen worden aangemaakt. 

Enzymaanmaak begint al in de mond en enzymen zijn belangrijk om plantenstoffen om te zetten in voor het lichaam bruikbare stoffen. 

Daarom zijn capsules en supplementen in het algemeen niet altijd de oplossing, maar kunnen ze wel helpen bij enzymomzettingsprocessen die pas in de maag of ingewanden plaatsvindt..

Neem geen kersensupplementen

De voedingsstoffen en secundaire metabolieten in kersen worden niet goed opgenomen als ze in een capsule zitten, zo melden onderzoekers. 

Men kan het kersenpoeder vergezeld laten gaan van een stof waardoor het beter biobeschikbaar wordt voor het lichaam, maar deze stof is kankerverwekkend.

Men heeft geprobeerd om een andere stof te ontwikkelen om de biobeschikbaarheid van kersenpoeder te optimaliseren, maar deze stof blijkt ook kankerverwekkend, zij het iets minder dan de eerste stof.

De meeste mensen die een natuurlijk supplement innemen zitten niet te wachten op het toevoegen van synthetische stoffen aan supplementen met een kankerwerking.

Kersen tegen spierpijn door intensief sporten

Kersen hebben de eigenschap dat ze spierpijn opgelopen door intensief sporten of lichamelijke arbeid sneller kunnen laten verdwijnen. 

Lichaamsdelen met spierpijn zijn minder krachtig, zo ervaren sporters. Er zijn 9 studies naar de anti-spierpijn werking van kersen gedaan en uit 8 daarvan blijkt dat deze medicinale werking plaatsvindt.

De verzachting van de spierpijn werd verkregen met het eten van tussen de 50 en 270 kersen per dag, tenminste in sommige onderzoeken at men 50 kersen en in andere 270.

Deze spierherstellende werking van kersen wordt hoogstwaarschijnlijk in gang gezet door de ontstekingsremmende en antioxidantwerking van kersen.

Wanneer mensen zware lichamelijke arbeid verrichten, aan topsport doen, of langdurig hun spieren in spannen, dan vindt er een overdaad aan oxidatieve stress in de spieren plaats. Het is zeer waarschijnlijk dat de antioxidanten in kersen deze stress helpen teniet te doen.

Kersen tegen jicht

Jicht is een reumatische aandoening. Het blijkt al uit een studie in 1950 dat het eten van kersen binnen 1 of 2 dagen het risico op een jichtaanval vermindert. 

Er wordt meer urinezuur afgevoerd door de verbeterde werking van nieren, na kerseninname, en dit urinezuur is juist een belangrijke factor in het ontstaan van jichtpijn en andere reumatische pijnen. 

Al na 3 tot 5 uur kunnen onderzoekers zien dat er meer urinezuur wordt afgevoerd, dus het effect is acuut te noemen.

Cytokinen zijn parameters voor ontstekingsreacties in het lichaam. Het blijkt dat er minder cytokinen kunnen worden gemeten na het eten van kersen. 

Dat is waarschijnlijk toe te schrijven aan de sterke antioxidantwerking van secundaire metabolieten in kersen, zodat er minder ontstekingsreacties in het algemeen plaatsvinden.

Naast jicht lijkt het er ook sterk op dat artritis en artrose wordt tegengegaan door het eten van kersen. 

Uit een onderzoek op mensen met obesitas blijkt dat het 4 weken lang dagelijks eten van kersen leidt tot minder urinezuur, waardoor het risico op reumatische aandoeningen daalt.  

Achtergehouden wetenschap over kersen

Gek genoeg weten onderzoekers al 70 jaar dat kersen goed zijn tegen jicht, maar zijn echte grootschalige onderzoeken op mensen tot nu te uitgebleven. 

Het grootste onderzoek was onder 633 mensen. Dit heeft er onder andere mee te maken dat een onderzoek naar kersen als medicijn erg duur is, en de kersenboer zal dit niet gaan betalen, evenmin als een farmaceutisch fabrikant.

Deze laatste zou zichzelf in de vingers snijden als hij onderzoek gaat doen naar de medicinale werking van fruit, want hij verkoopt dat zelf niet en de medicijnen die hij wel verkoopt, worden minder goed verkocht, als iedereen weet dat kersen goed zijn om jicht en andere reumatische aandoeningen te genezen.

Melatonine in kersen

Van kersen ga je beter slapen. Er zit volgens onderzoek veel melatonine in en dat is het hormoon wat de slaap regelt. Verder werken de kersen ook goed tegen angst en depressies.

Melatonine wordt soms als supplement gebruikt tegen slaapproblemen. Het eten van kersen is geen medicijn, maar het kan medicinaal worden gebruikt. 

Kersen kunnen op dezelfde manier medicinaal worden gebruikt. Het voordeel aan kersen is dat er natuurlijke melatonine in zit, terwijl een melatonine supplement alleen synthetische melatonine bevat. Deze kunstmatige analoog wordt niet goed opgenomen door het lichaam.

Kersen beschermen de hersenen

Kersen zijn goed voor cognitieve functies. De hersenen reguleren allerlei psychische functies zoals het geheugen, het aanleervermogen, en de capaciteit om de aandacht vast te houden. Het blijkt dat anthocyaninen in het algemeen deze functies positief beïnvloeden.

Dat heeft ook te maken met de goede werking op de nieren en de lever. De nieren kunnen cortisol beter afvoeren, zo blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Cortisol wordt geassocieerd met ontstekingen in het lichaam die ook in het hersengebied een rol spelen.

Anthocyaninen zijn de rode kleurstoffen in kersen, maar deze kleurstoffen zijn tegelijk zeer sterke antioxidanten die veel zijn onderzocht op hun hersenbeschermende werking. 

Het blijkt dat wanneer mensen veel fruit met anthocyaninen eten, de hersenen langer gevrijwaard blijven van de ziekte van Alzheimer, de ziekte van Parkinson en andere neurologische aandoeningen.

Antocyaninen zijn antioxidanten

De anthocyanine cyanidine 3-glucoside is de tot nu toe meest sterke antioxidant die goed is voor de hersenen en deze zit in kersen, zo meldt een studie. 

De meeste onderzoeken zijn gedaan op muismodellen, die men ook gebruikt voor de ontwikkeling van synthetische medicijnen.

In deze wetenschappelijke modellen komen anthocyaninen goed uit de bus, maar ook uit onderzoek op grote groepen mensen blijkt dat het innemen van anthocyaninen het risico op neurodegeneratie verkleind wordt.

Anthocyaninen zijn een neuroprotectieve stof, wat betekent een hersenbeschermende stof. 

Ze kunnen neuronenverlies, dat wordt gezien bij mensen met neurologische problemen voorkomen en op zijn minst gedeeltelijk herstellen. 

Door het verlies aan neuronen, wat belangrijke cellen zijn van de hersenen, worden allerlei hersenfuncties minder.

Kersen bij diabeten en cardiovasculaire aandoeningen

Kersen lijken het lichaam te beschermen tegen cardiovasculaire aandoeningen en diabetes, maar deze werking is niet zo duidelijk als bij sommige andere groenten en fruit. Het is wel goed tegen anemie bij diabeten.

Diabetespatiënten hebben een hoger risico op anemie. Verder stimuleren kersen de secretie van insuline van de alvleesklier bij knaagdieren. 

Ook kan het de vertering van suikers verbeteren door de werking van het enzym alfaglucosidase te verbeteren, Maar er zijn ook onderzoeken waaruit blijkt dat kersen niet helpt bij diabetes. Het is in ieder geval zo dat een andere kersensoort, zure kersen, beter helpen bij diabetes dan zoete kersen.

Recepttips kersen

Kersen kun je ontpitten met een speciaal instrumentje, een kersenontpitter. Hierna kun je ze gebruiken voor allerlei doeleinden, zoals het maken van smoothies.

1. Kersen zijn heerlijk in een taart. Kersen worden vaak gebruikt in een chocoladetaart. Deze kun je ook zelf maken.
2. Ontpitte kersen kun  je in een slowjuicer tot een heerlijk sap bereiden. Het pulp kun je invriezen en later gebruiken voor een kersenjam, siroop of kersensaus over een dessert gerecht.
3. Maak zelf eens een bonbon met een ontpitte kers erin.
   
4. De spreekwoordelijke kers op de taart geldt ook voor vele toetjes. Doe een kers op een ijsdessert of pudding.
5. Pannenkoeken met warme kersensaus is een traditioneel gerecht. Maak zelf deze warme kersensaus in plaats van ze uit een potje te halen, want dan zit er te veel suiker in en zijn kersen niet meer gezond. Gebruik suikervervangers om de de saus zoeter te maken.
6. Van ontpitte kersen kun je zelf een medicinale kersensiroop maken door de kersen te koken, te zeven en 1 op 1 te mengen met honing. Dit kun je bewaren in een doorzichtige beugelfles.
7. Plaats een paar kersenbomen in de tuin zodat je over een paar jaar een enorme hoeveelheid kersen hebt om jam van te maken. Kersenjam of kersenconfiture, dat is een soort jam met 80% fruit, is een populair boterhambeleg.
8. Kersenconfiture is lekker in de roomkwark of roomyoghurt als toetje.
9. Kersen zijn ideaal om in te vriezen. Je kunt ze dan ook buiten het seizoen eten. Kersen kun je eveneens als ijsblokje gebruiken. Ze houden je drinken koud, en na het drinken kun je een kers eten.
10. Kersen kun je ontpitten en koken in een pan met water. Gebruik tussen de 25 en 50 kersen, afhankelijk hoe sterk je het wilt laten smaken. Zo maak je een verse vruchtenthee. Meng het met ananasschillen om het wat zoeter te maken. Doe er een paar kruidnagels door om het een subtiele frisse smaak mee te geven. Eventueel kun je een klein beetje stevia gebruiken, als extra zoetmiddel. Je kunt ook twee gedroogde pruimen door het water doen om het zoeter te maken. Voor het drinken moet je het eerst zeven. Deze kersenthee kun je warm drinken, maar je kunt het ook afkoelen om het later als vruchtenijsthee te gebruiken.