De geneeskracht van psyllium husk

Latijnse namen: Plantago afra, Plantago ovata, Plantago indica

Psylliumzaad komt van een plant die groeit in het Middellandse Zeegebied, de Plantago afra. In het antieke Egypte werd de plant reeds gegeten en als medicijn gebruikt. Deze plant is familie van de weegbree. Psylliumzaad lijkt op vlooien, vandaar de naam vlozaad. 

Tegenwoordig verkopen de betere medicinale kruidenbedrijven vaak Plantago ovata omdat deze de sterkste medicinale werkingen heeft.

Naamgeving psyllium husk

• Nederlandse naam: Vlozaad, psyllium husk, vlooienzaad, psyllium, bladvlo, zandvlokruid
• Duitse naam: Flohsamen
• Engelse naam: Black psyllium seed, Spanish psyllium, true psyllium, flea wort, dark red seed

4 soorten plantago

In Nederland en België wordt deze medicinale plant soms verkocht onder de naam psyllium husk. 

Husk is het Engelse woord voor schil of huls. Er zitten veel belangrijke, geneeskrachtige stoffen in de huls van vlozaad.

4 soorten Plantago met vergelijkbare effecten

In plaats van Plantago afra wordt ook Plantago indica en Plantago ovata gebruikt. 

De zaden van deze planten hebben vergelijkbare werking met Plantago afra, die meestal wordt gebruikt. Ook de zaden van Plantgo lanceolata, de smalbladige weegbree kunnen worden gebruikt maar deze werken een stuk milder van psyllium husk vezels van Plantago ovata, de meest verkochte vorm.

Plantago ovata is van deze vier plantagosoorten de sterkste vorm omdat het de meeste slijmstoffen of mucopolysacchariden bevat.

Traditionele toepassingen psyllium husk

Rembert Dodoens is een Nederlands-Vlaamse wetenschapper uit de 17e eeuw die over veel geneesplanten heeft geschreven. Over vlozaad schreef hij dat het verzachtend werkt voor zowel de slijmvliezen van de longen als de maag. 

Hij beval het kruid aan bij bronchitis en urinewegontstekingen zoals blaasontsteking.

Video psyllium husk

Medicinale eigenschappen Psyllium husk

De belangrijkste werking van vlozaad is de laxerende werking. De stoelgang gaat sneller en het gaat verstopping, constipaties tegen.

Vlozaad werkt vochtabsorberend waardoor de darminhoud makkelijker door de darmen glijdt. 

Daarnaast stimuleert vlozaad de werking van de darmflora, ook het microbioom genoemd,, waardoor eveneens de spijsvertering verbeterd wordt. Er worden door dit verbeterde spijsverteringsproces meer voedingsstoffen opgenomen in het bloed.

Verder zit je van vlozaad eerder vol; het versnelt het krijgen van een verzadigingsgevoel. 1 gram psyllium zwelt in onze ingewanden op tot 10 gram. 

Dit is een medicinale werking want hierdoor wordt er minder gegeten, en dat werkt medicinaal tegen overgewicht en obesitas.

Daarnaast bindt vlozaad suikers aan zich, zodat de suiker die je eet niet allemaal in één keer wordt opgenomen. Het verspreidt zo de suikeropname en dat leidt tot minder pieken en dalen in de bloedsuikerspiegel. Hierdoor werkt het bloedsuikerspiegelnivellerend.

Een andere belangrijke medicinale werking is het cholesterolverlagend mechanisme van vlozaad. 

Dat gaat op de volgende manier: Mucopolysacchariden in psyllium zorgen ervoor dat cholesterol en triglyceriden, die door de gal worden afgescheiden, gebonden worden en met de stoelgang worden afgevoerd. 

Daardoor gaat de lever meer cholesterol uit het bloed halen, waardoor uiteindelijk het cholesterolniveau en het triglyceridenniveau dalen.

Psyllium husk in de fytotherapie

In de fytotherapie is psyllium husk een medicijn bij verschillende ziekten. 

Ook in de orthomoleculaire voedingstherapie en de natuurgeneeskunde wordt psyllium gebruikt om zijn medicinale eigenschappen. 

We noemen hier de de toepassingen van psyllium husk in de fytotherapie omdat dit een wetenschappelijke basis heeft. Al deze werkingen zijn ondersteund door meerdere wetenschappelijke onderzoeken:

• Constipatie, obstipatie, verstopping, langzame stoelgang, langzame darmtransit
• Constipatie gepaard met diverticulose of darmuitstulpingen ontstaan door chronische constipatie,
• Prikkelbaredarmsyndroom, in de periode dat sprake is van verstopping, constipatie,
• Als om medicinale redenen vlottere stoelgang is vereist zoals bij: zwangerschap, aambeien, anale kloven, darmuitstulpingen, na een operatie aan de anus,
• Constipatie die gepaard gaat met maagzweer,
• Preventie van darmkanker,
• Bij maagproblemen zoals gastritis(maagwandontsteking), maagzweer, zuuroprispingen, darmslijmvliesontsteking, dikkedarmontsteking, ziekte van Crohn( Bij ziekte van Crohn is consult van een fytotherapeut strikt noodzakelijk voor het gebruikt wordt),
• Diarree, dysenterie

Pas op bij buikpijn, sluit ileus uit.

Buikpijn kan komen door ileus, een darmobstructie die een andere oorzaak heeft dan verminderde spijsvertering. Neem dan geen psyllium.

In het geval van ileus wordt een darmobstructie veroorzaakt door een zwelling, bijvoorbeeld een littekenzwelling van een operatie. 

Ook littekens van een operatie van 10 jaar geleden kunnen opzwellen. Verder kan een darm opzwellen door medicijngebruik. 

Wanneer dan psyllium husk wordt ingenomen tijdens ileus, kan het een averechts effect hebben en juist voor meer pijnervaring en probleemverergering zorgen. 

Daarom moet voordat psyllium husk wordt gebruikt eerst uitgesloten worden dat er sprake is van ileus.

Inhoudsstoffen Psyllium husk

In de buitenste laag van de zaadmantel van psyllium zitten veel slijmstoffen ofwel mucopolysacchariden. 

Dit is een groep van stoffen die verantwoordelijk is voor het zwelvermogen van psyllium.

In vlozaad zelf zitten gezonde vette oliesoorten, fytosterolen, eiwitten, acubine, alkaloïden, triterpenen, looistoffen en enzymen.

Algemeen gebruiksvoorschrift:

In principe is psyllium husk een vrij onschuldig middel zonder veel bijwerkingen, maar er moeten wel een aantal zaken goed in de gaten worden gehouden.

• Psyllium husk voor de maaltijd innemen.
• Vezelrijke voeding is erg belangrijk en kan de noodzaak om psyllium husk te moeten slikken verminderen.
• Psyllium husk moet alleen worden ingenomen als voldoende vocht wordt gedronken, en dan het liefst water of kruidenthee. 150Ml extra vocht per 5 gram vlozaad.
• Psyllium husk met niet 's avonds 2a 3 uur voor het slapengaan worden ingenomen.
• Psyllium husk moet niet worden ingenomen als men bedlegerig is, of als men veel ligt op een dag.
• Wanneer sprake is van diarree die na 3-4 dagen niet over is, moet een arts of fytotherapeut worden geraadpleegd.
• Wanneer sprake is van bloedingen of buikpijn, en deze houdt 48 uur aan, moet een arts of fytotherapeut worden geraadpleegd.
• Bij medicatievoorschriften kunt u het best overleggen met uw arts alvorens u een supplement gaat gebruiken.
• Bij supplementgebruik moet u goed op uw lichaam letten en alert zijn op bijwerkingen.
• Suppletie kan nooit een vervanging zij van gezond voedsel.
• Als u medische vragen heeft over een product, stel die dan aan een fytotherapeut, natuurgeneeskundige therapeut, orthomoleculaire therapeut, huisarts of andere deskundige.
• Heeft uw vragen over de samenstelling van een supplement, neem dan contact op met uw leverancier.
• Het beste effect van psyllium begint meestal na 2 tot 3 dagen van gebruik.

Dosis psyllium:

500mg is de aanbevolen dosis, niet meer dan 1500 mg per dag. Een dosis met een heel glas water van 150ml a 200ml innemen.

Duur van een psylliumkuur:

Vlozaad mag gedurende lange tijd worden ingenomen, ook tijdens de zwangerschap en het geven van borstvoeding.

Contra-indicaties psyllium:

• Niet innemen bij buikpijn als de oorzaak niet bekend is.
• Niet innemen bij de diagnose ileus, een darmobstructie vaak veroorzaakt door littekenweefsel na een inwendige operatie of beschadiging en opzwelling door medicijngebruik, of traag werkende schildklier, teveel kalium, te veel calcium. Een darmobstructie kan ook komen door ongeluk met de rug, en dan heeft Psyllium husk weinig zin..

Bijwerkingen psyllium:

• Kan tijdelijk flatulentie, winderigheid, opgeblazen gevoel veroorzaken. Voer dosis langzaam op om dit tegen te gaan.
• Wanneer de darmflora sterk is aangetast, kan het twee weken duren voordat psyllium husk goed gaat werken.
• Zeldzaam worden allergische reacties zoals neusloop, luchtwegenkrampen en ademnood gemeld.

Interacties Psyllium husk

• Psyllium husk kan de opname van synthetische medicijnen, kruidenpreparaten en supplementen verminderen. Zorg dat er geruime tijd 2 tot 3 uur tussen inname van psyllium en andere producten zitten.
• Omdat er interacties met warfarine, een bloedstollingsremmer, zijn, moet psyllium husk uitsluitend onder dokterstoezicht worden ingenomen als men warfarine krijgt voorgeschreven.
• Er zijn interacties mogelijk met cholesterolverlagende medicijnen.
• Er zijn interacties mogelijk met bloedsuikerspiegelverlagende medicatie zoals insuline en metformine.

Combinaties Psyllium husk

• Met Raphanus sativa tegen constipatie.
• Met Cassia senna angustifolia tegen constipatie.
• Met Cynara scolymus en Zingiber officinale tegen constipatie door verzwakte spijsverteringsorganen.
• Met Allium sativum als cholesterolverlagend middel.
• Met Foeniculum vulgare tegen constipatie die gepaard gaat met darmkrampen prikkelbaredarmsyndroom.
• Met Garcinia cambogia als afslankmiddel.
• Met Ruscus aculeatus bij spataderen en zwaar gevoel in de benen die gepaard gaat met constipatie.

Bronnen of wetenschappelijke literatuur Psyllium husk:

1. Fytotherapeutisch medicijn: Groot Handboek Geneeskrachtige Planten, Geert Verhelst
2. Internetlinks naar wetenschappelijke onderzoeken:
3. Cholesterolverlagend: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8833174
4. Medische informatie EMA: https://www.ema.europa.eu/en/documents/herbal-monograph/draft-community-herbal-monograph-psyllium-seed-plantago-afra-et-plantago-indica-semen_en.pdf

Lees verder:

Artikel 27 Eczeem genezen met voeding

Pinea spp Pijnboompitten

Prunus dulcis Amandelen