De geneeskracht van dadels

Latijnse naam: Phoenix dactylifera

Dadels zijn een van de oudste, belangrijke stapelgewassen in Azië en Noord-Afrika. Dadels worden al minimaal 6000 jaar gecultiveerd. Ze worden de laatste tijd veel gebruikt als zoetmiddel in allerlei bakwaren. Hun zoete smaak kan witte suiker prima vervangen.

Dadels zijn niet alleen zoet maar ze bevatten ook nog eens veel voedingsstoffen. In de fytotherapie zijn dadels een medicijn om te herstellen na een operatie, of na een lange tijd in het ziekenhuis te hebben moeten doorgebracht.

Naamgeving dadels

In de taxonomie en botanie worden Latijnse namen gebruikt, en deze namen beelden vaak uit wat een kenmerkend deel van de plant is. 

Dactylo betekent 'vingers' en ferous betekent 'dragen'. De naam dactylifera betekent dus dragend aan de vingers, wat slaat op de groeiwijze van de dadels. 

Phoenix betekent 'vogels die uit de as herrijst', wat slaat op de vleugelachtige bladeren van de dadelpalm. Bovendien is de dadelpalm een zeer sterke boom die groeit in hete woestijnen waar bijna geen andere bomen groeien.

De naam dadel, komt ook van dactylo, net zoals dates, zoals mensen in Engelstalige landen zeggen.

Traditioneel gebruik dadels

Traditioneel wordt de dadelpalm gebruikt bij verschillende aandoeningen zoals koorts, ontstekingen, zenuwziekten, verlies aan bewustzijn, hartproblemen en dementie.  In de Koran staat dat het een middel is om pijnen bij bevalling tegen te gaan.

Ook staat erin dat het werkt tegen allerlei gifstoffen. Voor dit doel wordt de dag begonnen met het eten van een paar dadels. In de islam wordt de dadel gezien als een islamitisch medicijn, maar het cultiveren van dadels is minstens 4000 jaar voordat de islam verscheen begonnen.

Dadels voorkomen keizersnede

Vrouwen die in verwachting hebben steeds vaker moeite met bevallen. 

Dat kan iets te maken hebben met het voedingspatroon. Door de bevallingsmoeilijkheden moet er steeds vaker een keizersnede worden toegepast, wat minder goede gevolgen heeft voor zowel de baby als de moeder.

In een onderzoek werd gekeken naar het toevoegen van dadels aan het dieet. 

Dadels zijn in de Perzische traditionele geneeskunde al duizenden jaren lang een middel om de bevalling beter te laten verlopen.

Het blijkt dat de vrouw in verwachting betere baarmoedercontracties heeft als ze veel dadels eet. 

Uit onderzoek blijkt verder dat vrouwen minder snel een keizersnede moeten ondergaan als in de laatste weken van de zwangerschap dadels worden toegevoegd aan het menu.

Een probleem bij de onderzoeken naar dadels eten door hoogzwangere vrouwen, is dat men niet altijd goed onderzoek doet. 

Daarom is nog steeds niet duidelijk hoeveel dadels een hoogzwangere vrouw moet eten en wanneer ze ermee moet beginnen. Wel is bekend dat dadels een invloed hebben op de prostaglandine receptors, waardoor baarmoedercontracties gestimuleerd worden.

Dadels extra goed voor zwangere vrouwen

In het algemeen kan gezegd worden door dadels een voedselsoort zijn die veel energie geeft. 

En dat is juist goed voor hoogzwangere vrouwen omdat zij vaak last hebben van grote vermoeidheid. 

Dadels bevatten veel voedingsstoffen en makkelijk opneembare koolhydraten. In de fytotherapie worden dadels gebruikt om aan te sterken nar een langdurige periode in het ziekenhuis.

Tijdens een zwangerschap moet de vrouw veel meer energie en voedingsstoffen binnenkrijgen dan tijdens het gewone leven. Daarom kunnen dadels misschien wel de voedselsoort bij uitstek zijn voor zwangere vrouwen.

Geen dadels bij kanker

In een onderzoek naar alle geneeskrachtige eigenschappen van dadels staat maar één onderzoek over de antikankerwerking van een extract van dadels. In dit onderzoek wordt niet de dadel gebruikt, maar een stof uit dadels.

We moeten bedenken dat de antikankerwerking van allerlei fruit en groenten als eerste worden onderzocht, en in dat licht is het opvallend dat er slechts één antikankeronderzoek is.

Een verklaring voor het feit dat dadels geen medicijn bij kanker lijken, is de redenering dar er teveel koolhydraten in zit. 

Normaal gesproken eten mensen gedroogde dadels, met suikers die vrij makkelijk kunnen worden opgenomen. Kankercellen, tumors hebben suiker nodig om te groeien. Deze suiker kan uit witte kristalsuiker komen, maar wellicht ook uit dadels.

Daarom zullen vele therapeuten die dit mechanisme begrijpen tegen mensen zeggen om geen witte suiker, wit meel, witte rijst en dadels, banaan of ananas te gebruiken. 

Want ook ananas en bananen staan erom bekend dat ze ze makkelijk opneembare suikers hebben. 

Kanker is een gevaarlijke ziekte en elk ingrediënt wat bijdraagt aan een tumorgroei moet worden uitgeschakeld, in combinatie met allerlei andere aanpak.

Gedroogde versus verse dadels

In onderzoeken naar dadels wordt zeer zelden onderscheid gemaakt tussen verse en gedroogde dadels, terwijl het bekend is dat hoe rijper een vrucht wordt, hoe meer suiker hij bevat.

We kunnen ervan uitgaan dat allerlei onderzoeken gedroogde dadels als uitgangspunt hebben, maar er zijn ook verse dadels. Deze bevatten in verhouding, per dadel, iets meer voedingsstoffen, en minder suikers.

Dadels zijn leverbeschermend

Uit onderzoek blijkt dat dadels goed zijn voor de leverwerking. Dadels bevatten zeer veel mineralen, vitaminen en secundaire metabolieten. 

Van deze laatste groep is er een aantal wat de leverwerking goed beschermt, en stimuleert.

De lever kan enzymen met antioxidantwaarde aanmaken en het blijkt dat dadels deze werking stimuleert. 

Daardoor worden allerlei ontstekingsprocessen verminderd en dat voorkomt een reeks aan ziekten.

Dadels beschermen de nieren

Het komt vaker voor dat een plantmedicijn die de lever beschermt en stimuleert in zijn werking, ook goed is voor de nieren. 

Onderzoekers meten de werking van de nieren door de creatinineniveaus en urinezuurniveaus in de urine te meten voor en na het gebruik van een plant.

Zo kan men zien dat dadelfruit en dadelzaad de nieren beschermt, want ze voeren meer afvalstoffen af. 

Overigens zijn er meer onderzoeken gedaan naar dadelzaad dan dadelfruit op de nierbeschermende werking.

Dadels goed voor de ingewanden

Als de ingewanden niet goed werken dan zijn er veel ontstekingen in de darmwanden. 

Deze gaan gepaard met vochtophopingen. Het blijkt dat het eten van dadels vochtophopingen doen slinken. 

Deze en andere parameters wijzen er volgens wetenschappers op dat dadels ontstekingen in de ingewanden remmen. 

Dat is goed nieuws voor iedereen, en speciaal mensen met chronische darmontstekingen, de ziekte van Crohn, verhoogde darmpermeabiliteit en prikkelbaredarmsyndroom.

Deze ziekten hebben allemaal te maken met moeilijk te genezen ziekteprocessen. 

Tenminste, de reguliere farmaceutische geneesmiddelen blijken niet adequaat om dit probleem op te lossen. 

Mensen die last hebben van darmontstekingen en op de reguliere geneeskunde vertrouwen die komt aanzetten met synthetische middelen zoals pijnstillers, zullen hun klachten zien verergeren, terwijl allerlei natuurartsen, fytotherapeuten en voedingstherapeuten mensen kunnen helpen van deze ontstekingen af te komen.

Een van de reden dat dadels werken tegen ontstekingen is, naast dat ze allerlei ontstekingsremmende stoffen en antioxidanten bevatten, ook antibacteriële en antischimmelwerking uitvoeren op de darmwanden.

Dadels, goed voor het sexleven

Dadels bevatten zeer veel fytonutriënten en het lichaam kiest welke het het hardst nodig heeft en stuurt deze componenten naar de juiste plek in het lichaam. 

De pollen van de dadelpalm blijkt een goede uitwerking te hebben op het hormoonstelsel.

Zoals we eerder zagen helpen dadels de bevalling van een kind normaal te laten verlopen. Dat betekent ook dat de dadel goed is voor de werking van de baarmoeder.

Dadels beschermen de hersenen na herseninfarct

Onderzoekers gaan steeds vaker op zoek naar plantmedicijnen wegens het falen van farmaceutische medicatie en de vele negatieve werkingen die synthetische stoffen hebben.

Na een herseninfarct krijgt het brein even geen zuurstof. De schade die dit veroorzaakt wordt ischemie genoemd. 

Het blijkt dat ischemie gepaard gaat met overproductie van oxidatieve stress. 

Hierdoor vindt er veel lipidenperoxidatie plaats in de hersenen. Lipiden zijn vetten en de hersenen bestaan voor een groot deel uit vetten.

Je zou in plaats van lipidenperoxidatie kunnen zeggen de oxidatieve stress op hersencellen. Er zijn meerdere manieren waarop dadels deze stress tegengaan. Dadels maken veel antioxidantenzymen aan die oxidatieve stress tegen gaan. Deze enzymen betreden het aangeslagen gebied door het zuurstoftekort en gaan vervolgens de hersenschade en oxidatieve stress tegen.

Proefdieren met een herseninfarct blijken na toediening van een dadelextract een betere niveau aan antioxidantenzymen te hebben in de hersenen, vooral de niveaus glutathione wordt hoger. 

Door de overgroei aan vrije radicalen gaan vele neuronen, hersencellen ten gronde. Maar proefdieren die een dadelextract zijn gegeven vertonen veel minder neuronenverlies.

De tweede reden waarop dadels werken is hun hoge sterolengehalte en vitamine C gehalte, dat volgens onderzoekers mogelijk bijdraagt aan verhoogde antioxidantwerking en daarmee verbetering van hersenbescherming.

Dadels beschermen ischemie bij hartinfarct

Citaat uit een onderzoek:

“Despite tremendous growth in pharmacotherapy of myocardial infarctions, mortality continues to rise.”

Vertaald:

“Ondanks een enorme groei in de farmacologie (farmacotherapie) op het gebied van hartinfarcten, stijgt het aantal doden.”

Door een hartstilstand ontstaat er zuurstoftekort in hartcellen, wat ischemie wordt genoemd. Dit is grotendeels hetzelfde fenomeen, met dezelfde naam als ischemie in de hersenen na een herseninfarct. 

We zagen al dat onderzoekers zien dat de hersenen tegen een ischemie beschermd kunnen worden.

Onderzoekers zien dat een voorbehandeling van proefdieren met dadels ervoor zorgt een hartaanval minder blijvende schade kan veroorzaken. 

Men ziet dat minder hartcellen afsterven, vochtophopingen, wat kenmerken zijn van ontstekingen, minder plaatsvinden, de cardiomyocyten sneller herstellen en dat de hartspier wordt beschermd.

Verder ziet men dat progenitor cellen, cellen die onderdeel uitmaken van de wanden van de bloedvaten, beter actief worden om schade door een hartinfarct te herstellen. 

In het beenmerg worden reservecellen CD34 en CD133 positieve cellen opgeslagen, en deze worden gemobiliseerd op het moment dat het nodig is.

De onderzoekers raden aan patiënten die een geschiedenis van hartproblemen aan om vaker en regelmatig dadels te eten.

Antiviruswerking dadelpitten

Het blijkt dat dadelpitten een antivirus werking hebben. Wetenschappers zien dat de dadelpit zowel antischimmel, antibacteriële als antiviruswerking laten zien. 

Deze werkingen dienen nog verder te worden uitgeplozen voordat ze ingezet kunnen worden.

De onderzoekers zien dat cellen een virus niet opnemen als dadelpittenextract wordt gebruikt. 

Dat betekent volgens de wetenschappers dat ook HIV-virussen kunnen worden gestopt in hun mutatie en ontwikkeling. Men denkt van dadelpitten een mogelijk nieuwe categorie van HIV-medicijnen te kunnen ontwikkelen.

Pas op met dadels

Bladextracten van de dadelpalm worden gebruikt om de bloedsuikerspiegel te verlagen. 

Dadelfruit is echter niet goed voor diabeten. Uit een onderzoek blijkt dat het eten van dadels de bloedsuikerspiegel net zo verhoogt als het eten van suikerklontjes.

Dadels bevatten eigenlijk te veel suiker, maar dat negatieve effect wordt grotendeels opgeheven door het feit dat ze zeer veel voedingsstoffen bevatten. 

Toch kunnen we zeggen dat ziekten als kanker, obesitas en diabetes ook al in de oudheid voorkwamen en dat een filosoof en arts zoals Avicienna daarover heeft geschreven.

Het kan goed zijn dat dadels een negatieve werking hebben. 

Daarom is het goed om tijdens het dadelgebruik als suikervervanger, er goed op te letten dat je er niet te veel van eet. 

In tijden dat je moet aansterken is de dadel een goed middel. Voor mensen die al sterk zijn kan teveel dadels eten leiden tot obesitas en verhoogd risico op allerlei ziekten.

Extra aandacht dienen we te hebben als we dadels kopen. Er zijn allerlei dadels te koop waar suiker of glucose-fructosestroop aan is toegevoegd. Deze dadels moeten absoluut vermeden worden.

Recepttips Dadels

1. Dadels kunnen we gebruiken in allerlei bakproducten als suikervervanger. Probeer eens een brownie te maken door dadelpuree en cacao met elkaar te mengen, en deze vulling toe te voegen aan een deeg waar ook cacao en wat palmsuiker door zit.
2. Dadels kun je koken op een liter water, samen met allerlei andere kruiden en vruchten, voor het maken van een thee. Twee dadels zijn al genoeg om de thee aanmerkelijk zoeter te maken, zodat niemand meer suiker in de thee hoeft te doen.
3. Een hoge kwaliteit dadel kan je als een snoepje innemen, als tussendoortje om de tijd te overbruggen dat je aan een volgende maaltijd begint.
4. Dadels moet je vooral eten om aan te sterken, bijvoorbeeld tijdens een zwangerschap of ziekenhuisperiode. Je kunt dan een dadelpuree maken en op biologisch brood doen, als aansterkend beleg.
5. Als je dadels in water weekt, voordat je ze voor een bakgerecht gaat gebruiken, hoef je het water niet weg te gooien. Dat smaakt zoet en kun je gebruiken als theewater, of om een sap van zure vruchten wat zoeter mee te maken.
6. Een dadel in een muesli kan de hele muesli al zoet laten smaken.
7. 1 tot 3 dadels kun je mee laten doen in een mengsel om een taartvulling zoeter te maken, zoals bijvoorbeeld een taart met bananen, stevia, palmsuiker, Rooms kervelblad en rozijnen als zoetmakende mix.
8. Soms kun je verse dadels kopen, deze zijn geel en groter dan gedroogde dadels. Verse dadels smaken ook zoet, probeer ze eens!
9. Van dadels kun je een dadelsiroop maken en je hebt hier nauwelijks palmsuiker voor nodig, want dadels zijn al zoet. Deze siroop kun je als stroop over een pannenkoek doen.
10. Van verse dadels en gedroogde dadels samen kun je, met gebruikmaking van appelpulp als pectinevervanger en citroensap om het langer houdbaar te maken, een jam maken. Je hebt dan iets minder palmsuiker nodig.

Receptidee voor een luxe snack: Dadels gevuld met veganistische roomkaas.