Gezonde voordelen van hete peper en paprika

Botanische Latijnse naam: Capsicum annuum

Rode peper behoort tot de familie van de Solanaceae, die we beter kennen onder de naam nachtschade. Aubergine, aardappel, tomaat, paprika, ashwaganda, wolfsbessen behoren ook tot deze familie. Rode peper groeit in heel het tropisch gebied. Het is een plant van een halve meter tot 1.80cm hoog. Hij wordt zowel in Oceanië, Zuid-Amerika, Midden-Amerika, Afrika en Azië gewaardeerd als pittige culinaire toevoeging aan vele maaltijden.

Latijnse naam: Capsicum frutescens

Wat smaak en medicinale werking betreft is deze soort vergelijkbaar met Capsicum annuum. 

Wat de groeiwijze betreft is het meest opvallende verschil dat bij de Capsicum frutescens de pepers groepsgewijs en rechtop groeien, meestal aan de bovenkant van de plan. Bij de Capsicum annuum groeien ze naar beneden toe, verspreid over de plant.

Hete peper kun je zomers buiten kweken. Het is dan wel goed om vroeg in de lente binnenshuis te beginnen met ontkiemen

Groene, gele en rode

Enige pepersoorten neigen meer naar een paars-zwarte kleur. Deze worden nauwelijks verkocht in Nederland, net als de bruinkleurige paprika's. 

Er zijn ook pepers zoals madame jeannette die geheel geel zijn en de vorm hebben van een mini paprika. Deze behoren allemaal tot dezelfde soort, de Capsicum annuum.

Andere hete pepers dan C. Annuum

Er zijn nog meer planten die een variëteit zijn van Capsicum annuum, maar die wel een andere Latijnse naam hebben zoals C. frutescens, C. chinense, C. pubescenes, en C. baccatum. Capsicum annuum is de meest gekweekte. Maar al deze soorten capsicum worden als gewas gekweekt, of ze worden thuis in eigen tropische tuin gekweekt.

Paprika is direct broertje van hete peper

Casicum annuum is ook de Latijnse naam voor paprika's. Paprika is in biologische vorm uit de volle grond ook vrij gezond. Helaas eten we die zelden in Nederland, omdat de meeste paprika's onder kunstmatige omstandigheden in een kas zijn geproduceerd. 

Hiervoor is overigens veel energie nodig en dat maakt de kassenbouw niet duurzaam.

Eet geen Nederlandse paprika's!

Paprika's uit een Nederlandse kas kun je beter vermijden. Ze worden gekweekt met kunstmatige voeding en zijn zo snel ziek dat iedereen die werkt in de kas zijn handen moet desinfecteren. 

Ze worden geheel kunstmatig gekweekt, wat er altijd voor zorgt dat ze zelf weinig plantbeschermende stoffen produceren, en deze beschermende stoffen tegen insecten zijn juist de voedingsstoffen voor mensen. 

Daarom hebben alle kasgroenten maximaal 20% van de voedingswaarde van een buiten gekweekte plant. Het is ook de reden dat ze minder lekker smaken, want voedingsstoffen zijn ook smaakstoffen. 

In de tuinbouw gaat men zelfs zo ver om kunstmatige smaakstoffen aan het watersubstraat met kunstmatige voedingsstoffen toe te voegen. 

Hierdoor ontstaat een mogelijk extra ongezond product, maar dit soort dingen worden zelden onderzocht, en publiek bekend gemaakt, omdat het onder het kopje bedrijfsgeheimen valt. Deze informatie komt dan ook van een gesprek met een anoniemen werknemer in de tuinbouw.

Waar komt cayennepeper vandaan?

Cayennepeper wordt gemaakt van Capsicum annuum, van hete peper dus. Het is gedroogde en gemalen hete peper. De naam Cayenne komt uit Frans Guyana, het buurland van Suriname. Cayenne is een havenstad aan de Atlantische Oceaan en de hoofdstad van Frans Guyana. 

Van oudsher wordt er veel hete peper vervoerd vanuit deze stad. Van lieverlee heeft deze peper de naam van de stad gekregen. Cayennepeper is zeer lang houdbaar en behoudt zijn scherpe smaal en een groot deel van zijn medicinale werkingen.

Traditioneel gebruik rode peper

In de traditionele geneeskunde van India wordt hete peper gebruikt bij de volgende indicaties: dyspepsie, flatulentie, constipatie, artritis, menstruatiekrampen, gangreen, verkoudheid, hoest, astma en problemen aan de urinewegen.

Traditioneel gebruik rode peper in Nieuw Guinea

Rode peper heeft een pijnstillend effect. Het wordt in Nieuw Guinea op een pijnlijke plek gewreven om de pijn te stillen. Het meest wordt het gebruikt bij longproblemen. Het sap van een peper kan op de borst en rug worden gesmeerd tegen pijn in de longstreek. Een mengsel van de vrucht en het blad wordt op het hoofd gedaan bij hoofdpijn.
Een malaria-aanval wordt vaak gevolgd door een longontsteking. Tegen de longontsteking worden veel hete pepers in het eten gedaan. Ook is het een astmamedicijn. 

Het rijpe fruit van de Capsicum frutescens wordt in koud water gedaan waarna het water wordt opgedronken om astma tegen te gaan.

Bewezen medicinale werkingen

• Pijnstillend,
• Aderverkalking,
• Tegen parasieten,
• Artritis.
• Antioxidant,
• Antiviraal, tegen verschillende virussen
• Antifungaal,
• Reguleert de bloedsuikerspiegel,
• Maagbeschermend
• Vaatverwijdend,
• Antikanker

Wat gebeurt er met de voedingsstoffen na verhitting?

Als hete peper wordt gekookt dan verdwijnt langzaam alle vitamine C eruit. Bij roosteren gebeurt dat ook. Opvallend genoeg is het zo dat na roosteren meer polyfenolen bevatten. Deels komt dat door de wijze van meting die onderzoekers uitvoeren. 

Men maakt namelijk een extract. Als een vrucht geroosterd is dan raken polyfenolen sneller los van de vezels, en kunnen er meer worden geteld. Over het algemeen is het zo dat polyfenolen en mineralen minder snel verdwijnen door verhitting dan vitaminen.

Bloeiende hete peper plant

Voedingsstoffen in hete peper

Er zitten als medicinaal werkzame stoffen capsaïcinoïden in hete peper.  Capsaicine is de meest voorkomende van deze stoffen. Verder bevat de hete peper steroïdal alkaloïden, en de glycosiden solanine, solanidine en solasodine. 

In de zaden huizen steroïdale glycosiden capsicoside A tot D, turostanol. Capsicum annuum is rijk aan carotenoïde pigmenten capsanthine, capsorubrine, caroteen, luteïne, zeaxanthine en cucurbitaxanthine A. 

Deze carotenoïden zijn de precursors van vitamine A. Bij vitamine A is het altijd zo dat deze pas in ons lichaam worden omgezet. Vitamine A bestaat niet in planten, alleen de carotenoïden, waaruit ons lichaam vitamine A maakt.

De belangrijkste stoffen in hete peper

De rode kleur in hete peper wordt gemaakt door de carotenoïden apsanthrine en capsorubine. Capsicum annuum is relatief rijk aan vitamine C en zink. Het biedt ons lichaam veel vitamine A, C, Rutine, betacaroteen, ijzer, calcium, kalium, magnesium, fosfor, zwavel, vitaminen uit het B-complex, natrium en selenium.

Nog meer medicinale voedingsstoffen

In hete peper zit ook scopoletine, chlorogeenzuur, alanine, amyrine, koffiezuur, kamfoor, carvone, kaneelzuur, citroenzuur, linalool, linoleenzuur, oliezuur, piperine en de vitamine B1, B2, C, E. Ook bevat het oleoresine. 

Er zitten nog veel meer stoffen in hete peper, met allerlei ingewikkelde namen die hun chemische formules aanduiden, zoals hexanal,2-isobutyl-3-methoxypyrazine.

Hete peper tegen kanker

Hete peper heeft een antikankerwerking. Uit onderzoek blijkt dat de capsaïcinoïden de stoffengroep vormt die de antitumorwerking op zijn conto heeft. Het werkt tegen leukemie, prostaatkanker en leverkanker. 

Capsaïcine kan de tumorgroei onderbreken en zorgt voor de spontane dood van een kankercel, ofwel apoptose. Verder is gezien dat de lichaamseigen antioxidant enzymen met antioxidantwaarde catalase en glutathion ook bijdragen aan de apoptose. 

Stoffen in hete peper zorgen ervoor dat onze lever deze geneeskrachtige antioxidantenzymen zelf gaat aanmaken.

Hete peper tegen artrose- en artritispijn

Rode peper heeft een pijnstillend effect op artrose en artritis. Deze reumatische aandoeningen worden vooral gekenmerkt door ontstekingspijn. 

Wanneer een crème met capsaïcine op de pijnlijke plek wordt aangebracht, blijkt de pijn aanzienlijk te verminderen.

Hete peper tegen hoofdpijn

Een crème van capsaïcine kan ook op het hoofd worden aangebracht tegen hoofdpijn. De sensors van de neuronen op het hoofd werden minder gevoelig voor de ontstekingen. 

Onderzoekers melden dat een hoofdpijncrème op basis van hete peper een nieuw medicijn kan zijn bij mensen met clusterhoofdpijn.

Als je pepers maalt heb je een verse sambal. Doe er wat citroensap, zout en palmsuiker bij om het langer houdbaar te maken

Hete peper tegen psoriasis 

Onderzoekers zien dat we dit een ontstekingsremmende pijnstiller voor de huid kunnen noemen.

Hete peper tegen herpes simplex

Herpes simplex is een virus waarmee vele mensen zijn besmet. Het kan latent aanwezig zijn, zodat een besmetting niet aan de oppervlakte komt. 

Capsaicine is een stof die antiviraal werkt tegen het herpes simplex virus. 

Het zorgt ervoor dat een een infecte met dit virus wordt tegen gegaan. Ook kan het ervoor zorgen dat het herpes simplex virus niet of minder vaak de kop opsteekt.

Hete peper tegen röntgenstraling

Röntgenstraling levert altijd schade op aan het lichaam, daarom mogen er niet te veel röntgenfoto's in te korte tijd worden gemaakt bij een patiënt. 

Er is dan namelijk een risico op kanker. Maar ook één foto levert al schade op, al wordt deze schade als marginaal betiteld. T

och is het goed om te weten dat het eten van hete peper tegen deze straling kan beschermen. 

Er zitten de fenole glycosiden Sinapoyl-E-glucoside, quercetine-3-O-rhamnoside-7-O-glucoside, quercetine-3-O-rhamnoside en luteoline-7-O-(2-apiosyl)-glucoside in. 

Deze stoffen hebben werking tegen straling en ze kunnen ontstekingsprocessen veroorzaakt door straling tegengaan.

Hete peper tegen diabetes

Stoffen in hete peper bevorderen de opname van suiker in het lichaam. Het insulineniveau gaat daardoor omlaag. Hete peper lijkt de bloedsuikerspiegel te kunnen helpen  reguleren. 

Naar deze medicinale werking is nog niet veel onderzoek gedaan. Hete peper lijkt insulineresistentie tegen te gaan. Het is zeer waarschijnlijk dat insulineresistentie wordt veroorzaakt door een tekort aan voedingsstoffen in verhouding tot een overvloed aan koolhydraten. 

Wanneer er te weinig voedingsstoffen zijn in het lichaam, worden er te weinig suikers omgezet, waardoor het insulineniveau relatief hoog is.

Hete peper tegen hoog cholesterol

Wetenschappers gaven hete peper aan konijnen die lijden aan overgewicht en te hoog cholesterolgehalte. Het blijkt dat hete peper na 4 weken inname door de konijnen het cholesterolniveau aar normale waarden terug brengt. 

Ook het vetniveau in de huid neemt af tijdens het dagelijks toedienen van hete peper. Hete peper lijkt aldus een cholesterolverlager en obesitasmedicijn tegelijk te kunnen zijn.

Capsaicine zorgt voor vermindering gewicht

In de vorige alinea zagen we al dat hete peper de totale hoeveelheid vet in de huidlagen kan verminderen. Wetenschappers zien dat hete peper de lipolyse ondersteunt. Lypolyse is de biomedische term voor vetverbranding. 

Het zorgt ervoor dat er minder overtollig orgaanvet is in het lichaam. 

Er is verschillend bewijs dat capsaicine in staat is om een teveel aan vetten in het menselijk lichaam te reduceren.

Hete peper voor luchtwegen

Het blijkt dat synthetische hoestonderdrukkers zoals benzonataat en guaifenesine vergelijkbaar werken met rode peper.

Bijwerkingen van hete peper 

1. Een bijwerking is dat als je een hete peper hebt gesneden en daarna per ongeluk aan he oog zit dit kan leiden tot oogpijn, een stekend gevoel, een prikkend gevoel, het opwekken van tranen, tijdelijke blindheid en in zeldzame gevallen afbraak van het netvlies.
2. Het eten van hete peper heeft ook bijwerkingen zoals het hebben van een loopneus, niezen, overdadig zweten in het gezicht, een gevoel hebben van te stikken, ademhalingsmoeilijkheden en astma bij mensen die daar gevoelig voor zijn.
3. Wanneer er te veel hete peper op de huid komt kan dat leiden tot huiduitslag, rood worden van de huid, eczeem en bij langdurige huidaanraking zelfs blaren.
4. In zeldzame gevallen krijgen mensen hoofdpijn, last van duizeligheid, overgeefneigingen, longoedemen, borstpijn, te lage bloeddruk, acute ademhalingsnood en verlies van motorische controle.

Crème, zalf of olie op basis van cayennepeper

Breng dit driemaal per dag aan. Als de dosis te sterk is en je huiduitslag krijgt, moet je er meer kokosolie bij doen om het te verdunnen. Je kan deze zalf driemaal daags gebruiken bij

1. Artrosepijn,
2. Artritispijn,
3. Rugpijn,
4. Fibromyalgie,
5. Jeuk.

Overige toepassingen crème met cayennepeper

1. Je kunt een kop thee met 1 theelepel cayennepeper drinken tegen aambeien.
2. Je kunt een kop thee met 2 theelepels cayennepeper nemen tegen acute hartkloppingen
3. Tegen cluster hoofdpijn kun je de olie met cayennepeper in zeer kleine hoeveelheid aanbrengen op het neusslijmvlies, aan de kant waar de hoofdpijn zit.
4. Tegen jeuk bij psoriasis kun je een olie van cayennepeper 4 tot 6 maal per dag op de huid aanbrengen waar de jeuk wordt gevoeld.

Hete peper tegen oxidatiestress

Onderzoekers uit Italië publiceerden in 2020 een onderzoek waaruit blijkt dat hete pepers oxidatieve stress tegengaat. Dat is belangrijk, want oxidatiestress is verantwoordelijk voor een groot aantal ziekten, waaronder dementie, diabetes, cardiovasculaire ziekten en obesitas. 

De oorzaken van overtollig oxidatiestress zijn onder andere milieuvervuiling, roken, medicijngebruik, fysieke inactiviteit en excessief alcoholgebruik. Hete peper, maar ook allerlei andere soorten groenten en fruit, kunnen deze gemeenschappelijke oorzaak van ziekten sterk indammen.

Bronnen bij het artikel over hete peper en paprika

• Foto's: Wikimedia Commons, Publiek Domein
• Veel informatie komt uit interviews
• Wetenschappelijke informatie is afkomstig uit onderstaande downloadbare onderzoeken:
• 1
• 2
• 3
• 4