In Nederland zie je hem alleen in huiskamers en tropische kassen want het is veel te koud voor deze plant. Toch kennen de meeste mensen hem wel, alleen al om zijn naam kruidje-roer-me-niet. Als je het een keer hebt gezien of gedaan weet je hoe leuk het is: je raakt de plant aan en hij trekt zijn blaadjes terug. Na een paar minuten staan de blaadjes weer in de normale stand. Waarschijnlijk is deze beweging een uniek verdedigingsmechanisme voor het feit dat de blaadjes eetbaar zijn.
Deze plant heeft niet alleen een leuk reactievermogen maar biedt ook geneeskracht. Verder is het voedsel: de blaadjes zijn een groente en de zaadjes zijn eveneens eetbaar.
Op vele tropische akkers wordt Mimosa pudica gecultiveerd om zijn zaad.
Er zijn meerdere soorten Mimosa pudica en de één geeft een wat grotere opbrengst dan de andere. In Nigeria wordt boeren geadviseerd alleen de Mimosa pudica met de hoogste opbrengst te gebruiken.
Behalve zijn zaden kunnen ook de bladeren gebruikt worden als groente, of ze kunnen gedroogd worden om te worden verpoederd tot een supplement.
In het Nederlands heet de plant “kruidje-roer-me-niet”. Dat slaat op het feit dat als je het aanraakt, de bladeren ineenkrimpen, alsof het niet wilt worden aangeraakt.
Op het Pacifische eilandje Niue is het woord voor deze plant Memege. Mechiuaiu is de naam in Palau terwijl in Pohnpei Limemeihr wordt gezegd.
Makahiya is de Filipijnse naam en dat betekent ook zoiets als 'stil en verlegen'. In Bengalen noemt men de plant 'verlegen maagd' of wel 'Lojjaboti'.
Mimosa pudica wordt als gewas vooral gekweekt voor het zaad. Maar je kunt ook de bladeren eten als groente. Het is een antieke groente.
De soms meterslange stengels van de bladeren worden ook gebruikt om andere gerechten in te verpakken door ze eromheen te wikkelen. Behalve voer voor mensen wordt deze plant ook als diervoer gebruikt.
De Mimosa pudica blijkt antibacteriële werkingen te vertonen tegen de volgende pathogene bacillen: Klebsiella pneumoniae, Aeromonas hydrophila, Bacillus licheniformis, Bacillus mycoides, Bacillus niacini, Proteus mirabilis, Salmonella typhi, Aspergillus flavus, Geobacillus thermodenitrificans, Trycophyton rubrum, Paenibacillus koreensis, Paenibacillus larvae larvae, Proteus vulgaris, Pseudomonas aeruginosa, Pseudomonas flourescens, Pseudomonas putida, Staphylocccus aureus, Enterococcus faecalis, Bacillus cereus, Enterobacter cloacae, Escherichia coli en Bacillus subtilis.
Je kunt het ook zo zien: kruidje-roer-me-niet werkt tegen meer bacteriesoorten dan enig farmaceutisch antibioticum.
Dat betekent dat het resistent is tegen een hele verzameling aan antibiotica.
De bacterie is gemuteerd door de antibiotica, in plaats van dood gegaan. Door de mutatie kan hij verder muteren tot een superbacterie, vrezen biochemici.
Mimosa pudica blijkt werkzaam tegen de Staphylococcus aureus, net zoals een aantal andere geneesplanten, en het mooie van deze werkzaamheid is dat er nog nooit een bacterie resistent tegen is geworden.
Hierdoor is het een mogelijk medicijn bij trombose. Uit onderzoek blijkt dat Mimosa pudica tot de betere planten behoort als het gaat om het tegengaan van vorming van bloedklontjes, wat aanleiding kan geven tot diverse ziekten zoals kransslagaderproblemen, hartaanval en beroerte.
Het zaad van mimosa eten leidt tot een verminderde spermakwaliteit en lagere testosteronniveaus in het bloed. Hierdoor kun je niet gelijk concluderen dat Mimosa pudicazaad niet goed is voor het mannelijk geslachtsleven, want dat staat los van de spermakwaliteit.
Het is vooral niet goed voor de vruchtbaarheid. De geslachtsorganen zijn minder goed in staat sperma van goede kwaliteit te produceren.
Dat staat los van de spermakwaliteit. Het kan dus zo zijn dat de lust tot sex toeneemt terwijl het zaad zwakker wordt, zodat de kans op nakomelingen wordt verkleind.
Een wortelextract blijkt de menstruatiecyclus een stuk langer te maken, met als gevolg dat er veel minder vruchtbare perioden zijn.
De bladeren van Mimosa pudica blijken een nivellerende werking op de bloedsuikerspiegel te hebben. De bladeren kunnen worden gegeten als groente. In het onderzoek gebruikte men zowel de wortels als het blad. Een van de redenen voor de medicinale werking is het positieve effect op het bloedlipidenniveau waardoor het risico op aderverkalking daalt.
Deze zitten in het bloed om te worden verteerd maar soms ontbeert het lichaam diversiteit aan fytocomponenten om omzettingsprocessen van bloedvetten en bloedsuiker in gang te zetten.
Hierdoor wordt de kans op oxidatieve stress en aderverkalking kleiner. Bovendien wordt het bloedsuikerniveau ermee gereguleerd.
Fenolen in Mimosa pudica zorgen voor een goede wondhelende eigenschap van deze plant. Als je van je fiets afvalt in de tropen, kijk dan of er Mimosa pudica in de buurt is.
Gelukkig zijn er veel planten met wondhelende eigenschappen. Het is voor wetenschappers nog een raadsel hoe precies nieuwe huid en nieuwe bloedvaten worden gemaakt in een wond, maar het gebeurt dagelijks vele malen in de wereld.
Mimosa pudica heeft pijnstillende en ontstekingsremmende eigenschappen. Hierdoor kan het in de toekomst worden gebruikt als medicijn, maar als het voorradig is dan kun je het ook in een maaltijd doen, om deze medicinaal karakter te geven.
Tanninen en flavonoïden in Mimosa pudica zouden de antidiarreewerking van deze plant op hun geweten kunnen hebben.
Wetenschappers gaven een extract van deze medicinale groente aan ratten samen met castorolie en zien dat de groep ratten die een mimosaextract gekregen hadden minder verschijnselen van diarree vertoonden.
Daarmee concluderen ze dat de plant een antidiarreewerking heeft. Castorolie geeft mens en dier diarree. De castorolietest is een standaardprocedure in de wetenschap om te kijken of een geneesplant antidiarreewerking heeft.
Flavonoïden, glycosiden en alkaloïden zouden de categorieën stoffen kunnen zijn waarvan het meest waarschijnlijk is dat onderzoekers er hun medicinaal werkzaam fytocomponenten tegen verhoogd bloedvettengehalte gaan vinden die in Mimosa pudica huizen, zo stellen wetenschappers in hun studie.
Een bladextract van Mimosa pudica blijkt goed tegen depressie en het vermindert geheugenproblemen, zo blijkt uit een artikel uit de Avicienna Journal of Medicine dat in 2016 is gepubliceerd.
Deze relatief nieuwe informatie over Mimosa pudica draagt bij aan het beeld van een complete geneesplant die multi-inzetbare capaciteiten heeft.
Ook de actylcholinesterase was veranderd door het bladextract van deze schuwe, verlegen geneesplant. Uit onderzoek blijkt dat een veranderde werking van het enzym acetylcholinesterase positief effect heeft bij Alzheimer.
Het versterkt de functie van de hersenen dus het is een hersentonicum.
Onder geneesplanten komt het vaker voor dat kruiden die goed zijn tegen depressie, dus een hersentonicum, ook goed is bij epilepsie.
Levers van proefdieren werd een gif gegeven, terwijl een groep van de proefdieren tien dagen lang een extract is gegeven van het blad van Mimosa pudica.
Deze groep vertoonde veel minder leverproblemen en bovendien kon de lever nog allerlei enzymen veel beter aanmaken.
Daardoor was het hele immuunsysteem er beter op ingericht om de gifstof uit het lichaam te werken en werden de ratten die Mimosa pudicablad gekregen hadden minder ziek.
Onderzoekers zien dat de gifstoffen Naja naja en Bangarus caerulus helemaal geëlimineerd werden door Mimosa pudica.
Het epitheel is het bovenste deel van de huid. Als er wondheling dient plaats te vinden, is er sprake van epitelisering. Dat betekent dat er nieuwe huidlagen en nieuwe bloedvaten worden gemaakt.
Mimosa pudica op de wond wordt gedaan. Deze verlegen geneesplant is dus een wondhelend kruid.
De werking als ontstekingsremmende pijnstiller die eerder beschreven is, wordt eigenlijk ook uitwendig toegepast door deze plant.
Zowel malariaorganismen als ingewandswormen zijn parasieten. Het zijn dus geen bacteriën, virussen of schimmels.
Uit twee verschillende onderzoeken blijkt dat een extract van Mimosa pudica zowel werkt tegen de malariaparasiet als tegen de wormparasieten die in de ingewanden van mensen en dieren voorkomen.
In een speciaal wetenschappelijk model waarbij de proefdieren onder andere aspirine kregen om een maagzweer te veroorzaken, werd gemeten wat Mimosa pudica kan doen tegen maagzweren. Het blijkt dat als proefdieren het mimosaextract krijgen, ze veel minder last hebben van maagzweren.
Daaruit blijkt dat de werking dosisafhankelijk is, wat een belangrijke kwalificatie is voor een medicijn.