De Geneeskracht van Perzikkruid: Traditioneel Gebruik en Wetenschappelijke Inzichten

Botanische tekening perzikkruid, gemaakt door Caspar Luyken in 1698

Verklaring Latijnse naam perzikkruid

De Latijnse naam "Persicaria maculosa" verwijst naar een plantensoort die in de volksmond bekend staat als "kleine duizendknoop" of "rode ganzenvoet." De naam kan als volgt worden verklaard:

• 1. "Persicaria" - Dit verwijst naar de botanische geslachtsnaam van de plant. Het woord "Persicaria" is afgeleid van het Latijnse "persicum," wat "perzik" betekent, en "ari" wat "in de vorm van" betekent. Het geslacht werd oorspronkelijk geassocieerd met planten die leken op perzikbomen.
• 2. "maculosa" - Dit gedeelte van de naam betekent "gevlekt" of "met vlekken." Het verwijst naar de karakteristieke vlekken of markeringen op de bladeren van de plant.

Samengevoegd betekent "Persicaria maculosa" dus zoiets als "de gevlekte plant uit het geslacht Persicaria." Het is de wetenschappelijke naam voor de soort die bekend staat als "kleine duizendknoop" of "rode ganzenvoet" in de volksmond, wat waarschijnlijk komt door zijn gelijkaardig gebruik met Chenopodium album. De melde ganzenvoet en perzikkruid zijn beide prima wilde groenten met medicinale capaciteiten.

Traditioneel gebruik perzikkruid

Perzikkruid is een prima eetbare wilde groente

De bladeren en jonge scheuten kunnen worden geconsumeerd in salades en de plant is gebruikt voor de behandeling van diarree en infectieuze infecties. Persicaria maculosa wordt gebruikt bij de behandeling van wonden en de preventie van schimmelinfecties. In veel Europese landen zijn perzikbladeren vaak gebruikt bij tandvleesproblemen zoals terugtrekkend tandvlees. P. maculosa gekookte bladeren worden gebruikt bij het maken van pistic, een oude traditionele Italiaanse maaltijd.

Andere traditionele toepassingen zijn:

• 1. Wondverzorging: Perzikkruid wordt soms gebruikt om wonden en snijwonden te reinigen en te desinfecteren vanwege zijn antibacteriële eigenschappen.
• 2. Ontstekingsremmend: Het kruid wordt traditioneel toegepast om ontstekingen te verminderen, zoals bij ontstoken huid en kleine zwellingen.
• 3. Spijsverteringsproblemen: Sommige culturen gebruiken perzikkruid als een remedie tegen milde spijsverteringsproblemen zoals maagpijn en winderigheid.
• 4. Huidaandoeningen: In sommige gevallen wordt perzikkruid gebruikt voor de behandeling van huidaandoeningen zoals eczeem en jeuk.
• 5. Diuretisch: Het kan dienen als een milde diuretische stof om de urinestroom te verhogen.
• 6. Traditionele Chinese geneeskunde: In de traditionele Chinese geneeskunde wordt perzikkruid gebruikt als een kruidenremedie voor het verminderen van hitte in het lichaam en het bevorderen van de circulatie van qi (energie) en bloed.

Inhoudsstoffen perzikkruid

Deze soort bevat stilbenen, flavonoïden, fenolzuren, sesquiterpenen en diterpenen, volgens eerder fytochemisch onderzoek. In Uit vitro-farmacologische tests bleek dat de plant over de volgende medicinale activiteiten beschikt:

• Antibacteriële,
• Schimmelwerende en
• Insectendodende eigenschappen.

Persilben zijn een uniek natuurlijk voorkomend E-stilbeen met antibacteriële, schimmelwerende en antioxiderende eigenschappen evenals sterke penetratie in biologische membranen vanwege de hoge lipofiliteit. Deze stoffengroep heeft de aandacht van onderzoekers getrokken als zijnde een chemisch ingrediënt dat verantwoordelijk is voor de waargenomen medicinale activiteit. Bovendien bevatten de flavonoïden van de plant ontstekingsremmende en antioxiderende eigenschappen. Wetenschappers noteren de volgende groepen van fytoconstituenten in perzikkruid:

1. Flavonoïden
2. Fenolen
3. Alkaloïden
4. Eiwitten
5. Terpenoïden
6. Steroïden
7. Saponinen
8. Glycosiden
9. Anthraquinonen
10. Aminozuren
11. Tannines

Tanninen in perzikkplant

Looizuur is een polyfenolisch hydrofiel molecuul gevonden in groene thee, fruit, ontbijtgranen, rode wijn en bijna alle planten. Tannine of looizuur is een in water oplosbaar polyfenolmolecuul met een gecompliceerde chemische structuur C76H52O46, met een glucosekern covalent verbonden met 3-5 galluszuurresiduen via hydrolyse van esterbindingen.
Alle kruiden die tegen diarree werken bevatten looizuur, en ook kruiden die goed zijn voor het tandvlees hebben vaak looizuur in zich. Deze looizuur zorgt ervoor dat er iets minder secretie is door de slijmvliezen waarmee ze in aanraking komen. In de mond voel je soms een samentrekkende werking van looizuur. Deze samentrekkende werking kan ook plaatsvinden in de darmen en helpt dan tegen diarree.

Perzikkruid is een veilig middel

Natuurlijk ontstaan veldje perzikkruid

Servische onderzoekers zien in 2020 dat de farmaceutische antibiotica steeds minder goed werkt omdat bacteriën er resistent tegen worden. Daarom is er behoefte aan plantaardige antibiotica, en in die categorie valt perzikkruid. Ze onderzochten deze plant samen met Bistorta officinalis, de adderwortel in het Nederlands. Ze zien dat beide planten antibacteriële werking hebben, en controleerden vooral of ze veilig zijn. Ze wilden graag weten of het schadelijk is voor het embryo, maar dat blijkt het uit hun onderzoek niet te zijn. Toch moeten er nog wat onderzoeksstappen worden gezet om perzikkruid te verklaren tot een veilig medicijn, aangezien de Wereldgezondheidsorganisatie daar strenge criteria voor heeft.

Patenten zitten geneesplanten in de weg

Botanische tekening, gemaakt door Toha

Deze criteria zijn net zo streng en kostbaar als voor farmaceutische middelen, met dit verschil, dat de Europese Unie onderzoek van commerciële farmabedrijven subsidieert, iets wat ze niet doen met onderzoek naar het gebruik va planten als medicijn. De kosten voor het goedkeuren van een medicinaal middel lopen in de miljoenen en niemand heeft commercieel belang bij het goedkeuren van een kruid, dat niet met een patent kan worden geclaimd. Alleen synthetische stoffen kunnen worden gepatenteerd.
Zo zit het patentrecht de ontwikkeling van geneesplanten in de weg. In een land als China bestaat patentrecht niet en worden kruiden veel meer onderzocht en geaccepteerd in de medische wetenschap. Dat is een van de redenen dat westerse landen zo tegen China ageren; ze willen dat dat land het patentrecht overneemt zodat ze aan de leiband van de westerse mogendheden kunnen lopen.

Perzikkruid goed voor de lever

Een Indiaas onderzoek dat is gepubliceerd in 2022 meldt dat perzikkruid waarschijnlijk goed is voor de lever, omdat er veel tanninen in zitten. Men ziet ook dat er nog niet zoveel onderzoeken zijn gedaan naar de werking op de lever van perzikkruid, vandaar dat we het woord 'waarschijnlijk' moeten gebruiken. Er is nu onderzoek op ratten gedaan waarbij is komen vast te staan dat perzikkruid zorgt voor minder ontstekingsveroorzakende stoffen in de lever,

Perzikkruid, een goed antioxidant

Bloem perzikkruid

Wetenschappers uit Chili publiceerden in 2020 een onderzoek waaruit blijkt dat verschillende soorten perzikkruid een prima antioxidantwerking vertonen. Men onderzocht niet welke stoffen in kwestie daarvoor verantwoordelijk zijn. Men ziet wel dat er onder andere isorhamnetine, quercetine, en kaempferol in zit, en die fenolen staan erom bekend dat ze veel antioxidantwerking bevatten.

Medicinale werkingen perzikkruid

Perzikkruid is niet zoveel onderzocht als andere eetbare geneesplanten. Het wordt traditioneel gezien voor in Europa gebruikt, omdat het in andere delen van de wereld pas later is geïntroduceerd. Europeaanse wetenschappers hebben de neiging om zich meer te richten op commerciële, patenteerbare pillen dan op de werking van geneesplanten Toch zijn de volgende medicinale werkingen bewezen, vooral door wetenschappers buiten Europa:

1. Antischimmel
2. Antibacterieel
3. Antioxidant
4. Neurofarmacologisch, beschermend voor hersenen en zenuwstelsel, Anti-Alzheimer,
5. Ontstekingsremmend
6. Anti-kanker
7. Tegen virussen,
8. Antimicrobieel,
9. Pijnstillend,
10. Tegen koorts,
11. Tegen parasieten,
12. Tegen diabetes,
13. Beschermend voor de lever,
14. Diuretisch, vochtafdrijvend,
15. Beschermend voor de maag en darmen
16. Stimulerend voor het immuunsysteem,
17. Stimuleert de lever lichaamseigen antioxidant enzymen aan te maken.

Bronnen bij artikel over perzikkruid

• Jovanovic et al., 2020
• Barreto et al. 2020
• Seimandi et al. 2021
• Mon et al. 2021
• Wilcox 2021
• Foto's: Wikimedia commons, Publiek domein