Latijnse naam: Cola nitida
Deze kolanootsoort is net als de andere kolanotenbomen lid van de Sterculiaceae. De Ghanese botanische naam is Bese. De bast en de vruchten worden in de Ghanese traditionele geneeskunde voorgeschreven bij botbreuken, herpes en dystocia of obstructie bij de bevalling.
Naast deze 'gewone' kolanoot is er ook een grote kolanoot, de Cola gigantea op de markt in Europa.
Onderzoekers leggen helder uit wat suikerziekte nu eigenlijk in het lichaam doet. Diabetes mellitus type 2 wordt veroorzaakt door twee dingen, namelijk insulineresistentie en verminderde afgifte van insuline door de pancreas.
Hierdoor ontstaat een te hoge bloedsuikerspiegel wat vele risico's met zich meebrengt zoals oxidatieve degeneratie van glycogeenproteïnen waardoor er een overvloed aan vrije radicalen in het lichaam komen.
Daardoor volgt een terugval van het antioxidant-defensiemechanisme, wat weer kan leiden tot celschade, enzymschade en verhoogde oxidatie van vetten.
Het groeiende aantal diabetici en de ernstige bijwerkingen van synthetische medicatie hebben de onderzoekers ertoe gezet om geneesplanten te onderzoeken als onderdeel van een behandelmethode tegen diabetes, omdat ze goedkoper zijn en minder bijwerkingen vertonen.
Kolanoot wordt in Afrika traditioneel gebruikt tegen diabetes. De onderzoekers kunnen meten dat een aantal enzymprocessen die bij diabetici verstoord zijn, worden hersteld door gebruik van kolanoot.
De wetenschappers zien verder dat de fytocomponenten catechine, epicatechine, apigenine en naringenine verantwoordelijk zijn voor het herstel van enzymprocessen. Daarnaast wordt de lipidenoxidatie in de pancreas gestopt, waardoor de pancreas weer insuline gaat aanmaken.
Onderzoek uit Burkina Faso naar de biologische werkzaamheden van de bast van de kolaboom, melden als eerste in hun onderzoek dat Afrikaanse culturen op de kolanoot kauwen, teneinde en het gebruiken voor ceremoniële doeleinden.
In Afrika is er sprake van een gestage herwaardering van traditionele geneesplanten, ondanks dat ziekenhuizen en wetten in Afrikaanse landen het gebruik van traditionele medicijnen illegaliseren.
Tegenwoordig is het gebruiken van traditionele medicijnen een uiting van identiteit, en het recht op een gezondheid. 80% van de mensen in Afrika vertrouwen op traditionele geneesmiddelen.
De onderzoekers toonden aan dat de schors van Cola nitida antibacteriële werking en antischimmelwerking heeft.
Het werkt niet tegen alle 20 onderzochte soorten bacteriën en schimmels, maar dat geldt ook voor synthetische producten zoals antibiotica. Het grote voordeel van antibacteriële planten is dat bacteriën er niet resistent tegen kunnen worden.
Cola nitida heeft eveneens een sterke antioxidantactiviteit. Flavonoïden zijn daar verantwoordelijk voor. Flavonoïden worden door wetenschappers tot de secondaire metabolieten gerekend. metabolieten zijn voedingsstoffen.
Primaire metabolieten zijn vitaminen en mineralen. Er is sinds ongeveer 2010 een sterke wetenschappelijke trend gaande om de medicinale en nutritieve waarde van secondaire metabolieten in kaart te brengen.
Er bestaat weliswaar nog geen aanbevolen dagelijkse hoeveelheid voor, maar dat kan nog komen.
Het blijkt dat secondaire metabolieten de antioxidantwerking van vitaminen en mineralen versterken, omdat ze zelf ook sterke antioxidantwaarde hebben. Antioxidanten kunnen ontstekingen op celniveau in ons lichaamremmen.
Deze ontstekingen zijn de hoofdoorzaak van alle ziekten. Het is dus goed om te weten dat medicinale voeding veel ontstekingsremmende metabolieten bevat.
Niet iedere Europeaan voelt zich gesteund door de Europese Unie maar de geneesplanten krijgen wel degelijk steun uit Europese hoek.
Een heuse Europese organisatie is opgericht uit belang van de volksgezondheid en daarmee ook om geneesplanten, een populaire keuze van Europeanen, een volwaardige plaats te geven in het medisch landschap.
Kolanoot is een prima medicijn dat geschikt is voor zelfmedicatie, zo luidt één van de conclusies uit de stukken van de officiële medische autoriteit van Europa.
Dat terwijl Nederlandse artsen van woede, angst of verdriet als door een bij gestoken schichtig vermanend uit de hoek komen om hooghartig te melden dat zelfmedicatie het allerdomste is wat een mens ooit in zijn hoofd zou kunnen halen.
De Europese Medicijn Autoriteit beschouwt zelfmedicatie als een logisch onderdeel van het menselijk handelen.
Vroeger stonden artsen in hoog aanzien, net als onderwijzers, priesters en een notaris, maar in onze tijd zijn dit gewoon beroepen, net als vertegenwoordiger en kinderverzorger.
Zouden de Nederlandse artsen moeite hebben met hun voortdurende verlies aan autoriteit, in plaats van hun beroep uit te oefenen en mensen te genezen met de producten uit de natuur, waar patiënten dikwijls om vragen, maar wat niet zelden snerend hoongelach gekleed in doktersjas oplevert?
Is het niet als de overgang van benzine rijden naar elektrisch rijden; wat het volk wilt, dat moet gebeuren. Artsen moeten omschakelen naar een geneesplantenaanpak, want dat willen we.
Paracelsus, een van de meest belangrijkste artsen van de Europese geschiedenis zei het al in de Middeleeuwen: De beste dokter ben jezelf. Hij bedoelt daarmee dat de patiënt zelf de symptomen het best voelt, zijn ziektegeschiedenis het beste weet, en het beste kan beschrijven en kan inschatten in welke richting een dokter de oorzaak van zijn aandoening zou moeten zoeken.
De patiënt weet zelf zijn ziektegeschiedenis en het kan voor artsen geen kwaad om patiënten te helpen met symptomen op hun waarde te beoordelen, zodat we, met behulp van medische professionals, nog beter aan zelfmedicatie kunnen doen.
De Europese Medicijn Autoriteit
Het Europees Medicijn Agentschap(EMA) is al jarenlang bezig met het opstellen van monografieën over geneesplanten. In de voorlopige rapporten over kruiden probeert men alle medicinale producten met een kruid die worden verkocht in één van de Europese landen in kaart te brengen en te kijken of het product veilig is en werkzaam is.
Dit is ene log en langzaam proces maar uiteindelijk zorgt het ervoor dat allerlei geneesplanten in Europa nu al verkocht worden om hun bewezen medicinale werkingen en veiligheid in het gebruik.
Dat betekent niet dat ze automatisch door Nederlandse artsen voorgeschreven worden want in Nederland geldt een ander protocol en wordt in feite het Europees Medicijn Agentschap volkomen genegeerd als het gaat om de bewezen geneesplanten.
Cola nitida is één van de vele geneesplanten waarover het Europees Medicijn Agentschap uitgebreid heeft geschreven.
Men weet dat het bij normaal gebruik een veilig middel is, wat voor stoffen erin zitten, hoe het traditioneel wordt gebruikt, in welke landen medicinale producten te koop zijn en dat het een prima werkend middel is.
Het rapport is niet lekker leesbaar en er staan veel overbodige data in voor consumenten, maar wel belangrijk voor wetenschappers.
Er staan veel voor consumenten nietszeggende feiten in zoals dat een dosis van 3-10 gram cafeïne per dag dodelijk is, en dat je daarvoor 666 gram kolanoot moet opeten, wat waarschijnlijk nog nooit iemand heeft gedaan.
Verder staat erin dat iemand weleens 24 gram cafeïne in had genomen en dat heeft overleefd, en dat iemand anders 6 gram cafeïne heeft ingenomen en daarvan dood ging.
Nog onzinniger lijkt deze informatie als blijkt dat het gebaseerd is op cafeïne uit koffie of medicijnen. Deze gegevens zijn allemaal bedoeld om in te zien of het een veilig middel is.
Het EMA is een bureaucratische organisatie. Dat blijkt sterk uit hget volgende
The Council of Europe has classified Cola seed extract as ‘Category 4’, which is defined as ”plants,
animals and other organisms, and parts of these or products thereof, and preparations derived there
from, not normally consumed as food items, herbs or spices in Europe, which contain defined ’active principles’ or ’other chemical components’ requiring limits on use levels” (Burdock, 2009).
Vertaald:
“De Europese Raad heeft kolazaadextract geclassificeerd als “categorie 4” wat gedefinieerd is als “Planten, dieren en andere organismen als zowel delen van deze producten en preparaten die hiervan zijn afgeleid, zijnde normaal niet geconsumeerde voedselproducten, kruiden of specerijen in Europa, die “actieve principes” bevatten of “andere chemische componenten”, behoevende limieten op gebruikshoeveelheden.”
Toch verricht men, ondanks allerlei beperkingen, waardevol werk en heeft men opgesteld bij welke ziekte kolanoot kan worden voorgeschreven, volgens de British Pharmacopeia uit 1971:
Depressie, melancholie, apathie, uitputting, dysenterie, diarree, anorexia, migraine, en depressie gepaard gaande met spierzwakte.
Waar we als liefhebbers van geneesplanten eigenlijk op zitten te wachten is dat het EMA zelf een lijst naar buiten brengt met ziekten die kunnen worden genezen door een kruid als kolanoot, en dat men zelf aangeeft hoeveel gram je kunt gebruiken bij een bepaalde aandoening. Ook is het belangrijk dat deze documenten leesbaar worden gemaakt en niet slechts in wetenschappelijke taal geschreven zijn.
Verder is het belangrijk dat artsen patiënten de keuze gaan voorleggen, bijvoorbeeld bij antidepressiemedicijnen:
Wilt u snel genezen met een goedkoop kruid, zonder bijwerkingen waarbij u middels zelfmedicatie bepaalt of u er baat bij heeft?
Of:
wilt u eindeloos behandeld worden met een synthetisch medicijn waarvan u veel bijwerkingen krijgt en waarvan minstens 50% van de mensen die het gebruiken helemaal geen positieve effecten ervaart, maar als u ervan af wilt, bedenk wel dat je het in stapjes moet afbouwen, anders slaan waarschijnlijk alle stoppen bij u door?
Welbeschouwd is er namelijk het volgende aan de hand: als het EMA zijn werk volledig zou doen, zouden geneesplanten veel effectiever, goedkoper, veiliger en beter voorradig blijken, en zouden ten gevolge hiervan alle farmaceutische bedrijven bankroet gaan, en zouden mensen veel sneller genezen van ziekten.
In dat spanningsveld is het niet makkelijk om te opereren als EMA.
De vruchten van de kolaboom worden 3 kilogram zwaar en tellen vele zaden, die we kolanoten noemen. De noot bevat cafeïne, theofylline en theobromine.
Overigens zijn dat stoffen die allemaal in cacao voorkomen, wat ermee te maken heeft dat de cacaoboom botanisch gezien sterk verwant is aan de kolanootboom. Het zou als een plantenfamilie kunnen worden gezien.
Ze worden niet tot dezelfde botanische familie gerekend, wat ermee te maken heeft dat de gehele botanische indeling vooral een menselijk verzinsel is van elkaar in de haren vliegende biologen die het vrijwel nooit ergens 100% eens over kunnen zijn.
Daarom worden vrijwel dagelijks de botanische indeling veranderd, of verandert men botanische namen van planten zodat het totaalbeeld nog onoverzichtelijker wordt.
Biochemici kijken heel anders tegen planten aan. Ze zien dat ze allerlei geneeskrachten bezitten en onderzoeken daar vaak slechts één van per onderzoek.
Kolanoot werkt diuretisch en kaliumafdrijvend. Het is niet schadelijk voor lever of nieren. Zo luidt de conclusie van Department of Physiology, College of Medicine and Health Sciences, Afe Babalola Universiteit, Ado-Ekiti, Nigeria.
In Europa wordt de plant gebruikt tegen migraine, neuralgie, misselijkheid en diarree, weten de Afrikaanse onderzoekers te vertellen.
Overigens waren dat de medicinale aanwendingen die vooral vroeger in de begintijd, rond 1860, dat kolanoot bekendheid verwierf in Europa, werden toegepast. Nog veel uitgebreider is de lijst met toepassingen in de volksgeneeskunde van Afrika.
Net als koffie zou je kolanoot kunnen zien als een ongevaarlijke, sociale drug met medicinale kwaliteiten.
Kolanoot kauwen is net als koffie drinken een gewoonte die wordt gedeeld zodat het onderling gezelliger is.
Bij religieuze diensten of het onderschrijven van zakencontracten is kolanoot kauwen een traditie in delen van West-Afrika.
Verder is het gebruikt als afrodisiacum, hongeronderdrukker, middel om ochtendhumeur tegen te gaan, tegen migraine en hoofdpijn en tegen indigestie, een verschijnsel van te vol zitten na een overdreven zwaar maal.
Ook koffie wordt gebruikt tegen een ochtendhumeur en helpt bij sommige hoofdpijnen. Het wordt eveneens na de maaltijd gedronken, tenminste in Nederland.
Er zijn dus veel overeenkomsten tussen kolanoot kauwen en koffie drinken.
De bladeren van de kolanootboom worden gebruikt om huidwonden en huidontstekingen mee te behandelen. Met de bittere twijgen wordt een kauwstokje gemaakt om de tanden en tandvlees gezond te krijgen,
Het fruit. ofwel de noot, wordt vooral gebruikt als stimulerend middel, of versterkend of oppeppend middel. Een thee van de noten wordt gebruikt bij uitputting, koorts en dysenterie.