De geneeskracht van Ceiba pentandra of katoenboom

Een heilige boom biij de maya's

Deze katoenboom behoort tot de botanische indeling Bombaceae. In het Ghanees heet de boom Onyina. De schors wordt gebruikt in Ghana bij hernia, koorts en als braakmiddel. De wortel is onderdeel van een behandeling bij diarree en lepra. De bladeren worden ingezet bij kolieken. De bladeren en het fruit samen zijn een traditioneel medicijn bij bloed in de urine, aambeien, hoofdpijn en het wordt gebruikt als bloedstollend middel.

De olie wordt ingesmeerd op delen van het lichaam waar artritispijnen zijn.

Geografische verspreiding van de katoenboom

Flavonoïden in de boom

Indiaas onderzoek toont aan dat de zaden van deze boom over een hoge antioxidantwaarde beschikken. Dat komt omdat er een flinke hoeveelheid flavonoïden in zitten. De onderzoekers leiden hun onderzoek in met enkele interessante achtergrondgegevens.
Vrije radicalen zoals superoxiden, het hydroxyl radicaal en het peroxylradicaal. Zorgen over het algemeen voor een achteruitgang van de kwaliteit van proteïnen, bloedvettenoxidatie en DNA-oxidatie wat wordt gelinkt aan meerdere chronische ziekten,

Antioxidanten kunnen worden gedefinieerd als vangers van vrije radicalen die het lichaam beschermen tegen vrije radicalen die ziekten veroorzaken als

Ischemia,

Ontstekingen,

Breindegeneratie,

De ziekte van Parkinson,

Verouderingsprocessen en

Dementie.

Kapok vruchten aan de heilige boom

Secundaire metabolieten in Ceiba Pentandra

De onderzoekers vervolgen door te stellen dat flavonen en flavonoïden, secondaire metabolieten, oftewel andere voedingsstoffen dan proteïnen, koolhydraten en vetten, antioxidanteigenschappen hebben.

Met andere woorden, de stoffengroep flavonoïden en flavonen vangen vrije radicalen, en helpen andere vitaminen en mineralen met antioxidantwaarde om verder het lichaam te vrijwaren van ziekten.

Heilige boom van de Maya's

De Ceiba pentandra groeide van oorsprong alleen in Zuid-Amerika maar is tegenwoordig wijd verspreid in de tropische regenwouden van Afrika en Azië tot en met Indonesië.

Bij de Maya's is dit een heilige boom. In veel landen wordt de rechte stam gebruikt om een kano van te maken, of een onderkant van een boot.

Deze boom wordt ook kapokboom genoemd omdat er een pluizige omhulsel om het zaad zit. Deze katoenpluizen kunnen gebruikt worden om kussens en matrassen mee te vullen. Het hout wordt vaak gebruikt om een peddel mee te maken omdat het goed drijft en het waterafstotend is.
De zaden, bladeren, hars en bast worden gebruikt tegen dysenterie, koorts, astma en nierziekten.

Heilige boom tegen kanker

Wetenschappers uit India vertellen in hun studie dat in Afrika de Ceiba pentendra onder andere wordt gebruikt in de behandeling van diabetes, koorts, mentale problemen als depressie, hoofdpijn, duizeligheid, hypertensie, constipatie, lepra, maagzweer, reumatische aandoeningen zoals fibromyalgie, artritis, artrose en jicht.
Het Indiaas onderzoek wijst uit dat de bast van Ceiba pentendra een bestrijdende werking tegen verschillende vormen van kanker heeft.

Volgens de onderzoekers hebben twee processen waarschijnlijk invloed op de antitumorwerking. De bloedwaarden worden verbeterd en de schors beschikt over veel antioxidanten, en dan vooral de sesquiterpenoïden en isoflavonen, waarvan vaker wordt vermoed dat ze een belangrijke rol spelen in de bestrijding van tumors.
De onderzoekers deden hun onderzoek omdat ze zagen dat de bast van Ceiba pentendra vooral in Zuid-India volop wordt gebruikt als antikankerplant.

Er is geen veilig synthetisch kankermedicijn

De onderzoekers luiden hun onderzoek in met de constatering dat er geen veilige en efficiënte behandelmethode tegen kanker is.

Ze leggen verder niet uit hoe dit komt. 60% van de kankerbehandelmethoden zijn gebaseerd op plantmedicijnen, alleen zijn er dan geen planten gebruikt maar synthetische kopiën gebruikt van slechts één of enkele plantenstoffen.

Er zijn allerlei bewijzen dat fytochemicaliën uit planten interacteren met tumors.

Stam van de Ceiba pentandra

Diabetes genezen met Ceiba pentandra

Een behandeling tegen diabetes zonder bijwerking is nog altijd een uitdaging voor het medische systeem, zo schrijven Kameroense onderzoekers.

Dat heeft geleid tot een groeiende vraag naar natuurlijke producten zonder bijwerkingen. In Afrika wordt de plant traditioneel ingezet tegen diabetes, vandaar dat de wetenschappers zijn zijn onderzoeken of deze medicinale werking op waarheid is berust.
De behandeling met Ceiba pentendra extract van ratten die met een middel diabetes werden gegeven bleek succesvol.

De bloedsuikerspiegel werd beter onder controle gehouden. Daarnaast blijkt dat als de muizen erna suiker toegediend kregen, het extract hielp om de bloedsuikerspiegel vlak te houden. Volgens de onderzoekers komt dat om een aantal redenen.

Heilige boom naast het huis

Epicatechine repareert alvleesklier

Epicatechine is een stof die in staat is om betacellen te repareren, zoals bijvoorbeeld de eilandjes van Langerhans op de alvleesklier.

Daardoor wordt meer insuline geproduceerd. Diabetici hebben vrijwel altijd een verstoorde pancreaswerking.

Verder zag men dat insulineresistentie wordt verminderd.

Dat komt volgens de Kameroense wetenschappers omdat flavonoïden stoffen zijn die de insulineresistentie verminderen. Behalve deze antidiabeteswerkingen zag men dat de nieren van proefratten beter gingen werken na toediening van Ceiba pentendra.

Dat komt extra goed uit want vrijwel alle diabetici hebben een verminderde nierfunctie.

Omdat verminderde nierfunctie gebruikelijk is onder diabeten, is er zelfs een speciale medische term voor, want dit wordt diabetische nierinsufficiëntie genoemd.

Ontkiemende antioxidanten van Ceiba pentendra

Onderzoek gepubliceerd in The Journal of Biomedical Research laat zien dat ontkiemde zaden van de Ceiba pentendra nog meer antioxidantwaarde hebben dan niet ontkiemde zaden.

De onderzoekers vermoeden dat in het proces van ontkieming het zaad sterker wordt van antioxidantwaarde omdat er een natuurlijk proces in beweging is gezet waarbij beschermingsmechanismen van de plant in werking treden.

Heilige boom zonder blad, met vrucht

De geneeskracht van ontkiemen

Ontkiemde zaden als medicijn van deze heilige boom zijn nog nauwelijks onderzocht en verdienen volgens de onderzoekers meer studies.

Overigens is het fenomeen om ontkiemde zaden te eten pas iets wat pas sinds de jaren 60 van de vorige eeuw gebeurd.
Het is dit keer niet afkomstig uit een lange traditie, maar een verworvenheid van het hippie-tijdperk.

Overigens waren er ook in de jaren 80 veel kraakpanden in Nederland waar de krakers ontkiemde zaden aten, die kunnen worden gekweekt in een leeg jampotje.

Ontkiemde zaden eten is afkomstig uit de alternatieve subculturen in het westen.

De spruiten uit jampotjes zijn zo gezond dat ze biologische winkels hebben bereikt, en nu ook de aandacht trekken van wetenschappers die op zoek zijn naar nieuwe vormen van medicinale voeding.

De Katoenboom in Freetown, Serra Leone, toen hij nog overeind stond

Katoenboom haalt wereldnieuws

In 2023 viel een Ceiba Pentendra in Sierra Leone door een storm uiteen, en haalde dat het wereldnieuws.

De katoenboom was een icoon voor de stad Freetown. Het was een 70 meter hoog exemplaar dat op een centraal kruispunt in de stad stond.

De president van Sierra Leone wil een nieuw monument op die plek oprichten.

De boom was hoger dan vele belangrijke gebouwen erom heen zoals het postkantoor en het hooggerechtsgebouw.

Het bood veel schaduw aan de inwoners van Sierra Leone. De boom was onderwerp van kinderliedjes, stond op postzegels en was uitgegroeid tot een nationaal symbool van het land.

Bronnen, referenties en links artikel katoenboom

Kaartje distributie katoenboom: Thomas Dijkman
Alle foto's: publiek domein via Wikipedia Commons
Veel informatie is opgetekend tijdens reizen
wetenschappelijke informatie komt uit onderstaande onderzoeken:

De geneeskracht van Ceiba pentandra of katoenboom