De geneeskracht van zeeraket

Zeeraket wordt 10 tot 60 centimeter hoog en kent witte of paarse bloemen van een centimeter doorsnee. Het zaad van zeeraket wordt via water verspreid. Zeeraket is een eetbare plant. Je zou het kunnen gebruiken om in tijden van nood te eten. Er kan een meel van de wortel van zeeraket worden gemaakt en de bladeren zijn als saladeblad eetbaar of je kunt ze kort koken om een bijgroentegerecht te maken.

Zeeraket zou je kunnen planten in een tuin in de buurt van een duingebied of het strand. Het valt onder de zilte groenten ofwel de halofyten. Halofyten zijn planten die uitstekend gedijen in een zoutige bodem.

Geografische verspreiding zeeraket

Zeeraket is familie van de kruisbloemigen, net als mosterd en alle koolsoorten. Hij groeit vaak op het strand en in duingebieden.

In Europa zie je het plantje van Scandinavië tot aan Madeira lands alle kusten, dus ook in Nederland en België. Verder komt zeeraket voor in het Middellandse Zeegebied en landinwaarts in het Midden-Oosten tot aan Zuid-Iran toe. In Noord-Amerika is de plant geïntroduceerd door Europese kolonialisten.

De plant wordt thans als invasief onkruid beschouwd. In Nederland wordt duinzand soms gebruikt bij aanleg van spoorwegen of spoorwegemplacementen.

Daarin kunnen zaadjes van zeeraket schuilen; vandaar dat je deze plant wel eens langs de spoorweg ziet staan.

Harper´s zeeraket

In Noord-Amerika komt naast de geïntroduceerde soort zeeraket cakilie maritima van oorsprong de zeeraketsoort cakile edentula voor.

Beide soorten zijn inmiddels ook sinds begin 20e eeuw in Australië aanwezig. De beide soorten lijken veel op elkaar en kunnen eender worden gebruikt.

Ze zijn derhalve beide eetbaar. De Amerikaanse soort zeeraket wordt in het Engels Harper´s searocket genoemd.

Eetbaarheid zeeraket

De bladeren, stelen en bloemknoppen van zeeraket kunnen worden gegeten. Het is een belangrijke bron van vitamine C. de bladeren smaken een klein beetje bitter.

Daardoor wordt deze plant vaker als kruid gebruikt dan als groente. De jonge bladeren kunnen als alternatieve slabladeren voor een originele salade dienen.

De gedroogde en tot poeder vermalen wortels worden in Duitsland gebruikt om als wortelmeel te dienen wat aan broodmeel wordt toegevoegd teneinde het brood een extra smaakdimensie mee te geven.

Deze Duitse gewoonte werd in Noord-Amerika gemeengoed bij de kolonialisten die vele planten uit Europa hadden meegenomen om het overleven in een vreemd gebied te vergemakkelijken. Op den duur werd zeeraketwortel enkel nog gedroogd in tijden van nood.

Zaden van zeeraket

De zaden kunnen eveneens worden gegeten. Ze bevatten veel verzadigde vetzuren.

Er zit onder andere erucazuur in dat bij ratten tot hartvervetting leidt. Het is overigens zo dat ratten een totaal ander vetmetabolisme hebben.

Sinds wetenschappers dat inzien hebben de voedsel- en warenautoriteiten van de V.S. en de E.U. Oliën met erucazuur op de markt toegelaten.

Er is namelijk nog nooit gezondheidsnadelen bij mensen aangetoond. Erucazuur zit eveneens in mosterdolie en koolzaadolie.

Er zijn wat koolzaadolie betreft speciaal rassen gekweekt die geen erucazuur bevatten. Erucazuur werd al in huidcremes gedaan door cosmeticafabrikanten.

Naamgeving zeeraket

De Latijnse, wetenschappelijke naam van zeeraket is Cakile maritima. Cakile is een verbastering van het Arabische woord kakaleh wat ´slecht´ betekent en ´ile´ wat hoofd in het Grieks betekent.

De plant heeft een onregelmatige bloeiwijze; daar slaat deze naam op. Maritima betekent uiteraard ´van de zee´. Vroeger werd de plant in het Nederlands Europese knodsvrucht genoemd, naar de vrucht die als een verdikking in de steel groeit.

In het Duits wordt deze plant wel zeemosterd (Meersenf) genoemd. Een andere Duitse naam is Strandrauke. In het Engels wordt deze plant searocket genoemd.

Traditioneel gebruik zeeraket

Zowel de Amerikaanse als de Europese variant van zeeraket hebben diuretisch en spijsverteringsbevorderende eigenschappen.

Zeeraket is in de traditionele geneeskunde vaak gebruikt om de longen schoon te maken. Het kan taai longslijm doen oplossen. Verder is het ingezet als middel bij duizeligheid en jicht. Jicht wordt veroorzaakt door een teveel aan urinezuur in het lichaam.

De diuretische activiteit houdt onder andere in dat urinezuur effectiever wordt afgevoerd; de oorzaak van jicht wordt weggenomen.

Daarnaast wordt het traditioneel ingezet bij stoornissen van de klieren en lymfatische problemen.

Geneeskrachtig gebruik zeeraket

Door de kolonialisten in Noord-Amerika is zeeraket ingezet bij scheurbuikachtige aandoeningen, vooral ter vervanging van echt lepelblad of zeeradijs, een andere zeegroente.

Het hoge vitamine C-gehalte van zeeraket kan scheurbuik zowel voorkomen als genezen.

Deze ziekte vond vooral plaats tijdens lange zeereizen waarbij men niet beschikte over verse groenten.

Zeeraket tegen vrije radicalen

Zeeraket is niet intensief gebruikt voor medicinale doeleinden. In 2007 werd er een Tunesisch onderzoek uitgevoerd dat hierin verandering zou kunnen brengen.

Het blijkt dat zeeraket over antioxidanteigenschappen bezit. Er zitten vooral veel polyfenolen in; dat zijn fytonutriënten met medicinale waarde. Zeeraket wordt in dit onderzoek genoemd als een zoutbestendige plant met een goede toekomst om zijn eigenschappen om vrije radicalen te elimineren.

Vrije radicalen zijn de oorzaak van ontstekingen op celniveau. In feite staan vrije radicalen aan de basis van vele welvaartsziekten zoals kanker, diabetes, obesitas, hart- en vaatziekten, alzheimer, ADHD en parkinson.

Regelmatig zeeraket eten kan het immuunsysteem dermate positief beïnvloeden dat het lichaam beter in staat is om welvaartsziekten in de kiem te smoren.

Fytonutriënten zeeraket

In de Verenigde Arabische Emiraten komt zeeraket voor. Het plantje is hier onderzocht op fytonutriënten en het bleek allerlei fytosterolen en alkaloïden te bevatten. Verder onderzoek al moeten uitwijzen wat dit aan geneeskrachtige eigenschappen kan opleveren maar het doet vermoeden dat zeeraket over antibacteriële eigenschappen beschikt.

Deens onderzoek uit 2013 kan daaraan toevoegen dat er caffeoyl esters, flavonoïde glycosiden, flavonoïden, sinapaat esters en sinapinidezuur in zeeraket zit.

Deze stoffen zijn in andere planten aangetroffen en hebben in het verleden bewezen vrije radicalen te kunnen elimineren. De kans is daarom vrij groot dat zeeraket als een prima antioxidant moet worden beschouwd.

Bovendien zijn deze stoffen geassocieerd met alfaglucosidase, een enzym dat belangrijk is voor de suikerstofwisseling. De Deense onderzoekers verwachten daarom dat toekomstig onderzoek zal laten blijken dat zeeraket een prima groente is om de bloedsuikerspiegel te verlagen.

Het zou wel eens een belangrijk middel kunnen zijn om suikerziekte of diabetes mellitus mee te genezen. Verder zitten er fytoalexinen en glucosinolaten in zeeraket. Deze laatste categorie fytonutriënten zit in alle koolsoorten en wordt geassocieerd met een verminderde kans op kanker.

Bronnen artikel zeeraket

http://nl.wikipedia.org/wiki/Zeeraket
http://de.wikipedia.org/wiki/Europ%C3%A4ischer_Meersenf
http://nl.wikipedia.org/wiki/Erucazuur
Algemene informatie: http://www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Cakile+maritima
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17408958
VAE onderzoek: https://www.thieme-connect.com/products/ejournals/abstract/10.1055/s-0030-1264712
Deens onderzoek: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23962163
Australië: http://www.studymelbourne.vic.gov.au/help-and-advice/student-stories/sara-ohadi
Amerikaanse zeeraket: http://www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Cakile+edentula
Halofyt: http://nl.wikipedia.org/wiki/Halofyt
Traditionele geneeskunde en glucosinolaten, PDF: Radical scavenging, antioxidant and antimicrobial activities of halophytic species
Foto´s: Publiek domein via Wikimedia commons